ექსპერტების სამშობლოში

ჯერ იყო და ძლივს გვეღირსა 21-ე საუკუნეში შესვლა, 2000 არა, 2001-დანო. მტრების ჯინაზე მაინც ხომ შემოვდგით ფეხი?! დადგა ახალი დრო და პოსტსაბჭოთა მზიური საქართველო უცბად გახდა ტრენინგების ქვეყანა. Dდაიწყო, მაგრამ რა დაიწყო - ელვის სისწრაფით ტრენერების მომზადება უცხოეთიდან საგანგებოდ მოვლენილ შეუვალ ტრენერთა ეგიდით. მერე იბარტყეს პირველმა მერცხლებმა და სასრაფო რეჟიმში დაიწყეს სხვათა გადამზადება და ასე ჯაჭვურად მიდი-მოვდივარ, დღემდე ვტრიალებთ ჯადოსნურ წრეში. Mმიდგომა ასეთია: ვისაც ტრენიგები არ გაუვლია, ვინც არ გატრენინგებულა, ის არაა ჩვენიანი, თანამედროვე, კრეატიულ-მეთოდოლოგიური.

რა ვაკეთეთ და რას ვშვრებოდითო, მე-19 საუკუნეში რომ იკითხა დიდმა ილიამ, ახლაც არ გავქვს სრული პასუხი. ის ვაკეთეთ, რომ პედაგოგიური პროფილის უმაღლესი სასწავლებელი გავაუქმეთ, მივაყოლეთ უცხო ენების ინსტიტუტიც და შევქმენით უნიკუმი, ნაციონალური ხელისუფლების ინტელექტუალური საყრდენი, ყოვლადეროვნულ ძალთა სამჭედლო  – ილიაუნი და, მასთან ერთად, ილიაუნის მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი (აბა, პედაგოგიური უნივერსიტეტი რა საჭირო იყო, ერთი, რა!)! აი, საიდან იწყება საქართველოში განათლებისა და მეცნიერების განვითარება, ეროვნულ-სახელმწიფოებრივი აზროვნებაც.

ჰოდა, რახან ახალი ეპოქა ვარდების რევოლუციით დაიწყო და არა 21-ე საუკუნით, ყველაფერი თავიდან გახდა საკეთებელი. Fფუნდამენტური მეცნიერება, მეცნიერული კვლევა-ძიება ვის რაში სჭირდებოდა. დაანგრიეს მცნიერება და განათლება, მიადგნენ კულტურასაც და, რადგან 2003 წლამდე, ანუ რევოლუციამდე ჩამორჩენილი ბავშვები ვიყავით (არ გაგვივლია ილიაუნის კედლებში), ის ცოდნა-გამოცდილება მოძველებულად მივიჩნიეთ (ნუ, ახლა 40 წლის ხეც არ მინდა ეზოშიო) და დავიწყეთ ტრენინგობანა!

ქართულ საგანმანათლებლო სივრცეში შემოიჭრა სწავლების თანამედროვე მეთოდები და სტრატეგიები, ბლუმის ტაქსონომია და მისი გამოყენება სხვადასხვა სასწავლო დისციპლინებში. მას მოჰყვა ახალი ლექსიკური არსენალი: კრიტიკული ანალიზი, საკუთარი მოსაზრებების პრეზენტაცია, ტრადიციული და ინოვაციური მეთოდები, პარტნიორთან მუშაობა და წყვილებში მუშაობა, გონებრივი იერიში და ათასი სხვა. ახლა, მართლა გონებაჩლუნგი უნდა იყო ადამიანი, ამ მეთოდებში კარგი ვერაფერი დაინახო, მაგრამ, ვაი სამშობლოვ, დაღუპულო! ტრენინგებით გაწვრთნილი მასწავლებელი რას მომიგვარებს საგანმანათლებლო პრობლემებს, თუ მას ცოდნა არ ექნა. მორფოლოგია და სინტაქსი, აგიოგრაფია და ჰიმნოგრაფია ვერ გაურჩევიათ ერთმანეთისაგან და სწავლების მეთოდიკა დამათხლიშონ ამ ჩემს გამოუტრენინგებულ თავში!

ტოტალურმა ტრენინგომანიამ შედეგად მოიტანა ის, რომ კარგი მასწავლებელი, რომელსაც საგნის საფუძვლიანი ცოდნაც ჰქონდა, წესრიგი გაკვეთილზე (უმთავრესი პირობა სწავლებისა) და საინტერესოდ მსჯელობის, ახსნა-განმარტების უნარი, ჩრდილში მოექცა. Mმას სავალდებულოდ ინგლისური ენისა და კომპიუტერის ცოდნა დაავალეს, ჯოჯოხეთური გეგმები და კალკულატორები შეაჩეჩეს ხელში და გახდა ბუღალტერ-მწერალი. ამდენ ბიუროკრატიაში დაიკარგა ყველაზე მთავარი – ცოდნის შეძენისა და გადაცემის, გაკვეთილზე ერთად ფიქრისა და ანალიზის ფაქიზი ნიუანსები. ისე, რამდენ საშუალო დონის მასწავლებელს ვიცნობდი, მერე ტრენერი რომ გახდა და, რაღაც კოშმარული თეორიებით გამოიტენა თავი. ჩემზე მეტს, ალბათ, თქვენ იცნობთ წარმატებულ ტრენერებად სახელდებულებს და, საქმე საქმეზე რომ მიდგეს, ნორმალურ გაკვეთილს ვერ ჩაგიტარებენ. რა ვქნათ, ახლა ასეთების დროა...ჰოდა, გაყარეთ სკოლებიდან კარგი მასწავლებლები და ენდეთ მხოლოდ ტრენიგების ხარისხს!

შემთხვევით თუ შეგნებულად ტრენინგები მოედო ყველა სფეროს. ტრენინგებია მარკეტინგისა და მენეჯმენტის, ეკონომიკის, სამართლის, პედაგოგიკის, მედიცინის, კრიმინალისტიკის, უნარების... ყველა დისციპლინის მიმართულებით; საგადასახადო კოდექსში, საბუღალტრო პროგრამებში, ტურიზმის, დროის, ღონისძიების, პიარის... მენეჯმენტში. Hჰოდა, ჩამორჩენილ კაცს გაგიჩნდება შეკითხვა: ამ ქვეყანაში უმაღლესი სასწავლებელი არ არსებობს? უნივერსიტეტებში არაფერს ასწავლიან?! რა ხდება, ყველაფრის ტრენინგი როგორაა საქართველოში?!

ტრენინგები გვჭირდება სახელმწიფოებრივი ცხოვრების ყოველ ეტაპზე: სერტიფიცირებული გლეხი გვინდა: აგერ, კეკელიძის კუთხეში, გავხსნათ სასერტიფიკაციო კურსები აგრონომიასა და ღვინის ტექნოლოგიაში, რად გვინდა აკადემიური ცოდნა, სასწავლო მეთოდოლოგიების გათვალისწინებით ერთ თვეში გავატრენინგებთ გემო-კვების ინჟინრებს და ისტორიის მასწავლებლებად გავუშვებთ, სერტიფიკატი ხომ ექნება და ვინ დაუდგება წინ?!

ახალმა ცხოვრებამ ახალი ასპარეზი უნდა მოგვცეს, აბა რა! Hჰოდა, არ მოგერიდოთ! მაგალითად, ძალიან ადვილია ფსიქოლოგობა: ერთი-ორი ტრენინგი დავავალოთ თუნდაც გიორგი ჯაჯანიძეს (არ გვეტყვის უარს, ერთობ კომპეტენტურია) და კლიენტებსაც მალე მიიღებთ!

დღეს ენერგეტიკოსობას რაღა უნდა! აგერ, კახი კალაძეს ვთხოვთ და სასერტიფიკაციო გამოცდაზე ვერანაირი ბარიერი ვერ შეგაშინებთ!

ისე, ექსმინისტრ დიმიტრი შაშკინისთანა კაცი არაა ხელიდან გასაშვები, მაგრამ ვის ჰყოფნის ჭკუა ამ ქვეყანაში: განათლებისა და მეცნიერების ყველა დეტალთან ერთად, თავდაცვასაც (სამოქალაქოს მაინც) ისე გაგვატარებს, შავი ზღვა თეთრად მოგვეჩვენება.

მენეჯმენტის საკითხები ნიკოლოზ (ნიკა) გვარამიას დავავალოთ (იშვიათი პრეცედენტი დაამკვიდრა: ჯერ განათლებისა და მეცნიერების მინისტრი გახდა და სასწავლებლად (იქნებ, გასატრენინგებლად?!) მერე გაემგზავრა საზღვარგარეთ. აბა, ვისზე ნაკლები ბიჭი იყო, თქვე უმადურებო, ჰა?!. 

გული დამწყდება, თეა თუთბერიძე რომ არ მოვიწვიოთ ამ კურსებზე. მაგას გერმანულ ენაში ტრენინგს თუ ვანდობ, თორემ სხვას ვერაფერს გავაკარებ, აჰ! სენსიტიური გოგოა და სად შეგვი [ძ] ლია ამდენი?!

აუცილებლად უნდა შემუშავდეს სტრატეგია წარმატებული ექსმინისტრებისთვის: მაგალითად, ჯანდაცვის მინისტრობის მსურველთა გატრენინგება შეუვალ ზ. ჭიაბერაშვილს ვთხოვოთ. ეგ ისეთი მონდომებული და ყოჩაღია, მერებისა და დიპლომატების  გადამაზადებაშიც წაგვიკრავს ხელს. რა, გამოცდილება არა აქვს თუ ნაჩუქარი საათის ფასი შეეშლება?! ეგრევე კამერების წინ გააშავებს თანაგუნდელს. აბა, ვის დაინდობს რევოლუციის სახელით? აბა, რისთვის მოხდა ქვეყანაში ამხელა რევოლუცია 2003 წელს?!

ნუ იქნები, ერო, უმადური და დააფასე ის განძი, კ. ბენდუქიძის სახით რომ მოგვევლინა, ჰოდა, ყიდვა-გაყიდვებში ჯგუფი მასაც მიეცი. საქართველოში ვინ იცის მასზე უკეთესად ეს საქმე. დიახ, ჩვენ გავყიდით ყველაფერს, სინდისის გარდა, და გვეძახეთ მერე უსინდისო. რა გაგეგებათ ცხოვრების, რა!

"ამქვეყნად რაც კი ხდება შემთხვევით, მარადიული ის არის მხოლოდ!" - წერდა თავის დროზე ოთარ ჭილაძე. Aამ ლოგიკით ხომ შეიძლება, მარადისობას გვაზიაროს, მაგალითად, ლაშა ბუღაძემ და შემთხვევით დაიწყოს დრამატურგიაში ახალბედების გატრენინგება. რა საამური იქნება ის დრო, როცა ერთბაშად ამდენი სერტიფიცირებული დრამატურგი მიაწყდება წელში გაწყვეტილ ქართულ თეატრს და რა ადვილი წარმოსადგენია, როგორ აყვავილდება ეროვნული დრამატურგია ან არადა, ბუღაძის ტალანტები, შესაძლოა, მუსიკალური ასპექტითაც განივრცოს, მაგალითად, სოლფეჯიოში თუ არა, ვოკალში მაინც. დაიწყოს მუსიკოსთა გატრენინგება, ვინ უფრო ლაღად და სუფთად აიღებს დო-ს თუ არა სი-ბემოლს მაინც. ისე, არ იქნება ურიგო საქმე, ქართული ვოკალური სკოლა ფეხზე წამოდგება, განსაკუთრებით სოპრანოებს დაადგებათ საშველი, „ე“ ხმოვნის წარმოთქმა რომ უჭირთ და ისე ავიწროებენ ბგერას, რომ „ი“ ხმოვანში გადადის (ავე მარია კი არა ავი მარია, მზეო კი არა მზიო და მისთ.).

უჩემოდ ვინ იმღერეთო და, თუ ტრენინგები და შემთხვევითი მარადიულობაა, ნ. წულუკიძე ვის დაუდებს ტოლს, თავისი იგავური სიბრძნით მორწყავს საქართველოს მთა-ველს და ერთადერთი ცოცხალი მეიგავის (ფუ-ფუ, ჯვარი სწერია, სამჯერ დააკაკუნეთ!) ნაცვლად მომრავლდებიან მასავით იგავურად სიბრძნის მთესველნი, ალეგორიულად მოაზროვნე ქართველი მეიგავენი.

როგორ უჭირს ქართველ ერს კარგი ტელეჟურნალისტი, მით უფრო, რელიგიური ჟურნალისტი და რამხელა ფუფუნებაა ქვეყნისათვის TV "ტაბულის" ფეისი -  ლევან სუთიძე, მისი მაღალი ხარისხი, კომპეტენციია, დონე და კულტურა, "ხო!" ასე რომ, თუ მისთვისაც გავიმეტებთ კურსებს, ჭიანჭველებივით შემოესევიან ქართულ ეკლესიას უცოდველი ნიჰილისტები, კაცთმოყვარენი, თუმცა მღვდელთმოძულენი.

ქართველი ადამიანისთვის ყველაზე ადვილი პროფესია რომაა, ხელის ქნევა, ანუ დირიჟორობა, მაგაში მაინც არ გაგვიჭირდება კარგი ტრენერის მოძიება. ვისაც არ ეზარება, ახლა ყველას ჯოხი უჭირავს ხელში და გამოვარჩიოთ ერთი კარგი ჯოხოსანი, ვატაკოთ მინიმუმ 5-კაციანი ჯგუფი და გავმართოთ წელში ეს საქმეც!

ნუ, ახლა დანარჩენი უჩემოდ მოაგვარეთ, გადახედეთ ერთმანეთს, ადამიანთა წამებაში გინდათ ტრენინგები, გვამების მიტან-მოტანაში, მიტინგების დარბევაში, ტელევიზიების აღებაში, ბანაკების ბუჩქურ ფსიქოლოგიაში თუ...  რომელი ასპექტით?! - იცოცხლეთ, კადრები ბლომად გვყავს და მიიხედ-მოიხედეთ ცოტა, ბევრი საქმეა გასაკეთებელი, ამოიყენოთ გვერდით ბერმუხები, ერისა და დემოკრატიის ძველი მამები, დაეხმარეთ ახალ ხელისუფლებას, გადადეთ წყენა და ბუტიაობა, სად გვაქვს მაგის დრო!

მოკლედ, საფიქრალი ბევრია, ბატონებო, – ამდენი ექსპერტია ქვეყანაში და თითო სფეროს რომ მიხედონ და ტრენინგები ატარონ, სულ რაღაც ერთ (მაქსიმუმ ორ) თვეში ავჩანჩქერდებით! მოვინდომოთ, მეგობრებო, და ერთად გავატრენინგოთ!

გაზეთი „პრემიერი“, საბა მეტრეველი

FaceBook