გოჩა ხარანაული: “ჭეშმარიტი ქართული მწერლობა დასჯილია!

წახალისებულია  პოლიტიკურად მართული და იდეოლოგიურად ჩამპალი მოცემულობა”

“პრემიერს” ესაუბრა პოეტი გოჩა ხარანაული:

- ბ-ნო გოჩა, საუბარი დავიწყოთ დღევანდელობით, იმ რეალობით, რა რეალობაშიც დღეს გვიწევს ცხოვრება. როგორია პოეტის თვალით დანახული დღევანდელი რეალობა?

- ჩემო ქართველო და მეგობარო! მადლობელი ვარ დაფასებისთვის! მე ჩემი სათქმელი ვთქვი! დიდი ხნის წინ! მე რობოტი არა ვარ! მე გოჩა ხარანაული ვარ! მე ვიყივლე... გათენდება! კარგია! არ გათენდება?!.

მწერლის აზრი ხშირად გაზვიადებულად მიაჩნიათ, თუმცა  ქვეყნის მაჯის შემტყობარი ზუსტად იგია! რეალობა მძიმეა, რადგან მძიმეა ამ დალოცვილი ქვეყნის პატრონის - ქართველი ერის ყოფა. წარმოიდგინეთ, ავადმყოფი დედა, რომლის სარეცელთან არ უშვებენ მის ღვიძლ შვილს, მის მკურნალს და ავადმყოფი დედის სარეცელთან ათასი ჯურის ექიმბაში ირევა ერთადერთი მიზნით - დედა-შვილი არ შეხვდეს ერთმანეთს. რეალობა დამამცირებელია, დამთრგუნველია და ულმობელი. რა თქმა უნდა, უფრო ღრმად შეიძლება წასვლა, მაგრამ ზედმეტად დაგამძიმებთ და არც საგაზეთო ფორმატი გვეყოფა.

“ღმერთთან მისასვლელი გზა,

      გადის საქართველოზე....”   

- პოეტისა და პოეზიის დანიშნულებაზე არაერთხელ თქმულა, თვით პოეტებისა და არამარტო მათ მიერ. საინტერესოა თქვენი შეფასება, ეს დანიშნულება “შესრულებულია”?

- ერთ-ერთ ლექსში ვამბობ: “პოეტი უნდა ხატის ყმას ჰგავდეს,

                                                      მსხვერპლად თავისი სისხლი რომ მიაქვს!”

რაც შეეხება, არის თუ არა დანიშნულება შესრულებული. უცნაური კითხვაა და ამიტომ უცნაურ პასუხს მოგცემ, იქნებ ახირებულსაც - მე სხვას ვერ  განვსჯი, ვინ რა შეასრულა და როგორ შეასრულა (თუმცა კარგად ვიცი), მე პირადად ჩემს თავზე ვარ პასუხისმგებელი,  არასოდეს შემიცვლია “ხალათი”,  არასოდეს მიგორებია კოჭები მამაძაღლებისთვის, არასოდეს მივლია სამშობლოს მიღმა, მე ჩემი ქვეყნის სიხარულითა და სატკივარით ვიცხოვრე და ვცხოვრობ, არც ერთ საშიშ თემას არ გავქცევივარ. 1981-ში ვწერ ლექსს “ვის”, ანუ ზურგშექცეული, რომელიც მოგვიანებით დაიბეჭდა “ლიტ.საქ”-ში; 89-ში 7 აპრილის ღამით, სიზმარში დაწერილი ლექსი, 9 აპრილზე დაწერილი ლექსი გამოდგა და ერთ-ერთი პირველი დაიბეჭდა; 90-ში მე გავბედე, დამებეჭდა პროტესტი გოჩა ესებუას მკვლელობის გამო, იმავე 90-ში როცა მაჩვნი ზეობდნენ, მე გავბედე, დამებეჭდა ლექსი “მაიმუნი და სათვალე”, “ჭაობი”... ერთ-ერთმა პირველმა შემოვკარი ზარებს და დავბეჭდე პროტესტი ქართული პასპორტებიდან მამის სახელისა და ქართველობის გრაფის გაქრობის გამო; ამავე პერიოდში დავწერე წერილი “ამერიკულ-ევროპული ნათლობის ფონზე” და რადგან არ დაბეჭდეს  იძულებული გავხდი, 2 წლის შემდეგ საყმაწვილო ჟურნალ “პატარა უფლისწულში”  დამებეჭდა... ნაცების მობრძანების დღიდან ჩემს ხმალს ქარქაში არ უნახავს. ერთ-ერთმა პირველმა “ასავალ-დასავალში” დავდე სააკაშვილის მინიფსიქოპორტრეტი. 9 წლის განმავლობაში, დღემდე ჩემი ძილით არ მძინებია. ამ პერიოდში, ნაცების ამომძირკველი 200-ზე მეტი ლექსი მაქვს დაბეჭდილი “ლიტ.საქ”-ში, “მწერლის გაზეთში”, “ასავალ-დასავალში”. მიუხედავად იმისა, რომ “თესვის” დრო წაართვეს ჩემს თაობას, ჩემთან ერთად, მე ჩემი წილი “ყანა” მოვიწიე, ეს კი ძალიან ძვირი ღირს. ახლა თქვენ გადაწყვიტეთ, ჩემი წილი საქართველო გადავარჩინე თუ არა, ავცდი თუ არა დანიშნულებას!

