რა საიდუმლოს ინახავს ლაშა შუშანაშვილის საქმე?! (ნაწილი II)

"პრემიერი" აგრძელებს ე.წ. კანონიერი ქურდის ლაშა შუშანაშვილის მიმართ არსებული საქმის მასალების გამოქვეყნებას.

 საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს სპეციალური ოპერატიული დეპარტამენტი - სისხლის სამართლის საქმე #090060045, ბრალდებისა გამო: ლაშა პავლეს ძე შუშანაშვილის, კახაბერ პავლეს ძე შუშანაშვილისა და გელა ნიკოლოზის ძე ლალიაშვილის მიმართ, ქურდული სამყაროს წევრობის, კანონიერი ქურდობისა და დიდი ოდენობით ფულადი თანხის ორგანიზებული ჯგუფის მიერ გამოძალვის ფაქტზე. დანაშაული გათვალისწინებული საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 233-პრიმა მუხლის პირველი და მეორე ნაწილებით და 5-181 მუხლის მეორე ნაწილის "გ" და მესამე ნაწილის "ა" ქვეპუნქტებით. დაიწყო 18 იანვარი, 2006 წელი. დამთავრდა 12 ოქტომბერი, 2011 წელი, ტომი პირველი. გრიფი - ძებნილია, საპატიმრო. წინასწარი გამოძიების დაწყების აღრიცხვის ბარათის მიხედვით, რომელსაც ხელს აწერენ გამომძიებელი მასხულია და პროკურორი ჭიღლაძე (ხელმოწერებთან თარიღი თვალშისაცემად გადაკეთებულია 2005 წელი 2006 წლად), ვიგებთ, რომ ლაშა პავლეს ზე შუშანაშვილის მიმართ სოდ-ი იწყებს კანონიერი ქურდობის ფაქტზე (და არა პირის მიმართ) გამოძიებას.

საქმის მასალების მიხედვით, 2006 წლის 3 თებერვალს (არანაირ  კავშირში არაა, მაგრამ ისე, ყოველი შემთხვევისთვის - ზურაბ ჟვანიას უცნაურ მდგომარეობაში გარდაცვალებიდან წლისთავზე) თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის კოლეგიის მოსამართლე ხარებავა, პროკურორ ჭიღლაძის მონაწილეობით ღია სასამართლო სხდომაზე ერთპიროვნულად განიხილავს სოდ-ის გამომძიებლის ბართაიას შუამდგომლობას საგამოძიებო მოქმედების ჩასატარებლად ნებართვის გაცემის შესახებ. ბართაია შუამდგომლობაში წერს, რომ: "საქმეზე ჩატარებული წინასწარი გამოძიებით დადგენილი იქნა, რომ 1061 წელს დაბადებული ლაშა პავლე შუშანაშვილი, მეტსახელად "პავლოვიჩი" (არადა, ლაშა რუსტავსკის სახელით უფროა ცნობილი. - დ.მ.) არის კანონიერი ქურდი, ის სისტემატურად ახორციელებს ე.წ. საქმეების გარჩევას და მის დავალებებს ემორჩილება გარკვეულ პირთა წრე" და სოდ-ი ითხოვს შუშანაშვილის იმ საქმის ამოღებას სასჯელაღსრულების დეპარტამენტიდან, რომელსაც გრიფი "საიდუმლო" ადევს (ამის შესახებ წინა ნომერში ვწერდით. შეგახსენებთ, რომ ბაჩო ახალაიამ ირაკლი კოდუას შეატყობინა: შუშანაშვილისა და სხვათა საქმეებს ხანდაზმულობის გამო გრიფი "საიდუმლო" ადევს და მასალების გაცემის უფლება არ გვაქვსო. კოდუას უწყებამ სასამართლოს მიმართა, თუმცა დამალა, რომ მასალებს გრიფი "საიდუმლო" ადევს, რითაც შეცდომაში შეიყვანა მართლმსაჯულება, სოდ-მა ასევე დამალა ის ფაქტი, რომ შუშანაშვილს ყველა ნასამართლობა მოხსნილი ჰქონდა). მოსამართლე თავის ბრძანებაში წერს: "განვიხილე რა აღნიშნული, მიმაჩნია, რომ გამოძიების შუამდგომლობაში დასაბუთებულია საქართველოს სსკ 316-ე მუხლით გათვალისწინებული ამოღების საფუძვლები. ამასთანავე, საქმეზე შეკრებილი მტკიცებულებები იძლევა საკმარის საფუძველს ვარაუდისთვის, რომ დოკუმენტები, რომელთა ამოღებასაც გამოძიება ითხოვს, ინახება მითითებულ ადგილზე და შუამდგომლობა უნდა დაკმაყოფილდეს". რას ნიშნავს, "იძლევიან საკმარის საფუძველს ვარაუდისთვის, რომ დოკუმენტები, რომელთა ამოღებასაც გამოძიება ითხოვს, ინახება მითითებულ ადგილზე", ანუ რაო, რა ითქვა ამით? ახალაია კოდუას არ აძლევს საქმის მასალებსო? ფაქტობრივად, ეს ასეცაა, მასალებს გრიფი "საიდუმლო" ედო და ახალაიას რა უფლება ჰქონდა ვინმესთვის, თუნდაც კოდუასთვის მიეცა ეს მასალები? სხვა თემაა, "ქვეყნის ხერხემალი" რომ დაინტერესებულიყო ამ თემით, რას მოიმოქმედებდა "საზოგადო მოღვაწე", მაგრამ ფაქტია რომ გამოძიებამ ის, რაც არ დააფიქსირა შუამდგომლობაში, ცალკე "მოგუდულში" უთხრა მოსამართლეს. სხვა შემთხვევაში საინტერესოა, როგორ ახსნიან გამომძიებლები და მოსამართლეები, რომლებიც დღემდე ინარჩუნებენ თანამდებობებს, იმას, რომ მიუხედავად იმისა, რომ მითითებულია, მტკიცებულებები არსებობს და შუამდგომლობა დასაბუთებულია, არსად არ მოიძებნება საქმეში ეს მტკიცებულებები. ასევე, საინტერესოა, რატომ არ შესრულდა მოსამართლის მითითება - პირადი საქმე დაერთოს სისხლის სამართლის საქმეს. მხოლოდ სანთლით კი არა, სანთელ-საკმევლით რომ ეძებო პირადი საქმე სისხლის სამართლის საქმეში, ვერ იპოვით. მაშ, რა გამოდის? შუშანაშვილის პირადი საქმე ვიღაცის (ჩვენი კოლმეურნეობის თავმჯდომარის არ იყოს) პირად საკუთრებად იქცა?

მოსამართლის ამ ბრძანების შემდეგ 2006 წლის 7 თებერვალს, 11 საათსა და 15 წუთზე შსს-ს სპეციალური ოპერატიული დეპარტამენტის გამომძიებელმა დავით ბართაიამ, თბილისის მეხუთე საპყრობილის სპეცნაწილიდან დაიწყო დოკუმენტების ამოღების პროცედურა, რაც 10 წუთი გაგრძელდა და დასრულდა 11.25 წუთზე: "თბილისის მეხუთე საპყრობილის სპეციალური განყოფილების უფროსმა პაატა ცისკარიძემ უარი განაცხადა დამსწრეთა მოწვევაზე და თანახმაა, საგამოძიებო მოქმედება ჩატარდეს დამსწრეთა მონაწილეობის გარეშე", - აღნიშნულია ამოღების ოქმში და იქვე მითითებულია: "არსებობს მტკიცებულებათა დაზიანების რეალური საფრთხე". ანუ ახალაიასგან იმიტომ მიგვაქვს შუშანაშვილის საქმის გრიფით "საიდუმლო" მასალები, განადგურების რეალური საფრთხე ემუქრებაო?! დაზიანებაო, ისე წერენ, გეგონებათ, რაიმე ანტიკვარულ ნივთთან აქვთ საქმე და შეიძლება ვინმეს "ხელი ცუდად წაუცდეს". აქ კიდევ არის ერთი ფრიად მნიშვნელოვანი მომენტი, ამოღების ოქმში წერია, რომ: "საგამოძიებო მოქმედების დაწყებამდე, ეჭვმიტანილს, ბრალდებულს, განსასჯელს ან 102-ე მუხლის მესამე ნაწილით გათვალისწინებულ პირს განვუმარტე დამსწრის მოწვევის უფლება, მოწვევის დრო განისაზღვრა არანაკლებ ერთი საათით". აღნიშნულ დროში გამოცხადდა მხოლოდ სპეცგანყოფილების უფროსი. არსად წერია, კიდევ ვინ მოიწვიეს დამსწრედ, არსად წერია, თავად შუშანაშვილს როგორ და რა ვითარებაში გააგებინეს, რომ მისი საქმის მასალები მიჰქონდათ და ყველაზე მთავარი, 1 საათში უნდა გამოცხადებულიყვნენ მოწვეული პირებიო და ოქმი მხოლოდ 10-წუთიან მონაკვეთს მოიცავს, ანუ რეალურად არც არავის დალოდებიან ის ერთი საათიც კი, რომელსაც კანონი ითვალისწინებდა და რეალურად ჩნდება საფუძვლიანი (გონივრული) ეჭვი, რომ არც არავინ ჰყავდათ მოწვეული, ლაშა შუშანაშვილს რომ ვერ ან არ მოიწვევდნენ, ეს ფაქტია და ისიც ფაქტია, რომ ერთ საათში ვერ ჩამოვიდოდა საქართველოში. მოკლედ, ამოღების ოქმიდან ვიგებთ, რომ "რაიმე იძულებას ადგილი არ ჰქონია" და რომ ამოიღეს მხოლოდ შუშანაშვილის (არადა, ახალაიასთვის გაგზავნილ წერილში კოდუამ 20-ზე მეტი პატიმრის პირადი საქმე მოითხოვა თავდაპირველად, მაგრამ სასამართლოს მხოლოდ შუშანაშვილის საქმის დოკუმენტებზე მოსთხოვა "ვიზირება") პირადი საქმის 30 ფურცელი. მიუხედავად ამისა, მეხუთე საპყრობილიდან შუშანაშვილის 30 ფურცლად ამოღებული პირადი საქმე არსად არ დევს, არადა ამოღების ოქმში მითითებულია: "ამოღებული ნივთები, საგნები და დოკუმენტები აღწერის შემდეგ შეიფუთა და დაილუქა, ლაშა შუშანაშვილის პირადი საქმე დაერთოს სისხლის სამართლის საქმეს". სისხლის სამართლის ოთხი ტომიდან ოთხივე საგულდაგულოდ წავიკითხე - პირადი საქმე არ დევს სს საქმეში! საინტერესოა, ვინმე რომ დაინტერესდეს, რას იტყვიან ცისკარიძე და ბართაია, რაო, სად წავიღეთ საქმეო?!

შემდეგი დოკუმენტი: თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის თავმჯდომარეს შავლიაშვილს 2006 წლის 9 თებერვალს მიმართავს შუამდგომლობით საქართველოს შსს სოდ-ის განსაკუთრებით მნიშვნელოვან საქმეთა გამომძიებელი დავით ბართაია, ამოღების ჩასატარებლად მოსამართლის ბრძანების გაცემის თაობაზე: "საქმეზე დამატებითი მტკიცებულებების მოპოვებისა და ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით, მიზანშეწონილად მიმაჩნია, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს სასჯელაღსრულების დეპარტამენტიდან ამოღებულ იქნას ლაშა შუშანაშვილის ოპერატიული საქმე".

სასამართლომ, კერძოდ, მოსამართლე ჩემიამ (აქ არაფერ შუაშია, მაგრამ გირგვლიანის მკვლელებიც ჩემიამ გაასამართლა) შუამდგომლობა დააკმაყოფილა, მაგრამ დღემდე გაურკვეველია, რას ნიშნავს "ოპერატიული საქმე" და რა ამოიღო ბართაიამ დეპარტამენტიდან. ამ დოკუმენტების ამოღების ოქმი შედგა 17 თებერვალს (ოქმში არაა მითითებული, რომელ წელს), ამოღებას მოწმეები არ დასწრებიან, ამოღებას დასჭირდა 30 წუთი. ვიგებთ, რომ ამოღებულ იქნა "ლაშა პავლეს ძე შუშანაშვილის შესახებ შექმნილი ოპერატიული შემოწმების საქმე #09/03, 12.04.2003 წ. საარქივო #19/03 ექვს ფურცლად" და რომ ეს ექვსი ფურცელი "დაერთო სისხლის სამართლის საქმეს". არ ვიცი, კიდევ სხვა სისხლის სამართლის საქმე თუ არსებობდა იდეაში, მაგრამ იმ სს საქმეში, რომლის მასალებსაც ახლა გაცნობთ და რომელშიც ამოღების ოქმებია ჩაკერებული (ე.ი. აქ უნდა იყოს ამოღებული დოკუმენტებიც), არც 30 ფურცელი და არც 6 ფურცელი არ დევს! კი, ბატონო, ვთქვათ, იმიტომ არ დევს, რომ გრიფით "საიდუმლო" იყო, მაგრამ სოდ-ს არსად აქვს მითითებული ეს 36 ფურცელი და ესეც რომ არა, სს საქმეს თავად სოდ-ი აწარმოებდა და ვის უმალავდა კოდუა საქმის მასალებს, ესეც ხომ საინტერესოა?

შემდეგი დოკუმენტი: 2006 წლის 4 თებერვალს გამომძიებელი ბართაია შუამდგომლობით მიმართავს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის თავმჯდომარეს შავლიაშვილს და ითხოვს: "საქმეზე ჩატარებული წინასწარი გამოძიებით დადგენილ იქნა შემდეგი: 1961 წელს დაბადებული (საინტერესოა ისიც, რომ არსად არაა მითითებული თვე და რიცხვი. - დ.მ.) ლაშა პავლეს ძე შუშანაშვილი, მეტსახელად "პავლოვიჩი", არის კანონიერი ქურდი და მის დავალებებს ემორჩილება გარკვეულ პირთა წრე. მას უკანონო შემოსავლებით შეძენილი აქვს აგარაკი დაბა წყნეთში გურამიშვილის #20-ში, მას საქართველოს ტერიტორიაზე აქვს, ასევე, უკანონო შემოსავლებით შეძენილი უძრავი ქონება. საქმეზე დამატებითი მტკიცებულებების მოპოვებისა და ობიექტური ჭეშმარიტების დადგენის მიზნით, მიზანშეწონილად მიმაჩნია, საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს საჯარო რეესტრის ეროვნული ბიუროდან ამოღებულ იქნას აღნიშნულ მისამართზე მდებარე ბინის საბინაო საქმე და ლაშა პავლეს ძე შუშანაშვილის სახელზე გაფორმებული ყველა უძრავი ქონების საქმეები", სხვა თემაა როგორ დაადასტურეს, რომ შუშანაშვილს საქართველოში ჰქონდა უძრავი ქონება და ისიც უკანონო შემოსავლებით ნაყიდი (საქმის მასალებში შესაბამისი დოკუმენტაცია არ დევს) და ისიც სხვა თემაა, რომ ყველა უწყება მამის სახელითა და სრულად დაბადების თარიღის მიუთითებლად გასცემს დოკუმენტებს, თითქოს ჯერ არ მომხდარა "ორი მარინე და ორივე ფერაძე" ჰყოლოდა ქალაქს, სოფელსა თუ დაბას. კარგით, ეს არაფერი, შემდეგი "შედევრი": ამოღების ოქმი შედგენილია 2006 წლის 20 თებერვალს, ამოღება დაიწყო 17.15 საათზე და დასრულდა 17.35 საათზე: "საჯარო რეესტრის იურიდიული სამმართველოს იურისტისთვის დალი შიუკაშვილისთვის დამსწრეთა მოწვევის უფლებების განმარტების შემდეგ ამ უკანასკნელმა განაცხადა, რომ დამსწრეთა მოწვევა არ სურს და თანახმაა, საგამოძიებო მოქმედების ამოღება ჩაატაროს დამსწრეთა მონაწილეობის გარეშე. შედეგი: "თბილისში დაბა წყნეთში გურამიშვილის #20-ის სააღრიცხვო მასალები, არსებული ყველა უფლების დადგენის დოკუმენტაციის ქსეროასლი, გურამიშვილის #18-ში მდებარე საქართველოს განათლების პროფკავშირების და შპს "ევროსერვისის" უძრავი ქონების სარეგისტრაციო მასალები, 53 ფურცლად". აქვე მითითებულია, რომ არც ერთ მხარეს შენიშვნა არ აქვს. საინტერესო დეტალია, არა? ე.ი. პირველი, გურამიშვილის 20-ის ნაცვლად გურამიშვილის 18; მეორე, შუამდგომლობით გამომძიებელი ითხოვს ლაშა შუშანაშვილის სახელზე გაფორმებული ყველა უძრავი ქონების საქმეების ამოღებას, ისე, რომ გარდა სასამართლოში შეტანილი შუამდგომლობისა, სხვა დოკუმენტი ბუნებაში არ არსებობს. არაიურისტებისთვის გასაგები რომ იყოს: სასამართლოს არ განუხილავს შუამდგომლობა და შესაბამისად, არც დაუკმაყოფილებია მოთხოვნა ქონების დოკუმენტაციის ამოღების შესახებ. მოდით, დავტოვოთ ეს საკითხი შეფასების გარეშე და გადავიდეთ შემდეგ დოკუმენტზე:

2006 წლის 10 თებერვალს შედგა ოქმი, რომელსაც ხელს აწერენ სოდ-ის ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის სამმართველოს პირველი სამსახურის უფროსი კახა ცალქალამანიძე, ოპერთანამშრომელი მამუკა რურუა, ზ. გოგოლაძე. სხვებისა რა მოგახსენოთ, მაგრამ აქვე აღვნიშნავ, გოგოლაძე გიგი უგულავას ოჯახში რომ მუშაობდა, ეს ზუსტად ვიცი. მოკლედ, ეს ადამიანები მივიდნენ წყნეთში, მითითებულ მისამართზე და შეადგინეს ოქმი: "დაბა წყნეთში, გურამიშვილის #20-ში, სადაც, ოპერატიული ინფორმაციით, უნდა ცხოვრობდეს საქართველოს მოქალაქე ლაშა პავლეს ძე შუშანაშვილი, აღნიშნულ მისამართზე დაგვხვდა გოგოლაძე ზაზა ჟორას ძე, მცხოვრები... ზემოაღნიშნულ მისამართზე არსებული საცხოვრებელი სახლი ეკუთვნის მანანა ნოზაძეს, მცხ. რუსთავში". ანუ მივიდნენ, ნახეს, შეადგინეს ოქმი და წამოვიდნენ. ან მისვლა რა იყო, ან წამოსვლა? და ზოგადად სოდ-ის ცნობაში წერია რომ შუშანაშვილი ცხოვრობს მოსკოვში, აქვთ ცნობა, რომ შუშანაშვილი რუსეთის მოქალაქეა და მე რომ დავსვა კითხვა: ამ ფონზე რას ეძებდნენ ნოზაძის სახლში-მეთქი, "ქურდული გაგების" ვიქნები? სოდ-ში ასევე იციან და ამის დამადასტურებელი ცნობაც დევს საქმეში, რომ ლაშა შუშანაშვილს 2003 წლის შემდეგ საქართველოში "ცალი თვალითაც" კი არ შემოუხედავს, მაშინ ისმის კითხვა: რას ემსახურებოდა 2006 წლის 10 თებერვლის ოქმი? რატომ შეადგინეს ის? სხვა თემაა, ზოგადად, რას ემსახურებოდა გამოძიების დაწყება, თუ დაიწყებ, ბოლოში ისე ხომ უნდა გახვიდე, ვინმემ თქვას, გამოძიება არა, მაგრამ ჭრა-კერვა კარგად სცოდნიათო? კარგით, ამ ოქმს მოჰყვა მეორე ოქმი, რომელიც 2006 წლის 13 თებერვალს იქნა შედგენილი და რომელსაც ქრისტესაშვილი, ლომჯარია და ცალქალამანიძე აწერენ ხელს, ამ ოქმის მიხედვით ვიგებთ, რომ "შერლოკ ჰოლმსები" კიდევ ერთხელ ავიდნენ წყნეთში და გაარკვიეს, რომ თურმე ამ სახლში არასდროს ცხოვრობდა შუშანაშვილი, სახლის მეპატრონე ნოზაძე არ იცნობს "ვასილიჩს", თუმცა ნოზაძე მაინც გააფრთხილეს - შუშანაშვილს გადაეცი, ვეძებთ და მოვიდესო! გაგეცინათ? მეც... მაგრამ ჯერ სად ხართ, აწი იქნება თუ იქნება და აწი იწყება თუ იწყება თავდავიწყება...

დარეჯან მეფარიშვილი, გაზეთი „პრემიერი“

გაგრძელება იქნება

FaceBook