გვისმენდნენ, გვისმენენ და კვლავაც მოგვისმენენ

მრავალთვიანი გნიასი (შინნაზარდი “ენჯეოშნიკებისა” და ფართო საზოგადოების მონაწილეობით) ე.წ. “სატელეფონო მოსმენების” თემაზე, როგორც მოსალოდნელი იყო და როგორც ხშირად ხდება ხოლმე ამ ქვეყანაში, კომიკური შედეგით დასრულდა: პარლამენტმა, უბრალოდ, ვერ მიიღო ვერანაირი გადაწყვეტილება _ ვერც “ასეთი” და ვერც “ისეთი”. 

“კვორუმი ვერ მოგროვდაო” _  ერთმანეთისკენაც ვეღარ იშვერენ ხელს, რაკი ოპოზიციაში გადასული “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” საბოლოოდ არცთუ წინააღმდეგი იყო იმ მექანიზმისა, რაც ხელისუფლებამ შეიმუშავა. და რომც ყოფილიყო წინააღმდეგი, უმრავლესობა თუ მოინდომებდა, კანონი მაინც გავიდოდა და ვერავითარი “ბოიკოტი” ხელს ვერ შეუშლიდა. უკანასკნელ მომენტში აღარც არასამთავრობო ორგანიზაციებს განუხორციელებიათ რაიმე დემარში. 

ანუ, თითქოს ყველა მომხრე იყო,  კანონი კი მაინც არ გავიდა, რადგან შინაგან საქმეთა მინისტრის ავტორიტეტულმა მოადგილემ, ლევან იზორიამ განაცხადა, რომ მოსალოდნელმა შესწორებებმა “შეიძლება პრობლემები შექმნას”. მიუხედავად იმისა, რომ საკვანძო საკითხი (ე.წ. “გასაღების” შესახებ) ნოემბრამდე გადაიდო, უმრავლესობის უმრავლესობამ ამ გაფრთხილების გამო “გასაღები” დაკარგა და აუტკივარი თავის არატკივება გადაწყვიტა. მით უმეტეს, როდესაც ამ უმრავლესობის მმართველი “ლიბერალური” უმცირესობაც არ იკლავდა მაინცდამაინც თავს.

არადა, მთელი ეს ისტორია თავიდან ბოლომდე ერთი დიდი “ფეიკია”, ესე იგი, ქართულად თუ ვიტყვით, ტაკიმასხარაობა და პოლიტიკური ჩუკენობა.  დავაკვირდეთ, რას გვთავაზობდნენ ამჟამინდელი სიტუაციის ალტერნატივად: ყბადაღებული “გასაღები” გადასცემოდა შინაგან საქმეთა სამინისტროდან _ მობილურ ოპერატორებს.

მაშასადამე, სპეცსამსახურებს, სასამართლოს სანქციის მიღების შემდეგ, მხოლოდ იმ პირობით შეეძლებოდათ “მიყურადება”, თუ წინასწარ შეატყობინებდნენ ამის შესახებ მობილურ ოპერატორს და მისგან მიიღებდნენ ტექნიკურ საშუალებას. ესე იგი, მობილურ ოპერატორს ყოველთვის, ყველა შემთხვევაში ეცოდინებოდა, ვის უსმენენ და როდის. და ამ წინადადების ავტორები აცხადებდნენ, რომ ეს იქნებოდა უკანონო მოსმენების, აგრეთვე, პირადი ცხოვრების საიდუმლოების დაცვის გარანტია?!

სინამდვილეში, არაფრის გარანტია არ იქნებოდა, გარდა ამ უფლების კიდევ უფრო ღრმა და ყოვლისმომცველი დარღვევისა. თუკი მიზანი პირადი ცხოვრების, “პირადი კომუნიკაციის” (ახალმოდური სიტყვათშეთანხმებით) დაცვაა, მაშინ ამის გარანტია გასაღების მობილური ოპერატორისთვის გადაცემა “რანაირად” იქნება? ჩამოვართვათ “ექსკლუზივი” შინაგან საქმეთა სამინისტროს და გადავცეთ კერძო სტრუქტურას, რომლის მფლობელები, სამიდან ორ შემთხვევაში უცხოელები არიან? ვენდოთ კერძო კომპანიას, რომელიც არანაირ კონტროლს არ ექვემდებარება და არც ევალება, აკონტროლოს, რას მოიმოქმედებენ მათი თანამშრომლები, როცა ამგვარი ინფორმაცია ხელში ჩაუვარდებათ? ეს ხომ საქართველოა? აქ ყველა ყველას იცნობს, ყველა ყველას ახლობელი თუ “ჩერეზ” ძმაკაც-დაქალია. 

ბარემ გამოაქვეყნონ მაშინ სპეცსამსახურებმა წინასწარ, ვის უსმენენ კანონიერად და როდის. ეს უფრო ლოგიკური იქნება, რადგან, თუ ერთი მხრივ ყველა აღიარებს, რომ ოპერატიული საქმიანობა საჭიროა, მაგრამ, მეორე მხრივ, ასეთი ბრიყვული “გასაღები” შემოაქვთ ადამიანის უფლებათა დასაცავად, მაშინ სრული დარწმუნებით შეიძლება ითქვას, რომ ამგვარი მიდგომით ეს უფლება, ერთი მხრივ, კიდევ უფრო ხშირად დაირღვევა, ხოლო, მეორე მხრივ, ნებისმიერი ოპერატიული საქმიანობა უაზრობად იქცევა.

“ბილაინის” რუსი მფლობელები ისედაც აქტიურად თანამშრომლობენ თავიანთი ქვეყნის კომპეტენტურ ორგანოებთან, ხოლო ამგვარი სულელური “გასაღებით” კიდევ უფრო წარმატებით და ნაყოფიერად ითანამშრომლებენ. 

მაშინ საერთოდ რაღა აზრი აქვს სპეცსამსახურთა საქმიანობას? გავაუქმოთ _ მორჩა და მოსვენება!

სინამდვილეში, პრობლემის ნამდვილი “გასაღები” სხვაგან დევს, მაგრამ ამის შესახებ საუბარი არ სურთ და არ აწყობთ არც პოლიტიკურ კლასს (მისი ოპოზიცია-პოზიციანად) და არც არასამთავრობო სექტორს: იმ ფარული მოსმენების 99%, რომელიც შინაგან საქმეთა სამინისტროში აღმოაჩინეს ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ, სრულიად კანონიერი იყო, რადგან ხორციელდებოდა სასამართლოს ნებართვით! ასევე დარწმუნებით შეიძლება ითქვას, რომ ის ჩანაწერებიც კი, რაც “რუსთავი 2”-მა მოიპოვა, ფორმალურად, ასევე  განხორციელებულია სასამართლოს სანქციით. თუმცა, ამის თქმა და ამაზე ლაპარაკი არავის აწყობს.

აქედან გამომდინარე, ერთადერთი გარანტია, ერთი მხრივ, სახელმწიფომ განახორციელოს თავისი ძირითადი ფუნქცია, ანუ დაიცვას საერთო ეროვნული ინტერესები უცხო ქვეყნის სპეცსამსახურებისგან და ებრძოლოს კრიმინალს, თუმცა, იმავდროულად,  ხელისუფლებამ ბოროტად არ ისარგებლოს ამ პრივილეგიით, არის არა ისეთი ბრიყვული ნორმების შემოღება, რომელიც მობილურ ოპერატორებს (ესე იგი გაურკვეველ “ვიღაცებს”) საიდუმლო ინფორმაციაზე წვდომას მიანიჭებს, არამედ სასამართლოს რეალური დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფა!

აი, ეს კი, ძალიან რთული ამოცანაა, რადგან არა პოლიტიკურ ნებას, არამედ ქართულ მენტალობასა და ქართველი საზოგადოების მანკიერებებს უკავშირდება: მოსამართლეები როგორი ყურმოჭრილი მონებიც იყვნენ “ნაციონალების” დროს და როგორი მორჩილებითაც შტამპავდნენ მაშინ გადაწყვეტილებებს, ახლაც ასევე ყურმოჭრილები არიან უკვე დღევანდელი ხელისუფლების მიმართ და ისევ არ სურთ აუტკივარი თავის ატკივება.

სანამ ეს პრობლემა რაღაცნაირად არ გადაწყდება, ესე იგი, სანამ ამ საზოგადოებაში კონფორმიზმისადმი საყოველთაო მიდრეკილება არ დაიძლევა, ვერც უკანონო მოსმენები აღიკვეთება და ვერც მრავალი სხვა პრობლემა გადაიჭრება.

დავით ავალიშვილი, გაზეთი "პრემიერი"

FaceBook