- რა აზრი გაქვთ კრიტიკოსებზე? განიხილავთ მათ თანამოაზრეებად, თუ ისინი უფრო ანტაგონისტებად წარმოგიდგენიათ?

- რაც შეეხება კრიტიკას, მე მას ვუცქერი, როგორც სასიცოცხლოდ აუცილებელს, გააჩნია, რა სულის კაცთან გვაქვს საქმე. ისე, შეცდომებისგან არც ბელინსკი, არც სენტბევი და სხვა გიგანტნი კრიტიკისა არ ყოფილან დაზღვეულნი. ყველაზე დიდი “კრიტიკოსი” და მსაჯული ჯერ მკითხველია, შემდეგ დრო. დრო - ყველაზე დიდი მოკეთე და მტერი პოეტებისა!

“ერთხელ, ჩემთვის მივდიოდი, თან რაღაცას ვწერდი...

წინ შემომხვდა კრიტიკოსი  ფეხსაცმელის წმენდით:

“მაგ ნაჯღაპნში მეც მახსენე” - მომიბრუნდა ქშენით.

მე ვპასუხობ: “ისტორია ავაქოთო  თქვენით???”

- ამბობენ, რომ ახლა დამკვიდრებულია “მენტალური ფეოდალიზმი”. თუ ეთანხმებით და რა არის ამის მიზეზი?

- რაც შეეხება მენტალურ ფეოდალიზმს, არ ვიცი, რას მიანიშნებთ, ალბათ, ძალიან ძველი მოვლენაა!

- სად არის დღეს ქართული მწერლობა? ვითარდება თუ არა?

- თუ სად არის დღეს ქართული მწერლობა, დაუნდობელი  და მწარე კითხვაა. ჭეშმარიტი ქართული მწერლობა დასჯილია! წახალისებულია პოლიტიკურად მართული და იდეოლოგიურად ჩამპალი მოცემულობა. ქართული მწერლობა გუგუნებს! - მიწის ქვეშ!

- დღეს აღარაფერი უკვირთ, გამოიცემა ყველანაირი ნაწარმოები, ღირებულიც და ნაკლებად ღირებულიც. ხშირად უხეშადაა გაშიშვლებული ზნეობაც. როგორ ფიქრობთ, ეს ხომ არ არის ერთგვარი ხრიკი მკითხველის მოსაზიდად?

- ხრიკები ეშმაკის ხელწერაა  და ხრიკებზე წამოგებულნიც   ეშმაკის ნაზირ-ვეზირნი არიან.

- როგორია თქვენი შემოქმედებითი გეგმები? კრებული ხომ არ გამოდის?

- ჩემი 7 კრებულიდან არც ერთი არ არის გამოცემული, არც მიზრუნია, რადგან გოჩა ხარანაულის კრებულების გამოცემაზე მე არ უნდა ვზრუნავდე, და თუ რატომ, მე ეს დამტკიცებული მაქვს.

მაკა სვიმონიშვილი, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook