

|
“სწორედ ეს იყო პუტინისა და მისი ხელდასხმული “ქართული” ხელისუფლების მიზანი”
“ჩვენ რომ ვიყოთ სახელმწიფოებრივად და მოქალაქეობრივად მოაზროვნე საზოგადოება, ნაკლებად საშიში იქნებოდა ამა თუ იმ პოლიტიკური ძალიდან მომდინარე საფრთხეები”
“სინამდვილეში, თუკი აფხაზეთში ვინმე იყო დაჩაგრული, ეს ქართული მოსახლეობა იყო”
“საქმე გვაქვს არა აფხაზურ-ქართულ კონფლიქტთან, არამედ რუსეთის მიერ საქართველოსთვის ძირძველი ქართული მიწის უბრალო წაგლეჯასთან”
“საქართველოს მეგობართა მიმართ უდიერმა და აგდებულმა დამოკიდებულებამ, სამწუხაროდ, თავისი როლი შეასრულა და კრემლის ზრახვების ბოლომდე მიყვანა მართლაც გააადვილა”
“ხელისუფლებას აფხაზეთის ანექსიისკენ მიმავალ ნაბიჯზე საერთოდ არ ჰქონდა რეაქცია და ამის სანაცვლოდ ჯერ ნაციონალების და შემდეგ ალასანიას დევნით იყო დაკავებული”
“მნიშვნელოვანია, რაც შეიძლება მეტმა ქართველმა, მიუხედავად პარტიულობისა, აჩვენოს ყველას, მტერსაც და მოყვარესაც, რომ ჩვენ არ დავთმობთ აფხაზეთს, ჩვენ არასოდეს შევეგუებით მის დაკარგვას”
“გლობალური და თვითონ რუსეთში მიმდინარე პროცესები ჩვენთვის ხელსაყრელ პირობებს შექმნის ტერიტორიების დასაბრუნებლად”
“ღარიბაშვილის ამასწინანდელი ალაპარაკება ავტონომიაზე კარგი ნიშანია იმისა, რომ ჩვენი ხელისუფლება, მიუხედავად მისი კოლაბორაციონიზმისა, ჯერ ვერ ბედავს, დააკმაყოფილოს ოკუპაციის დაკანონების შესახებ რუსეთის მოთხოვნები”
“პრემიერის” კითხვებს უპასუხა ილია ჭავჭავაძის საზოგადოების თავმჯდომარემ თამარ ჩხეიძემ:
- მოგესალმებით,
აფხაზეთის ირგვლივ განვითარებულმა მოვლენებმა პირადად მე ისეთი განცდა გამიჩინა, რომ ეს “მიწა” წარსულში დარჩა და ახლა მხოლოდ სადღეგრძელოებში გვახსოვს. იქნებ გადამეტებულია ჩემი შეფასება, თუმცა, როგორ ფიქრობთ, რამდენად ადეკვატურია აფხაზეთის საკითხთან დაკავშირებით ხელისუფლების, ქართული პოლიტიკური სპექტრისა და საზოგადოების დამოკიდებულება?
- თქვენი შეფასება სრულიად არ არის გადამეტებული. აფხაზეთის საკითხთან დამოკიდებულება, რასაკვირველია, არაადეკვატურია, როგორც ხელისუფლების, ასევე საზოგადოებისა და მეტ-ნაკლებად პოლიტიკური სპექტრის მხრიდანაც. ხელისუფლების მხრიდან ეს გასაკვირი არც არის - რუსი (პოლიტიკურად) ოლიგარქი თავიდანვე მიზნად ისახავდა საკითხის დეაქტუალიზაციას და ამას არც მალავდა. ის აცხადებდა, რომ დეოკუპაციის საკითხით მაინცდამაინც არ უნდა შევაწუხოთ მსოფლიო. არადა, თუ ჩვენ არ გამოვიდეთ აქტიურობით თავი, ცხადზე უცხადესია, რომ საკითხი თანდათან აქტუალობას დაკარგავს და ასეც ხდება. სწორედ ეს იყო პუტინისა და მისი ხელდასხმული “ქართული” ხელისუფლების მიზანი. ხელისუფლება ცდილობს დეოკუპაციის კანონის შერბილებას, კონფლიქტის ეთნიკურად დაპირისპირების ჭრილში გადაყვანას, მომხდარში წინა ხელისუფლების დადანაშაულებასა და რუსეთის როლის მიჩქმალვას. თან ამას აგრძელებს უკრაინის ამბების ფონზეც კი. ცხადია, ეს ყველაფერი ხდება არა საქართველოს სახელმწიფო, არამედ პუტინის იმპერიალისტური ინტერესების სასარგებლოდ. პოლიტიკური სპექტრის მეტ-ნაკლებად ღიად პრორუსული ნაწილის პოზიციაც ბუნებრივია, რადგანაც ისინი ან ხელისუფლებასავით, ან კიდევ უფრო თავგამოდებით, იცავენ პუტინის ინტერესებს.
“პროდასავლური” იარლიყის მქონე რესპუბლიკელები ადრე ღიად აცხადებდნენ, რომ არ განიხილავენ აფხაზეთს საქართველოს ნაწილად, ახლა ერთხანს, ეს ფრაზა აღარ მსმენია, მაგრამ ეს პარტია ყოველთვის აფხაზეთის საქართველოდან ჩამოშორების იურიდიული გაფორმების რუსულ გეგმაზე მუშაობდა. დანარჩენი პარტიებიდან, მათ შორის, ვისაც აქტიური მოქმედების რესურსი აქვს, ამჟამად და ბოლო წლების განმავლობაში, ომის შემდეგ პერიოდში, ნაციონალების პოზიცია აფხაზეთისა და დეოკუპაციის საკითხზე ყველაზე მეტად მიახლოებულია სახელმწიფო ინტერესებთან. ისინი წარმატებით აწარმოებდნენ არაღიარების პოლიტიკას და დღესაც სწორ პოზიციას გამოხატავენ. თუმცა, რა იქნება მომავალში, ამაზე გარანტირებულად ვერ ვისაუბრებ, მით უფრო, თუ მომავალში რესპუბლიკელები მათ გვერდში აღმოჩნდნენ. იმედი უნდა ვიქონიოთ ნაციონალების პოზიცია აფხაზეთის საკითხზე არ შეიცვლება.
- საზოგადოება?
- რაც შეეხება, ქართველ საზოგადოებას, ჩვენი მთავარი პრობლემა სწორედ აქ არის. ზოგადად, ჩვენ რომ ვიყოთ სახელმწიფოებრივად და მოქალაქეობრივად მოაზროვნე საზოგადოება, ნაკლებად საშიში იქნებოდა ამა თუ იმ პოლიტიკური ძალიდან მომდინარე საფრთხეები, რადგან დამპყრობელს მტკიცედ ეცოდინებოდა, რომ ვერც ერთი ხელისუფლება საზოგადოების შიშით ვერ გაბედავდა ანტისახელმწიფოებრივი ნაბიჯის გადადგმას.
მიუხედავად ყველაფრისა, ეს მიწა ვერასოდეს დარჩება წარსულში. და თუნდაც დღევანდელი ქართველი საზოგადოება თავის ხელისუფლებიან, პარტიებიანად, ამას არ იმსახურებდეს, საკმაოდ ახლო მომავალში იმედი მაქვს, დადგება მომენტი, როდესაც გლობალური პროცესები და თავად რუსეთის მდგომარეობა ხელსაყრელ პირობებს შექმნის ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობის აღსადგენად.
- საქართველოს ხელისუფლებამ “ახალი შეთავაზება” გააჟღერა - აფხაზეთის ავტონომია, რაზეც აფხაზურმა მხარემ განაცხადა, რომ ეს შეთავაზება მოძველებული და არაფრისმთქმელია. როდესაც აფხაზეთის საზოგადოება რეალურად ხედავს რუსეთის მიზნებს, ჩვენ გვაქვს რაიმე მოდელი, რომლის ირგვლივაც დიალოგის განახლებაა შესაძლებელი?
- ზოგადად, ცხადია, დიალოგის წინააღმდეგი არ ვარ, მაგრამ როდესაც დიალოგსა და მოდელების შეთავაზებებზე საუბრობენ, ხშირ შემთხვევაში (ცხადია, არა ყოველთვის) ამოდიან საკითხის პრინციპულად არასწორი და ჩვენი სახელმწიფოსთვის დიდად საზიანო ხედვიდან, თითქოს საქმე გვქონდეს მართლაც ეთნიკურ კონფლიქტთან, რომელიც ერთი მხარის ჩაგრულმა მდგომარეობამ გამოიწვია და ჩაგრული მხარე მართლაც თვითგამორკვევისთვის ან ყოველ შემთხვევაში წართმეული უფლებების დასაცავად იბრძვის. ამიტომ თითქოს, თუ ჩვენ მათ რაღაც მოდელს შევთავაზებთ, ისინი ამაზე დასთანხმდებიან. სინამდვილეში, თუკი აფხაზეთში ვინმე იყო დაჩაგრული, ეს ქართული მოსახლეობა იყო. ეს უბრალო სტატისტიკითაც ნათელია - იქ ყოველთვის მოსახლეობის 17 პროცენტს ეკავა გაბატონებული მდგომარეობა და ეს კონფლიქტამდელ პერიოდში თანამდებობებზე მყოფთა ეროვნული შემადგენლობიდანაც ნათელია და იმ უბრალო ფაქტიდანაც, რომ ქართველები სოციალური მოსაზრებებით აფხაზებად ეწერებოდნენ და არა პირიქით. საქმე გვაქვს არა აფხაზურ-ქართულ კონფლიქტთან, არამედ რუსეთის მიერ საქართველოსთვის ძირძველი ქართული მიწის უბრალო წაგლეჯასთან. აქ ოკუპანტსა და მის უბრალო წარმომადგენელს, ცხადია, არავითარი მოდელი და აფხაზთა კეთილდღეობა არ აინტერესებს, რა თქმა უნდა, გარდა ისეთი მოდელისა, რომელიც უშუალოდ ითვალისწინებს საქართველოს მხრიდან აფხაზეთის სუვერენულ ქვეყნად აღიარებას. ამიტომ აფხაზი ერის წარმომადგენლების ჩვენს სივრცეში ინტეგრაცია, მათთან დაახლოება, დიალოგი დადებითი, მაგრამ მხოლოდ პარალელური და არა გადამწყვეტი პროცესია, რადგან საქმე გვაქვს რუსეთთან, როგორც აგრესორთან, ოკუპანტთან, რომელიც ახლა ანექსიის გაფორმებას ცდილობს. რაც შეეხება ავტონომიას, არ მესმის, როგორ უნდა იყოს მოძველებული ეს ფორმა, ეს სრულიად ნორმალური, მსოფლიოში მოქმედი ფორმაა. ასეა თუ ისე, მთავარი შესაფერის დროს დეოკუპაციის რეალიზაციაა და რუსეთის ფაქტორის განეიტრალების პირობებში, დარწმუნებული ვარ, პრობლემა არ იქნება, აფხაზი საზოგადოების - აფხაზეთის მოსახლეობა მრავალეროვანია და მის უმრავლესობას ქართველები შეადგენენ - და საკუთრივ აფხაზურენოვანი მოსახლეობის მონაწილეობითაც თვითმმართველობის ისეთი ფორმის მონახვა, რომელიც საქართველოს ერთიანი, განუყოფელი სახელმწიფოს ფარგლებში აფხაზთა უფლებებსა და ეროვნულ თვითმყოფადობას უზრუნველყოფს. ავტონომიის კონკრეტული ფორმა ან ადმინისტრაციული მოწყობის რაიმე სხვა დასახელება, რომელიც ზემოჩამოთვლილ ორ პრინციპს - საქართველოს განუყოფლობასა და აფხაზთა დაცულობას უზრუნველყოფს, ნამდვილად გამოიძებნება.
- სომხური მხარე პერიოდულად აჟღერებს აფხაზეთზე რკინიგზის გახსნის შესაძლებლობის იდეას. საქართველოს ხელისუფლება უარყოფს, რომ ასეთი მოლაპარაკებები მიმდინარეობს. თუმცა სომხური მხრიდან ამას საკმაოდ მაღალი თანამდებობის პირები აკეთებენ. რეალურად რასთან გვაქვს საქმე? ეს არის პოლიტიკური ავანტიურა სომხური მხრიდან თუ მართლა შესაძლებელია, ასეთი მოლაპარაკებები მიმდინარეობდეს? რატომ არ შედის ჩვენს ინტერესებში რკინიგზის აფხაზეთის მონაკვეთის გახსნა?
- არა, არა მგონია, რომ სომხეთის მხრიდან ეს საუბარი უბრალო ავანტიურა იყოს. ეს განზრახვა ივანიშვილმა ჯერ კიდევ ხელისუფლებაში მოსვლამდე გაამჟღავნა და მერეც არაერთხელ იყო ნიადაგის მოსინჯვა. ეს არის რუსეთის სტრატეგიულ და გარკვეულწილად სომხეთის ინტერესში, მაგრამ არა საქართველოს სახელმწიფო ინტერესში, რადგან უპირობოდ, დეოკუპაციის, ყოველ შემთხვევაში აქეთკენ გადადგმული სერიოზული ნაბიჯის გარეშე ამის გაკეთება საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან ახალ, რუსეთის მიერ შექმნილ რეალობასთან შეგუებისკენ გადადგმული დიდი ნაბიჯი იქნება. თითქოს არაფერი არ ხდება, ყველაფერი გვარდება, ამ მონაკვეთზე სხვის კონტროლს საქართველო ოფიციალურად ცნობს. იმის მაგივრად, რომ მართლაც დეოკუპაციის საპასუხოდ ბუნებრივად აღდგეს რკინიგზა, ჩვენ მივდივართ ოკუპაციის დაკანონებისა და მოწინააღმდეგის ინტერესების ცალმხრივად დაკმაყოფილების გზით.
- დავუბრუნდეთ ანექსიის თემას - საქართველო არ არის საერთაშორისო პოლიტიკის დღის წესრიგის ნაწილი. დასავლელი პოლიტიკოსების საკმაოდ დიდ ნაწილს არც კი ახსოვს 2008 წელი და რუსეთის “თავხედობას” მხოლოდ უკრაინის მაგალითზე განიხილავს. ამ პირობებში რამდენად ადვილია, კრემლმა საკუთარი ზრახვები ბოლომდე მიიყვანოს, მით უფრო იმ პირობებში, რომ სოხუმს მისი ფავორიტი - ხაჯიმბა ხელმძღვანელობს.
- ის ვითარება, რომ დღეს საქართველო თითქმის აღარ არის საერთაშორისო პოლიტიკის დღის წესრიგის ნაწილი, მთლიანად არა, რადგან დროის ფაქტორიც მუშაობს, მაგრამ დიდწილად საქართველოს ხელისუფლების ბრალია. არაღიარების პოლიტიკის შეგნებულმა შესუსტებამ და მისთვის ძირის გამოთხრამ - ეს რომ შეგნებულად გაკეთდა, სადავო არ არის, ივანიშვილმა სხვა მსგავს განცხადებებთან ერთად ისიც თავად გამოაცხადა, ნაციონალების დროს არაღიარება საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტი იყო და ჩვენ ეს შეცდომა გავასწორეთო - საერთაშორისო ტრიბუნის არამცთუ არასაკმარისად, პირიქით, საპირისპირო მიმართულებით გამოყენებამ, საქართველოს მეგობართა მიმართ უდიერმა და აგდებულმა დამოკიდებულებამ, სამწუხაროდ, თავისი როლი შეასრულა და კრემლის ზრახვების ბოლომდე მიყვანა მართლაც გააადვილა; მით უფრო, რომ საქართველოს ხელისუფლებას აფხაზეთის ანექსიისკენ მიმავალ ნაბიჯზე ჯერ საერთოდ არ ჰქონდა რეაქცია და ამის სანაცვლოდ ჯერ ნაციონალებისა და შემდეგ ალასანიას დევნით იყო დაკავებული. საქართველოს ხელისუფლების სათანადო რეაქციაც კი (ასეთი რომ არსებობდეს) და დასავლეთის პასუხის სავარაუდო დონე, დღეს პუტინის შეჩერების გარანტიას არ იძლევა, მაგრამ ძალიან სერიოზული შანსი მაინც გვრჩება. დღეს გლობალური მასშტაბით გადამწყვეტი ბრძოლა მიმდინარეობს დემოკრატიული სამყაროსა და გათავხედებულ “კაგებეშნიკურ” რუსეთს შორის, რომელიც პოსტსაბჭოთა სივრცეზე აცხადებს პრეტენზიას. ამ ბრძოლაში ჯერ ბევრი რამ გაურკვეველია, მაგრამ არ მგონია, ის პუტინის იმპერიული ოცნებების გამარჯვებით დასრულდეს.
- რის მომცემია 15 ნოემბრის აქცია, მით უფრო იმ პირობებში, როდესაც ხელისუფლება აცხადებს, რომ “ნაცმოძრაობას” რეალურად სხვა ზრახვები აქვს. და ზოგადად ასეთი აქციებით ეშველება საქმეს, როდესაც მას “მტრები” მართავენ და ის ხელისუფლებისა და საზოგადოების არცთუ მცირე ნაწილისთვის მიუღებელია?
- გასაგებია, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” ბევრისთვის მიუღებელია; არც მე ვყოფილვარ ოდესმე მათი მხარდამჭერი, პირიქით, ჩემს ხელთ არსებული მაშინაც და ახლაც ერთნაირად ფრიად შეზღუდული საშუალებებით, ყოველთვის გამოვთქვამდი ჩემს ოპოზიციურ დამოკიდებულებას მათი ყოველი მიუღებელი ქმედების მიმართ და ამ საკითხებზე არც ახლა შემიცვლია აზრი, მაგრამ ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ აფხაზეთი და ოკუპაციის წინააღმდეგ ბრძოლა ისეთი საკითხებია, რომლის გარშემოც მთელი საქართველო გაერთიანებული უნდა იყოს და არა პარტიებად დაყოფილი და ერთმანეთისადმი პათოლოგიური სიძულვილით შეპყრობილი. აქ მთავარი ეს სასიცოცხლო საკითხი და ამ საკითხზე სწორი სახელმწიფო პოზიციაა.
ნაციონალებს ომის შემდგომ და ახლა ამ საკითხზე სწორი პოზიცია უკავიათ და თანაც აქვთ შესაძლებლობა, რესურსი, საერთაშორისო მხარდაჭერა, წინააღმდეგობა გაუწიონ ქვეყნის წინაშე არსებულ მთავარ საფრთხეს. ჩვენ ეს რესურსი არ გვაქვს. ეს პარტიული საკითხი არ არის, არც მოტივაციის ფსიქოანალიზის დროა ახლა, როდესაც ძალიან მნიშვნელოვანია, რაც შეიძლება მეტმა ქართველმა, მიუხედავად პარტიულობისა, აჩვენოს ყველას, მტერსაც და მოყვარესაც, რომ ჩვენ არ დავთმობთ აფხაზეთს, ჩვენ არასოდეს შევეგუებით მის დაკარგვას. ეს დღეს, როდესაც ამ საკითხზე საერთაშორისო ყურადღება მინელდა და საფრთხე დიდად გაიზარდა, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია. ვინც ჩვენი მთავარი მტრის წინააღმდეგ გამოვა, ნებისმიერი პარტიისა თუ პოლიტიკოსის პოზიციას გავიზიარებ. ამას რომ ამჟამინდელი, ჩემთვის მიუღებელი ხელისუფლება და მათი დე ფაქტო ბელადი აკეთებდეს, რაც, სამწუხაროდ, მოსალოდნელი არ არის, ჩემი პოზიცია მაშინაც კი იგივე იქნებოდა.
- ოკუპირებულ ტერიტორიებთან დაკავშირებით ოპტიმიზმით გამოირჩევით და ხშირად აცხადებთ, რომ დადგება შესაბამისი ხელსაყრელი მომენტი. რა გაძლევთ ამ ოპტიმიზმის საფუძველს და რას გულისხმობთ ხელსაყრელ მომენტში?
- ამ კითხვაზე ნაწილობრივ უკვე გიპასუხეთ. ოპტიმიზმის საფუძველს, სამწუხაროდ, დღევანდელი ქართული რეალობა, საზოგადოება, პოლიტიკური სპექტრი და მით უფრო, ხელისუფლება არ იძლევა. მაგრამ, როგორც უკვე აღვნიშნე, არა მგონია, პუტინის ბრძოლას იმპერიის აღსადგენად, მეზობელი ქვეყნების წინააღმდეგ, მათი ტერიტორიების მიტაცებისკენ მიმართულ ღია აგრესიას, რომელიც მთელი კაცობრიობის ნორმალური ნაწილის გამოწვევასა და ყველა საერთაშორისოდ დამკვიდრებული ნორმის გათელვას წარმოადგენს, პერსპექტივა ჰქონდეს. იმედი მაქვს, რომ ის სერიოზული კრახით დასრულდება. მაშინ, გლობალური და თვითონ რუსეთში მიმდინარე პროცესები ჩვენთვის ხელსაყრელ პირობებს შექმნის ტერიტორიების დასაბრუნებლად. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მანამდე უქმად უნდა ვიყოთ, აუცილებელია მსოფლიო მასშტაბით ოკუპაციის მუდმივი აქტუალიზაცია.
რაც შეეხება საკითხის მისტიკურ მხარეს, თუ ჩვენ ქვეყნის გაერთიანების ღირსი არ ვართ, ამის ღირსი არიან ის ქართველები, მათ შორის ჩვენი არაერთი გაწამებული მეფე, რომელთაც სრული თავდადებით საუკუნეების მანძილზე გადაარჩინეს ქართული სახელმწიფო და ქართველი ერი, ასევე, ეს დაიმსახურეს იმ ჩვენმა თანამემამულეებმაც, რომლებმაც სიცოცხლე გაწირეს ჩვენი მიწების დასაცავად თანამედროვე დამპყრობელთან ბრძოლაში. აფხაზეთიც და ცხინვალიც ჩვენი სამშობლოა და ჩვენ იქ დავბრუნდებით. ძალიან მნიშვნელოვანია, მანამდე რომელიმე რუსეთუმე ხელისუფალმა არ გაბედოს რაიმე ისეთი ნაბიჯის გადადგმა, რომელიც ამ ტერიტორიების საქართველოდან ჩამოშორების საერთაშორისო ლეგიტიმაციას მოახდენს. სხვათა შორის, ღარიბაშვილის ამასწინანდელი ალაპარაკება ავტონომიაზე კარგი ნიშანია იმისა, რომ ჩვენი ხელისუფლება, მიუხედავად მისი კოლაბორაციონიზმისა, ჯერ ვერ ბედავს, დააკმაყოფილოს ოკუპაციის დაკანონების შესახებ რუსეთის მოთხოვნები.
გაზეთი „პრემიერი“, ალექსი ნოზაძე
![]() |
04-01-2016, 16:00
ლია მუხაშავრია: მურუსიძის სასამართლოში დარჩენა პირადად ბიძინა ივანიშვილთან იყო შეთანხმებული |
![]() |
14-12-2015, 17:00
თამარ კორძაია: „რესპუბლიკურ პარტიას“ საკუთარი ძალის და წონის შესაბამისი მოთხოვნები ექნება |
![]() |
22-12-2015, 17:00
ზურაბ აბაშიძე: რაც ვლადიმერ პუტინმა განაცხადა, ვფიქრობ, საყურადღებოა |
სხვა |