"ასეთი შეზღუდვა უარყოფითად იმოქმედებს, სწრაფი და ეფექტური მართლმსაჯულების განხორციელებაზე"

ახალი საკანონმდებლო ინიციატივა - "საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსში" ცვლილებები შედის! საპროცესო ინსტიტუტის გარდაქმნის ინიციატივით საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო გამოდის, რასაც კანონის მანკიერი მხარეებისგან განთავისუფლებითა და მოქნილ ინსტრუმენტად ჩამოყალიბებით ხსნიან!

ოფიციალურად გავრცელებული ინფორმაცია: "იუსტიციის მინისტრის მოადგილის ალექსანდრე ბარამიძის განცხადებით, ცვლილებების შედეგად აღნიშნული ინსტიტუტი სწრაფ და სამართლიან მართლმსაჯულებას უზრუნველყოფს, შეთანხმების გაფორმების პროცესი კი გამჭვირვალე გახდება: "საპროცესო შეთანხმების დადების პროცესში პროკურორი ვალდებული იქნება, გაითვალისწინოს არამარტო ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმე, ქმედების მართლსაწინააღმდეგობა და ბრალეულობის ხარისხი, როგორც ეს დღეს მოქმედი კანონმდებლობითაა განსაზღვრული, არამედ ისეთი ფაქტორებიც, როგორიცაა: სახელმწიფოს სამართლებრივი პრიორიტეტები, ბრალეულის საზოგადოებრივი საშიშროება, დანაშაულის ხასიათი, ბრალეულობის ხარისხი, ბრალდებულის პიროვნული მახასიათებლები, ნასამართლობა. კანონპროექტის ნოვაციას საპროცესო შეთანხმების ოქმის შედგენის ვალდებულების შემოღება წარმოადგენს. ის უნდა ასახავდეს ბრალდებულსა და პროკურორს შორის მოლაპარაკების პროცესს და ხელმისაწვდომი იყოს დაცვის მხარისთვის. აუცილებელი ხდება დოკუმენტის დართვა სასამართლოში წარდგენილ შუამდგომლობას საპროცესო შეთანხმების დამტკიცების შესახებ. შეთანხმების გაფორმებამდე ბრალდებულს უნდა განემარტოს საპროცესო შეთანხმების ყველა სამართლებრივი შედეგი, მათ შორის, ის გარემოება, რომ შეთანხმების გაფორმება იწვევს პირის ნასამართლობას". მისივე განცხადებით, ახლებურად რეგულირდება დაზარალებული მხარის უფლებებიც. მოქმედი კანონმდებლობა საპროცესო შეთანხმების დადებამდე პროკურორს მხოლოდ დაზარალებულთან კონსულტაციას და მის ინფორმირებას ავალდებულებს. იმ შემთხვევაში კი, თუ პროკურორმა დაზარალებულის ინტერესები არ გაითვალისწინა ან ზიანის შეუსაბამო სასჯელი მოითხოვა, დაზარალებულს მისი გასაჩივრების უფლება არ აქვს. კანონპროექტის მიხედვით, დაზარალებულ მხარეს საშუალება ეძლევა, დაესწროს სასამართლოს მიერ საპროცესო შეთანხმების დამტკიცების შუამდგომლობის განხილვას და გამოთქვას მოსაზრება მისი კანონიერებისა და სამართლიანობის შესახებ. ამასთანავე, დაზარალებულს, თუ მას არ შეუძლია ან არ სურს პროცესზე დასწრება, შეეძლება, საპროცესო შეთანხმების დამტკიცებამდე საკუთარი მოსაზრებები მოსამართლეს წერილობით წარუდგინოს. პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტის თავმჯდომარის ეკა ბესელიას განცხადებით, საპროცესო შეთანხმება 2005 წელს შევიდა ძალაში და მისი ძირითადი არსი თანხის გადახდა გახდა, რამაც მართლმსაჯულება სავაჭრო სივრცედ აქცია და ათასობით ადამიანის უფლება დაარღვია".

2005 წელს არა ერთი ცვლილება და დამატება შევიდა სისხლის სამართლის კოდექსში, მაგრამ ყველაზე "ღირებული" მუხლი სწორედ საპროცესო შეთანხმება იყო. ცოტა ხნის წინ ამ მუხლის "ღირებულება" ნაციონალების ერთმა "ვარსკვლავმა" თავისდაუნებურად "განმარტა" სატელევიზიო ეთერში, როცა განაცხადა, რომ თურმე ბიზნესმენებს ფულს პროკურატურა ართმევდა. საპროცესო შეთანხმებას არ მოჰყოლია პროკურატურაში ე.წ. სპეცანგარიშის გახსნა, მაგრამ საპროცესო შეთანხმებამ დიდი როლი ითამაშა, როგორც პროკურატურის, ისე სახელმწიფო ბიუჯეტის შევსებაში. ახალს არაფერს ვიტყვი ამით, მაგრამ არც ზედმეტი იქნება, თუ გავიხსენებ იმას, რომ ძალიან ბევრმა ადამიანმა სწორედ საპროცესო გარიგების გამო აღიარა ჩაუდენელი დანაშაული, ფულის გადახდისა და ე.წ. თანამშრომლობის სანაცვლოდ პატიმრობა აიცილა თავიდან, მაგრამ ნასამართლობას ვერ გაექცა.

დიახ, საპროცესო შეთანხმებით სისხლის სამართლის საქმის დასრულება ნაციონალური ხელისუფლების მიერ შექმნილი მექანიზმია და როგორც მაშინ ამბობდნენ და როგორც "დაწერილ არს", საპროცესო შეთანხმების მიზანს წარმოადგენს:

ა) სწრაფი და ეფექტური მართლმსაჯულების განხორციელება.

ბ) დამნაშავის წახალისება თანამშრომლობის შემთხვევაში მიიღოს კანონით გათვალისწინებული შეღავათები.

გ) მართლმსაჯულების პროცესის გაიაფება.

დ) ასევე სისხლის სამართლის საქმეებზე დაკისრებული ჯარიმებით სახელმწიფოსთვის გარკვეული ფინანსური სარგებლის მიღება, რითაც მცირედით შესაძლებელი იყო სისხლის სამართლის საქმეზე დახარჯული უამრავი თანხის მცირე ნაწილის უკუგება.

და კიდევ ერთი: საპროცესო შეთანხმება ფორმდება საქართველოს მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 21-ე თავის შესაბამისად. საპროცესო შეთანხმება შესაძლოა, გაფორმდეს "ბრალზე ან სასჯელზე". საპროცესო შეთანხმების ინიცირება შესაძლოა, განხორციელდეს როგორც ბრალდებულის, ასევე პროკურორის მხრიდან. სასჯელზე შეთანხმების შემთხვევაში, ბრალდებული არ ეთანხმება ბრალს, მაგრამ ეთანხმება პროკურორის მიერ შემოთავაზებულ სასჯელს ან სასჯელისგან განთავისუფლებას. ბრალზე შეთანხმების შემთხვევაში ბრალდებული აღიარებს დანაშაულს. საპროცესო შეთანხმების დადების დროს, პროკურორი ვალდებულია, ბრალდებული გააფრთხილოს, რომ საპროცესო შეთანხმების გაფორმების შემთხვევაში პირი არ თავისუფლდება სამოქალაქო ან სხვა პასუხისმგებლობისგან. განსაკუთრებულ შემთხვევაში ბრალდებული ასევე შესაძლოა, განთავისუფლდეს სამოქალაქო პასუხისმგებლობისგან. ამ შემთხვევაში სამოქალაქო პასუხისმგებლობა ეკისრება სახელმწიფოს, მუხლი 209-ე.

ახლა განვიხილოთ ის, რაც უკვე წაიკითხეთ: საპროცესო შეთანხმება მართლაც იყო "სწრაფი და ეფექტური მართლმსაჯულების განხორციელება", ძალოვნებს წესიერად არც კი ჰყავდათ ეჭვმიტანილი დაკავებული, ბრალი, ანუ ის, რაც პირმა დააშავა (დაკავების საფუძველი რაც გახდა) და არ დააშავა (რაც უნდოდათ მისთვის დაებრალებინათ) ქაღალდზე გაფორმებული იყო და პროკურორი უკვე დაკავებულს ალტერნატივის წინაშე აყენებდა: ან 15-წლიანი პატიმრობა, ან საპროცესოს გაფორმება. ბუნებრივია, 15-წლიან ციხეს დაკავებული 2-წლიან საპატიმრო ვადას 10-ათასიან (ან მეტი) ჯარიმას და პირობით სასჯელს ამჯობინებდა. ასე გახდა მოსახლეობის დიდი ნაწილი ბანკებზე დამოკიდებული და ასე ივსებოდა ბიუჯეტი. გახმაურებული საქმეების მაგალითად მოყვანას თავი რომ დავანებოთ, მხოლოდ ერთი "უბრალო" შემთხვევის გახსენებაც საკმარისია იმის საილუსტრაციოდ, რა იდო საპროცესო გარიგების "ფესვებში": 2010 წელს პოლიციამ ერთ-ერთ რეგიონში დააკავა არასრულწლოვანი, რომელსაც ბრალად სხვისი ნივთის განზრახ დაზიანება და ქურდობა ედებოდა. საქმე ისაა, რომ ამ ბავშვს დედა შეაგინა მეზობელმა, რის გამოც მეზობელს ბავშვმა სამაგიერო გადაუხადა და ფანჯრის მინები ჩაუმტვრია. შურისძიების ეს მეთოდი ბავშვმა ორჯერ გაიმეორა, მეზობელმა იჩივლა, პოლიციამ ბავშვი დააკავა. საქმის მასალებით ირკვეოდა, რომ ბავშვმა ჩაამტვრია მეზობლის სახლის ფანჯრის მინები და სახლიდან, ფანჯრის გავლით, გაიტანა ტელევიზორი, ჩაქუჩი და ფანარი. მიუხედავად იმისა, რომ მეზობლის "სახლიდან გატანილი" ნივთები, ე.წ. დაზარალებულის სახლის დათვალიერებისას და სასამართლო პროცესის მიმდინარეობისას, მის სახლში იყო და ბავშვის სახლიდან ამ დაკარგული ნივთებიდან მხოლოდ ფანარი იქნა ამოღებული (ისიც დადასტურდა, რომ ეს ნივთი ამ ბავშვის ოჯახის იყო), პროკურატურა ითხოვდა საპროცესო გარიგებით 10 ათას ლარს და ორწლიან საპატიმრო ვადას. ბავშვის ოჯახი (მხოლოდ დედა ჰყავს) ოფიციალურად სოციალურად დაუცველი იყო, ფაქტობრივად, მას პატიმრობა ემუქრებოდა. ამ დროს ჩაერთო საქმეში ადვოკატი ლალი აფციაური და მთელი ორთვიანი "ჭიდაობის" შემდეგ ბავშვი პატიმრობას გადაარჩინა. ცნობისთვის, დაზარალებულს ბავშვის დედამ ფანჯრები გამოძიების დასრულებამდე ჩაუსვა, ექსპერტიზამ "დაადასტურა", რომ მინების ღირებულება 400 ლარზე მეტი იყო. სასამართლო პროცესზე დადგინდა, რომ ორი მინა იყო ჩამსხვრეული (და უკვე ჩასმული ბავშვის დედის მიერ) და მათი ღირებულება 45 ლარს არ აღემატებოდა. აი, ეს იყო საპროცესო შეთანხმება, კიდევ ვიმეორებ, ე.წ. გახმაურებულ საქმეებს არ გავიხსენებ. ასე სრულდებოდა ამ მუხლის "ა", "გ" და "დ" პუნქტები. და ყველაზე მთავარი, საპროცესო გარიგება იყო "ბ) დამნაშავის წახალისება, თანამშრომლობის შემთხვევაში მიიღოს კანონით გათვალისწინებული შეღავათები". აი, ამან უკვე გამოიწვია ის, რაც იყო რეალობა, ციხეები გადაიტენა "საქმეში გამავალი" ან არგამავალი პირებით. მოკლედ, ადამიანს თუ დააკავებდნენ მეზობლის სახლის ქურდობისთვის, ის რამდენიმე სხვა სახლის გაქურდვის საქმესაც "ხსნიდა". პრინციპში, მართლმსაჯულება იაფი კი არა, ძალიან მომგებიანი იყო, ერთი საქმე რამდენიმეს "შობდა" და ტრიალებდა და ბრუნავდა კარუსელი...

შემდეგი: საპროცესო შეთანხმება ფორმდება, ზემდგომი პროკურორს თანხმობით, პროკურორსა და ბრალდებულს შორის. საპროცესო შეთანხმების საფუძველზე პროკურორს უფლება აქვს: მოითხოვოს ბრალდებულის მიმართ სასჯელის შემცირება ან დანაშაულთა ერთობლიობის დროს მოითხოვოს ბრალდების შემსუბუქება ან ნაწილობრივ მოხსნის თაობაზე. ამ მოქმედებათა განხორციელებამდე საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 201-ე მუხლის საფუძველზე პროკურორი ვალდებულია, გაითვალისწინოს საჯარო ინტერესი, ჩადენილი დანაშაულისთვის გათვალისწინებული სასჯელის სიმძიმე, ქმედების მართლწინააღმდეგობა და ბრალეულობის ხარისხი. საპროცესო შეთანხმების გაფორმებისას ადვოკატის მონაწილეობა აუცილებელია.

რა ხდებოდა რეალურად? საპროცესო გარიგების თანხა მართლაც ზემდგომ პროკურორთან თანხმდებოდა და ახლა, როცა სამართლიანობის აღდგენაზეა საუბარი, კანონის ეს მოთხოვნა სავსებით საკმარისია იმისთვის, რომ მაშინდელ "ზემდგომს" უკანონობის დაკანონებისთვის, უსამართლოდ დაკავებული ადამიანებისთვის კანონის სახელით გაკოტრების ბრალი წაუყენონ, მაგრამ ამას სულ ცოტა პროკურატურაში შეტანილ საჩივრებზე გამოძიების დაწყება და ცოტა მეტი, ხარვეზების დამდგენი კომისიის შექმნა სჭირდება, რაც აუხდენელ ოცნებად იქცა. აქვე ისიცაა გასათვალისწინებელი, რომ თითქმის არც ერთ საქმეში დაზარალებულად ცნობილი პირის თანხმობა არ დევს. არადა, საპროცესო კანონმდებლობით ასევე გათვალისწინებულია, რომ ბრალდების მხარე აუცილებლად აწვდის ინფორმაციას დაზარალებულს საპროცესო შეთანხმების გაფორმების თაობაზე. პროკურორი ვალდებულია, გაიაროს კონსულტაცია დაზარალებულთან საპროცესო შეთანხმების გაფორმების თაობაზე და თუ პროკურორი დაზარალებულის პოზიციიდან გამომდინარე, ჩათვლის, რომ არ არის მიზანშეწონილი საპროცესო შეთანხმების გაფორმება, მას შეუძლია, უარი განაცხადოს საპროცესო შეთანხმების გაფორმებაზე. კანონის ერთადერთი მოთხოვნა, რაც სრულდებოდა, იყო ეს: საპროცესო შეთანხმების დადებასთან დაკავშირებით სასამართლოს წარედგინება შუამდგომლობა. შუამდგომლობას ხელს აწერს პროკურორი, ბრალდებული და ადვოკატი. სასამართლო განიხილავს მხარეთა მიერ ხელმოწერის შუამდგომლობას, სადაც მითითებულია საპროცესო შეთანხმების არსი და პირობები.

შემდეგი: საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი ცალკე არ განსაზღვრავს საპროცესო შეთანხმების ოქმის შედგენის თავისებურებას. ეს საკითხი რეგულირდება საპროცესო კანონმდებლობაში არსებული ოქმის შედგენის ზოგადი წესებით (მუხლი: 134-ე). მხარეები არსებული კანონმდებლობის ფარგლებში სრულიად თავისუფალი არიან ოქმის შედგენის შინაარსში. რაც ნიშნავს, რომ მხარეებს შეუძლიათ, ნებისმიერ საკითხზე იმსჯელონ, მათ შორის გაფორმებული საპროცესო შეთანხმების ოქმში. გასათვალისწინებელია, რომ საპროცესო შეთანხმების სასამართლოს მიერ დამტკიცების შემთხვევაში, სასამართლოს მიერ მიღებული განაჩენის გასაჩივრების სრულიად სხვა წესი მოქმედებს. ბრალდებულს ან მის ადვოკატს შეუძლია, სასამართლოს გადაწყვეტილება გაასაჩივროს 15 დღეში გადაწყვეტილების გამოტანის დღიდან, თუ დაირღვა საპროცესო შეთანხმების გაფორმებისას ბრალდებულის უფლებები. ხოლო ბრალდების მხარე შეზღუდულია, გაასაჩივროს სასამართლოს მიერ მიღებული განაჩენი. ბრალდების მხარეს მხოლოდ მაშინ აქვს საპროცესო შეთანხმების საფუძველზე გამოტანილი განაჩენის გასაჩივრების უფლება, თუ ბრალდებული დაარღვევს საპროცესო შეთანხმების რაიმე პირობას. საპროცესო შეთანხმების პირობა შეიძლება იყოს ნებისმიერი საკითხი, რაზეც ბრალდებული და ბრალდების მხარე შეთანხმდებიან. შეთანხმებული პირობის დარღვევიდან ერთი თვის ვადაში აქვს პროკურორს განაჩენის გასაჩივრების უფლება.

ყველაზე მთავარი: საქართველოს საპროცესო კანონმდებლობით დაზარალებული არ წარმოადგენს მხარეს, რადგან ითვლება, რომ ბრალდების მხარე სრულიად იცავს დაზარალებულის ინტერესებს და მოქმედებს დაზარალებულის ინტერესების გათვალისწინებით. ანუ დაზარალებულის გონივრული პოზიცია და სახელმწიფოს საჯარო ინტერესი ურთიერთთანხვედრაშია. ასევე, მოქმედი საპროცესო კანონმდებლობით, პროკურორი ვალდებულია, დაზარალებულს შეატყობინოს პროცესის მიმდინარეობის ეტაპები. რაც ნიშნავს, რომ დაზარალებულს შეუძლია, დაესწროს სასამართლო განხილვას. ხოლო რაც შეეხება სასამართლო პროცესზე დაზარალებულის პოზიციის დაფიქსირებას, ეს სრულიად ბრალდების მხარის პრეროგატივაა. თუ დაზარალებულს არ სურს საპროცესო შეთანხმების გაფორმება, როგორც წესი, პროკურატურა არც აფორმებს საპროცესო შეთანხმებას. მგონი, ზედმეტია იმის თქმა, როგორ ასრულებდა კანონის ამ მოთხოვნებს ადეიშვილის უწყება.

რა ხდება ახლა? საქართველოს იუსტიციის მინისტრის მოადგილის ალექსანდრე ბარამიძეს ინიციატივით, მთავრობა განიხილავს საპროცესო შეთანხმებაში ცვლილებების შეტანის შესაძლებლობას რამდენიმე მიმართულებით.

 კერძოდ:

ა) საპროცესო კანონმდებლობაში სურთ საპროცესო შეთანხმების შესახებ ოქმის შედგენის პროცედურის შემოტანა. არსებული პრაქტიკით საპროცესო შეთანხმების ოქმი დგება გამჭვირვალედ მხარეთა მონაწილეობით და ამ საკითხს პრაქტიკაში არანაირი პრობლემა არ შეუქმნია. რატომ გახდა საჭირო ამ კუთხით საპროცესო კანონმდებლობაში ცვლილების განხორციელება, გაუგებარია.  

ბ) მთავრობას სურს, საპროცესო შეთანხმების დროს, არ მოხდეს სასჯელის სახით ჯარიმის დაკისრება.

რას შეცვლის ეს? საპროცესო შეთანხმების გაფორმება სრულიად ჯდება პროკურატურის ფუნქციაში. პროკურატურის ფუნქციას წარმოადგენს დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლის პოლიტიკის განსაზღვრა. შესაბამისად, საპროცესო შეთანხმების დროს სასჯელის სახით ჯარიმის დაკისრების შესაძლებლობა პროკურორსა და ბრალდებულს შორის შესათანხმებელ ერთ-ერთ პირობას წარმოადგენს. თუ პროკურორს (ამ შემთხვევაში მთავრობას) არ სურს, საპროცესო შეთანხმების გაფორმების დროს ჯარიმა იყოს შეთანხმების პირობა, შესაბამისად, მას უფლება აქვს, საერთოდ არ განიხილოს ბრალდებულთან ეს საკითხი და საპროცესო შეთანხმება გააფორმოს ჯარიმის დაკისრების გარეშე. გ) იუსტიციის მინისტრის მოადგილის მოსაზრებით საპროცესო შეთანხმება არ უნდა გაფორმდეს მძიმე და განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულზე. აბსოლუტურად გაუგებარია ასეთი პოზიცია. გარდა იმისა, რომ, თუ არ სურს ბრალდების მხარეს (პროკურორს) საპროცესო შეთანხმების გაფორმება, ნუ გააფორმებს, ნურც მძიმე და ნურც განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულზე. ამისთვის საპროცესო კანონმდებლობაში ცვლილების შეტანა აბსოლუტურად გაუაზრებელი ნაბიჯი იქნება, ვინაიდან საპროცესო შეთანხმების გაფორმების მთავარ პრინციპს ეწინააღმდეგება. ასეთი შეზღუდვა უარყოფითად იმოქმედებს, სწრაფი და ეფექტური მართლმსაჯულების განხორციელებაზე, ასევე არანაირი მოტივაცია არ ექნება ბრალდებულს, ითანამშრომლოს სამართალდამცავ ორგანოებთან, თუ მას ეცოდინება, რომ ამისთვის ის ვერანაირ შეღავათს ვერ მიიღებს. ასევე, ამ სახით კანონში შეტანილი ცვლილება გამოიწვევს მართლმსაჯულების გაძვირებასა და გაჭიანურებას. მხარეებს მოუწევთ სრულფასოვანი სასამართლო პროცესების ჩატარება იმ პირობებშიც კი, როდესაც სისხლის სამართლის საქმეზე ყველაფერი ნათელია და არსებობს ბრალის დამადასტურებელი საკმარისი მტკიცებულებები. სასჯელის ნაწილში მცირეოდენი შეღავათის მიღების შემთხვევაში ბრალდებული, როგორც წესი, თანახმაა მასთან გაფორმდეს საპროცესო შეთანხმება თავისუფლების აღკვეთის სახით მისთვის სასჯელის დანიშვნის პირობითაც კი და ამ პირობებში სასამართლო პროცესების გაჭიანურებით მხარეთა ხარჯის გაზრდა გაუმართლებელია. მოკლედ, ნაციონალებმა თავის დროზე ისე ააგეს "სამუშაო გრაფიკი" და ისე მოირგეს კანონმდებლობა, ახლა მცდელობა იმისა, რომ არსებულში რამე გამარტივდეს, რეალურად დამამძიმებელია, მით უმეტეს ისეთ ფონზე, როცა ათასობით ათასი ადამიანი სამართლიანობის დადგენის რიგში დგას. პრაქტიკულად, საპროცესო გარიგების არსებობა ხელისუფალს დღეს ხელს უნდა აძლევდეს, ბოლოს და ბოლოს, თუ ოდესმე დადგება ის დრო, რომ ადეიშვილს ჩამოიყვანენ (ან სხვას), პროკურატურას შეუძლია, მას იმავე მეთოდით შეედავოს, რა მეთოდითაც თავად ადეიშვილი მუშაობდა. პროკურატურას დღეს თავისუფლად შეუძლია, მიმდინარე დანაშაულის გამოძიება ეფექტურად აწარმოოს, თუ ბრალდებულს არ სურს საპროცესოს გაფორმება, არ გააფორმოს და გააგრძელოს მუშაობა საქმეზე. თქმა იმისა, რომ ეს ძვირი სიამოვნებაა, იმ ფონზე, როცა პრემიებისა და ხელფასების თემა ჯერ კიდევ "პოპულარულია", ვფიქრობ, წყალს არ დაასხამს ისედაც იმიჯშერყეული პროკურორის წისქვილზე. მაშ, რა ხდება? რა დევს ამ ცვლილებების უკან? "გონივრული ეჭვის" საფუძველზე შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ეს ცვლილებაც ვიღაცების, რომელთა "არ ითქმის სახელი" და ყველამ ვიცით, "ჩვენი კოლმეურნეობის თავმჯდომარეები რომ იყვნენ", სასარგებლოდ უფრო კეთდება, ვიდრე ხალხისთვის.

ესაა სულ...

თემურ კალანდაძე, გაზეთი "პრემიერი"

FaceBook