კურნავს თუ არა გასული საუკუნის 40-იან წლებში შექმნილი ზოოპრეპარატი კიბოს?

“პრემიერს” ესაუბრა მედიცინის დოქტორი, აშშ-ის ტულენის უნივერსიტეტის ჯანდაცვის პოლიტიკის მართვის სპეციალისტი, ჰ. ჰამფრის სტიპენდიატი  სერგო ჩიხლაძე:

_ ბოლო პერიოდში სიმსივნისა თუ სხვა მძიმე კატეგორიის დაავადებების სამკურნალოდ იყენებენ ზოოპრეპარატებს. ამბობენ, რომ ეს პრეპარატები კურნავს ამ მძიმე კატეგორიის დაავადებებს და ამასთან დაკავშირებით სხვადასხვა მოსაზრება და გნებავთ, ლეგენდა არსებობს. ზოგადად, შესაძლებელია თუ არა ასეთი რამ მოხდეს?

_ კარგი სიტყვა ახსენეთ _ ლეგენდა. მართლაც რომ, ბევრი ლეგენდაა გავრცელებული საზოგადოებაში, რომ ზოგიერთი ვეტერინარული პრეპარატი მეტად ეფექტურია ადამიანებისთვის.  განსაკუთრებით პოპულარულია ცხენებისთვის განკუთვნილი მალამოები და გელები სახსრების სამკურნალოდ,  არგუმენტად ხშირად მოჰყავთ ის, რომ ამ წამლების შემადგენლობაში იგივე ნივთიერებები შედის, რაც ადამიანისთვის განკუთვნილ პრეპარატების შემადგენლობაში. მაგრამ აქ არის რამდენიმე მომენტი, რომელიც გასათვალისწინებელია. დავიწყოთ იმით, რომ ადამიანისა და ცხოველის ორგანიზმი ერთმანეთისგან განსხვავდება როგორც ანატომიური, ასევე, ფიზიოლოგიური მახასიათებლებით. იგივე ზემოაღნიშნული ცხენის მალამო, მაგალითად, ცხენების ნივთიერებათა ცვლა ბევრად დაჩქარებულია, ვიდრე ადამიანის, ამიტომ წამლების ადმინისტრირება მათში აბსოლუტურად განსხვავებულია, ვიდრე ადამიანში, ანუ სხვადასხვა ინტერვალით ხდება წამლის მიცემა. გარდა ამისა, ცხენი იწონის 400-500 კგ-ს, ადამიანი _ საშუალოდ, 70-100 კგ-ს. აქედან გამომდინარე, განსხვავებულია დოზირებაც. წარმოიდგინეთ ახლა მალამო, რომელიც ცხენისთვის არის განკუთვნილი, რა რაოდენობისაა და რა აქტიურ ნივთიერებებს შეიცავს და იგივე მალამოს ადამიანი ისვამს  მუხლზე ან იდაყვზე....

_ თავად ზოოპრეპარატი, ცხადია, არ მზადდება ისეთი ტექნოლოგიური პირობებით, რომ მისი მიღება საზიანო არ იყოს ადამიანისთვის, რისკი მაღალია?

_ გეთანხმებით. ადამიანისა და ცხოველის პრეპარატები მზადდება  სხვადასხვა ტექნოლოგიებით. იმ შემთხვევაშიც კი, როცა ქიმიური შემადგენლობა შეიძლება მსგავსი იყოს, ისინი მაინც სხვადასხვა ტექნოლოგიებითაა დამზადებული. ასევე, ეს პრეპარატები გადის სხვადასხვა საცდელ პერიოდებს. სხვადასხვაა მოთხოვნებიც იმისთვის, რომ პრეპარატი დარეგისტრირდეს და ნებართვა გაიცეს მის მოხმარებაზე. განსხვავებულია დოზირებაც, როგორც უკვე აღვნიშნე. წამლებისა და საკვების მიღების და დანიშვნის წესები შეერთებულ შტატებში საკმაოდ მკაცრად რეგულირდება FDA სააგენტოს მიერ.

გარდა ამისა, ვეტერინარია იმიტომ არის ცალკე დარგი და ვეტერინარი იმიტომ მკურნალობს ცხოველს, რომ არის თავისი სპეციფიკა და განსხვავება ცხოველებსა და ადამიანს შორის. როდესაც რაღაც გვტკივა ან გვაწუხებს, ჩვენ მივდივართ ექიმთან და არა ვეტერინართან, და არც ძაღლი და კატა არ მიგვყავს ექიმთან, მიგვყავს ვეტერინართან, ხომ ასეა? და აბა, რატომ უნდა მიიღოს ადამიანმა ცხოველისთვის წარმოებული და განკუთვნილი წამალი?!

_ შეიძლება თუ არა პრეპარატის მიღებამ ინტოქსიკაციის ის ხარისხი გამოიწვიოს, რომელიც ფატალური შედეგით დასრულდება?

_ ნებისმიერი პრეპარატის მიღება, რომელიც არ არის განკუთვნილი ადამიანისთვის შეიძლება გახდეს ფატალური. ამ პრეპარატების ტოქსიკური და ალერგიული ფონი გაცილებით მაღალია, ვიდრე მედიცინაში გამოყენებული პრეპარატებისა. გარდა ამისა, ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, თვითონ ვეტერინარული წამლების ანოტაციებში, ასევე შესაბამისი წამლების მწარმოებელი კომპანიების საიტებზე თვითონ მწარმოებლები აცხადებენ ოფიციალურად, რომ ეს პრეპარატები განკუთვნილია ცხოველებისთვის და არ შეიძლება მათი ადამიანისთვის მოხმარება. თანაც, რომ ავიღოთ ვეტერინარიაში გამოყენებული ნებისმიერი პრეპარატი, არსებობს მისი ანალოგი, რომელიც იხმარება მედიცინაში და მორგებულია და შექმნილია ადამიანისთვის და გაუგებარია, რატომ უნდა აირჩიოს ადამიანმა ცხოველისთვის განკუთვნილი მედიკამენტი, როცა არის იგივე შემადგენლობის პრეპარატები, ოღონდ ადამიანზე მორგებული?!

ზოგადად, წამლების თვითნებურად მიღება დაუშვებელია. ჩვენთან ხშირად ხდება მსგავსი რამ. მოგეხსენებათ, ალბათ, როგორ ადვილად “ინიშნავენ” ჩვენი თანამემამულენი ამა თუ იმ პრეპარატს თვითონ ან მეგობრის თუ მეზობლის რჩევით, განსაკუთრებით, ანტიბიოტიკებს ან ანტიჰიპერტენზიულ საშუალებებს.

_ კონკრეტულ პრეპარატს “ასდფ 2”-ს, ინტერნეტშიც საკმაოდ აქტიური გამოხმაურება აქვს და მის დადებით ეფექტზე საუბრობენ, ეს რამდენად მართალია?

_ ამ პრეპარატის შესახებ “ლეგენდები” დიდი ხანია დადის. ეს არის პრეპარატი, რომელიც გასული საუკუნის 40-იან წლებში შექმნა რუსმა მეცნიერმა დოროგოვმა. ეს პრეპარატი მიიღება ცხოველების ძვლოვანი და კუნთოვანი ქსოვილის ნარჩენების დამუშავებით მაღალ ტემპერატურაზე. ეს არის ანტისეპტიკი და იმუნოსტიმულატორი და იხმარება ვეტერინარიაში და იხმარებოდა მედიცინაშიც, როგორც გარეგანი, ანუ კანზე წასასმელი საშუალება. თავის დროზე, 50-იან და 60-იან წლებში ბუმი იყო ამ პრეპარატზე და მის შესაძენად მოსკოვში რიგებიც იდგა თურმე. თუმცა შემდეგ ეს აჟიოტაჟი ჩაცხრა, რადგან, რა თქმა უნდა, არანაირი განკურნება სიმსივნეებისა არ ხდებოდა. ჩემთვის გაურკვეველია, რატომ არის აქტიური ეს თემა დღეს?! საერთოდ, გასაგებია, რომ ადამიანები ხშირად ვცდილობთ, ვეძებოთ პანაცეა და შველა, განსაკუთრებით გამოუვალ მდგომარეობებში და ხშირად ვიჯერებთ ან გვინდა დავიჯეროთ ისეთი რამ, რაც ნაკლებად რეალურია. მახსენდება აჟიოტაჟი კატრექსთან დაკავშირებით. მაშინ მე ბავშვი ვიყავი, მაგრამ კარგად მახსოვს, რა ხდებოდა ამ პრეპარატთან მიმართებაში. შემდეგ ეს აჟიოტაჟიც ჩაქრა. ინტერნეტში მართლაც, რომ შეიძლება შეხვდეთ ბევრ გამოხმაურებას და კომენტარს ამ პრეპარატზე. ზოგი ამბობს, რომ არ მოუხდა, ზოგიც ამბობს, რომ მოუხდა და მას ან მის ახლობელს მდგომარეობა შეუმსუბუქა. მაგრამ კარგად თუ დავაკვირდებით, უარყოფითი კომენტარი უფრო მეტია, ვიდრე დადებითი. ის დადებითი კომენტარებიც რომ ავიღოთ, იქაც კი ვერ ნახავთ ვერც ერთს, რომელიც ამბობს, რომ ამ პრეპარატმა სიმსივნისგან განკურნა ვინმე. დადებითი ეფექტის შემთხვევაშიც კი ის არ იხმარებოდა მონოთერაპიის სახით, არამედ მიიღებოდა სიმსივნის საწინააღმდეგო კლასიკურ პრეპარატებთან ერთად. ასე რომ, ხმები ამ პრეპარატის სასწაულმოქმედებაზე, რბილად რომ ვთქვათ, გადაჭარბებულია. თანაც არ არის გამოცდილი, რა გავლენას ახდენს ადამიანზე მისი ხანგრძლივი მოქმედების ეფექტები. ანალოგიური ეფექტი აქვს ნებისმიერ სხვა იმუნოსტიმულატორს, რომლებიც მრავლადაა და ფართოდ იხმარება მედიცინაში. ასე რომ, სჯობს, ისევ გამოცდილი და უსაფრთხო პრეპარატების მიღება და რაც მთავარია, ექიმის მიერ დანიშნულის, ვიდრე საკუთარ თავზე ექსპერიმენტების ტარება. 

ლაშა ნოდია, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook