გულნატკენი კაცის წერილები - აკი ბიზნესი თავისუფალიაო?!

ერთი თვის წინ, ჩემმა ახლობელმა მცირე ბიზნესის წამოწყება გადაწყვიტა. ისე, სულ ბიზნესმენობაზე ოცნებობდა, მაგრამ ნაციონალების დროს მათგან დაყაჩაღებისა და “შავ ხვრელში” გატარების ისე ეშინოდა, საკუთარი ოცნების განხორციელებაზე სიტყვაც არ დაუსველებია. ახლა კი აშკარად გაშალა ფრთები, თუმცა მისი ბიზნესმენობიდან ერთი თვეც არ იყო გასული, რომ დაღონებული, გულგატეხილი მომადგა და თავს გადახდენილი ისტორია მომიყვა. თან დააყოლა, მეგონა, საქართველოში ბიზნესი მართლა განთავისუფლდა ნაციონალური მარწუხებიდან. ვიფიქრე, ახლა კი ჩემს ოცნებებს ფრთებს შევასხამდი, მაგრამ თურმე შევცდი. სხვა გზა აღარ დამრჩენია, ქვეყნიდან უნდა წავიდეო.

აი, რა მომიყვა ერთი თვის წინ მცირე მეწარმედ ქცეულმა კაცმა:

“ქალაქის ცენტრში კვების ობიექტი გავხსენი და იქ პროდუქციას ვქმნი. არ მინდა, ისე გაიგო, რომ ქორვაჭრობა დავიწყე _ ერთ ადგილზე ვყიდულობ ვაშლს და მეორეზე ძვირად ვყიდი თანამემამულეებზე. ასეთ რამეს არასდროს ვიკადრებ. ხალხს მოსწონს ჩვენი მომზადებული კერძები, ხაჭაპური, ნამცხვარი... ყველაფერს კანონის დაცვით, პედანტურად ვაკეთებ, მათ შორის ბუღალტერიასაც და საგადასახადოს თავდასხმებისაც აქამდე არ მეშინოდა. თუ კანონს იცავ, მართლაც და, საშიში აბა, რა არის?! მაგრამ ჩემმა გულუბრყვილობამ ახლაც შემაცდინა, უკვე ვნანობ, ეს საქმე რომ წამოვიწყე და ქვეყანა აქამდე არ დავტოვე. უცხოეთში უკვე აწყობილი მექნებოდა ცხოვრება. დამიჯერე, საქართველოში არც ბიზნესი იქნება არასდროს თავისუფალი და არც სიმშვიდე დაისადგურებს, რადგან ხალხი ყოველთვის თავის მსგავს ხელისუფლებას ირჩევს. ამჯერადაც ასეთი არჩევანი გაკეთდა. საკუთარი ხალხის ლანძღვა კი გამომდის, მაგრამ რეალობას თვალებში ვუყურებ და გული მიწუხს.

მოკლედ, ერთ საღამოს ჩემს ობიექტში შემოვიდა 50 წლამდე ასაკის მსუქანი ქალბატონი. დახლთან ახლოს ვიდექი. დაჟინებით მომაჩერდა და მითხრა, რა ძალიან მეცნობითო?!. მე ვერ ვიცანი, ის კი იმეორებდა, ნეტავ საიდან გიცნობთო. მერე მივხვდი, რომ ამ ფორმით  კონტაქტში შემოსვლას ცდილობდა. ვკითხე, სად მუშაობდა. ჯერ მითხრა,  შინაგან საქმეთა სამინისტროშიო. ერთ დროს მეც ვმუშაობდი იქ და ვთქვი, ეტყობა, მართლა იქიდან მიცნობს-მეთქი. ქალი მაინც არ დაოკდა და სიტყვა შემომიტრიალა, არა, უფრო ახლოდან მეცნობითო. ბოლოს და ბოლოს, მიაღწია, რაც უნდოდა და გამაგებინა, რომ საგადასახადო სამსახურის მუშაკი იყო. მითხრა, აქვე ვცხოვრობ, თქვენმა სამზარეულომ დამაინტერესა. შემოწმებებზე, მსგავს ობიექტებში ხშირად დავდივარ, მაგრამ ახლა ხაჭაპურის ყიდვა მინდაო. სანამ შეკვეთას უმზადებდნენ, გული გაითბო და დამიბარა, თუ ვინმე ჩვენი სამსახურიდან შემოწმებაზე მოვა, აგერ ჩემი ტელეფონის ნომერი, სასწრაფოდ დამირეკეთ და ყველაფერს უცებ მოგიგვარებთო. ყავაზე დავპატიჟე, მინდოდა, გამეგო, სინამდვილეში ვინ იყო და რა უნდოდა. შეთავაზებაზე უარი არ უთქვამს. საუბარში კი გამიმხილა, საგადასახადო ტყუილად ვახსენე, ფინანსური პოლიციიდან ვარ, წინათ ვიმუშავე საგადასახადოში, მაგრამ ორივეგან სულ ჩემი ხალხია. თქვენთან შემოწმებაზე აუცილებლად მოვლენ ამ დღეებში და ყველაფერზე “ატვეჩაი” გავხდებიო. შემდეგ მომიყვა, როგორ მოუგვარა ასეთი საქმეები სხვადასხვა კომპანიებს, რა თქმა უნდა, პატივისცემის ფასად. პატივისცემას განსაკუთრებით უსვამდა ხაზს და ამით ცხადია, მეც  მიმანიშნებდა, როცა დაგეხმარები, პატივი უნდა მცეო. არ მომეწონა მისი საუბარი და ვუთხარი, _ ჩვენ ყველაფერს ძალიან სუფთად და კანონიერად ვაკეთებთ. უკანონობისგან ღმერთმა დაგვიფაროს, ასე რომ, არა მგონია, თქვენი შეწუხება ამ კუთხით ოდესმე დაგვჭირდეს-მეთქი. გადაიხარხარა და მითხრა, _ იცით, რამდენი ამბობს ასე, მაგრამ მერე, როცა ჩემები მიდიან და უქექავენ ყველაფერს, ყველაზე ჩასვრილი სიტუაცია მათ აქვთ ხოლმეო. გამორიცხულია, რაიმე ვერ გიპოვონ ამხელა წარმოებაშიო.

მშიშარა არ ვარ, მაგრამ აშკარად შემეშინდა. წავიდა თუ არა, გამყიდველები კიდევ ერთხელ გავაფრთხილე, რომ არ დავიწყებოდათ ქვითრის მიცემა მყიდველისთვის, თუმცა მას შემდეგ, ყველა შემომსვლელში ინტრიგანსა და  ჩასაფრებულ ფინანსური პოლიციის მუშაკს ვეძებ და ამ დაძაბულობისგან მართლა დავიღალე. ნუთუ შეიძლება, ხელისუფლება ასე ჩაუსაფრდეს მეწარმეს და ელოდებოდეს დროს, როდის შეეშლება, ყელში რომ სწვდეს და დაახრჩოს?! როგორც ვიცი, ასე იყვნენ დატერორებული მეწარმეები ნაციონალების პერიოდში, უამრავი ისტორია მაქვს წაკითხული და მოსმენილი, როგორ წაართვეს ბიზნესი ადამიანებს, თავად ციხეებში გამოამწყვდიეს, სახლ-კარიც გაუყიდეს და მე ეს ყველაფერი საკუთარი ოჯახის წევრებზე გადააფორმეს.  მეგონა, ეს დრო წარსულს ჩაჰბარდა, ეს საშინელება დრომ თან წაიღო, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ასე არ ყოფილა. როგორც მელიას ვერ გადააჩვევ საქათმის კარზე სიარულს, ეტყობა, ფინანსურ პოლიციასა და საგადასახადოში მოკალათებულ ძირძველ თანამშრომლებსაც, რომელთაც ხელს არავინ ახლებს და არც ცვლიან, ფსიქიკა ძველებურად უმუშავებთ. კვლავ ისე აზროვნებენ და მოქმედებენ, როგორც წინათ. ახლა ამბობენ, ბიზნესი თავისუფალიაო, მაგრამ მე, მცირე მეწარმე, გეუბნებით, არ დაიჯეროთ, არ არის თავისუფალი. ძველებური რეკეტი ისევ მოქმედებს და ამ სფეროში ისევ ის სიო ქრის, რაც ნაციონალების დროს იყო. ყველაფერი ძველებურ ყაიდაზე მიდის, ამიტომ უარს ვამბობ ბიზნესზეც და საკუთარ სამშობლოზეც. მორჩა, ქვეყნიდან მივდივარ”.

საპროტესტო ლექსები “ნაცოცნებას”

ნაციონალურ რეჟიმს ხალხმა იმდენი სახალხო ლექსი უძღვნა, თავის დროზე ყველას წაკითხვა შეუძლებელი აღმოჩნდა. პერიოდულად, ჟურნალ-გაზეთებში ქვეყნდებოდა ხოლმე სტროფებად ქცეული  ნაციონალების ლანძღვა-გინება, რომელთაგანაც ზოგი თუ კორექტული იყო, ზოგიც ბილწსიტყვაობით გამოირჩეოდა. საპროტესტო გამოსვლებსა თუ უბრალო შეკრებებზე ასეთ ლექსებს ხმამაღლა კითხულობდნენ. სოციალური ქსელები გადაჭედილი იყო კონკრეტულად სააკაშვილის, მერაბიშვილის, ბოკერიას, ახალაიებისა თუ კოდუების გასაკილი, გარითმული სტრიქონებით, რომლებიც მათ მიერ დამკვიდრებულ საშინელ რეჟიმთან ერთად, მისი შემოქმედების მიმართ ხალხის განწყობასაც ასახავდა. თუმცა ისიც ფაქტია, რომ ასეთი პოლიტლექსაობა ნაციონალების ხელისუფლებაში მოსვლიდან სწრაფადვე არ მომხდარა და 3-4 წელი მათზე დაწერილი კრიტიკული სტროფები თვალით არავის უნახავს. 7 ნოემბერს, რუსთაველზე, საშინელი ცოდვის კალოს დატრიალების შემდგომ ერთბაშად წამოვიდა საპროტესტო ლექსების ნიაღვარი და მხოლოდ ხელისუფლებაში “ოცნების” მოსვლის პერიოდში შეჩერდა. ეს შეჩერება, სამწუხაროდ, დროებითი აღმოჩნდა.   

ხელისუფლებაში “ოცნების” მოსვლიდან თითქმის ორი წელი გავიდა და ახალმა ხელისუფლებამ ამ კუთხითაც რეკორდი მოხსნა. სოციალურ ქსელებში კვლავ გამოჩნდა სახალხო სტრიქონები, სადაც ხალხის იმედგაცრუება, კვლავ უსამართლობის განცდა, გაურკვევლობა, პესიმიზმი, ნაღველი, უარესი მდგომარეობის შიში, სახელმწიფო მოხელეებისგან უკვე სასაცილომდე მისული თავაშვებულობა, მათი გაკილვა, ქვეყანაში შექმნილი დაძაბულობა, უარესის მოლოდინი და “ყველაფერი უკვე სულ ერთია”-ს მდგომარეობა იგრძნობა. სტრიქონები, რომელსაც ახლა გაგაცნობთ, რამდენიმე დღის წინ “ფეისბუკიდან” ამოვკრიფე:

“ეძღვნება ოცნების გულმხურვალე მხარდამჭერებს!

ოცნების მომხრე რიგითმა, ვეღარ გაიგო რა ხდება,

კვიციანს აპატიმრებენ, ახალაია მართლდება”.  

ფინანსთა მინისტრს, ნოდარ ხადურს ხალხი უკვე ჭამა-ყლაპვის მინისტრს ეძახის და “ჭამეე ნოდარიი”-ს მეტსახელითაც მოიხსენიებენ. ვრცელდება მისი ფოტოები გავსებულ, ფეხზე მდგარი შემწვარი ციკნით დამშვენებულ სუფრასთან და ა.შ. სულ ახლახან კი, ამ სამინისტრომ გამოაქვეყნა რესტორნის მენიუ, რომელიც სტუმრებისთვის თურმე სპეციალურად შეადგინეს. ამ მენიუმ ხალხისგან მათ მიმართ წამოსული ირონიის ყველა რეკორდი მოხსნა და “ჭამე ნოდარიიი” სასაცილო თემა გახადა თითქმის ყველა სუფრასა თუ სამზარეულოში... “ფეისბუკზე” ფინანსთა მჭამელ შეფს ლექსებსაც უძღვნიან:

“ბატკნის ჩაქაფულს უხდება, წვრილად დაჭრილი ქონდარი,

ხომ ხედავ, ყველგან დაგდევენ, რა გაჭმევს ამდენს, ნოდარიიიი”

“ოცნებამ” ხალხის იმედები სამართლიანობის აღდგენის კუთხით  რომ დაამსხვრია, ეს ახალი ამბავი არ არის. თუმცა საზოგადოება მაინც ბოლომდე ვერ ხვდება ნაცოცნების ერთობლივ, პოლიტიკურ-თვალთმაქცურ სვლებს და ბოლომდე ვერ ამოუხსნია მათ მიერ შექმნილი ლაბირინთი. ეს სტრიქონებიც ამ გაურკვევლობის გამოძახილია:

“მე მგონი, პოლიტიკაში, ორივე მხარე ღადაობს,

ბიძინა ქვეყნიდან მიდის, ვანო სკაიპით ჩათაობს”.

ეს ლექსი კი ჩემსავით გულნატკენი კაცის დაწერილს ჰგავს. მასაც საქართველოში შექმნილ ჯოჯოხეთურ ყოფასა და  მდგომარეობაზე უტირის გული: 

“რა დროს ოცნებაა, როცა გული დამიბუჟდა, ღმერთო,

უჭერს კაპილარებს სისხლი, თუმცა არსებობას ვერ ვთმობ.

მიმძიმს უსაშველოდ მიმძიმს...

რა დროს რითმაა და სიტყვებს, ვეღარ მოვუყარე თავი,

უნდა ემოციას მივყვე, მიწისქვეშიდან რომ ბღავის.

ისე აირია ზეცა, უფრო დავემსგავსე შეშლილს,

უკვე ნატვრად მექცა, მზეც არ გამოირთვებოდეს ჩვენთვის.

რა დროს ოცნებაა, როცა ფიქრსაც მიეჩვია შიში,

წამებს მოგონება ხოცავს, ცრემლი თვალთახედვას მიშლის.

და ხელაპყრობილი შევთხოვ, თრთოლვით მდგარი ხიდზე ბეწვის,

სული შემიბერე ღმერთო, გულზე საქართველო მეწვის”.

ანკა ბაზერაშვილი, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook