მექა ხანგოშვილი: “ლაფანყურის საქმეში არის დეტალები, რომელიც ახალია და აქამდე საზოგადოებისთვის ცნობილი არ იყო”

2012 წლის აგვისტოში ლოპოტის ხელობაში, სოფელ ლაფანყურში ჩატარებული სპეცოპერაციის შესასწავლად სახალხო დამცველთან შექმნილი სპეციალური საზოგადოებრივი საგამოძიებო კომისია მუშაობას ასრულებს. სახალხო დამცველის ინფორმაციით, კომისია მუშაობის შედეგებს, სავარაუდოდ, გაზაფხულზე წარმოადგენს. ცნობილია, რომ საგამოძიებო კომისიაში გაერთიანებული არიან ექსპერტები, სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები, ასევე პანკისის ხეობიდან უხუცესი საბჭოს წევრები. კომისიის 5-თვიანი მუშაობის შემდეგ სახალხო დამცველმა განაცხადა, რომ ლაფანყურის სპეცოპერაციასთან დაკავშირებით სახალხო დამცველთან არსებული საზოგადოებრივი საბჭოს ანგარიშის გარკვეული ნაწილი შესაძლოა, გასაიდუმლოვდეს. “ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში კომისია ძალიან აქტიურად მუშაობდა, მოეწყო შეხვედრა ათობით ადამიანთან, ხდება ფოტო, ვიდეო და სხვა სახის მასალის შეგროვება. მოწმეების დიდ ნაწილთან შეხვედრები უკვე დასრულებულია, თუმცა კვლავ რჩება გამოსაკითხი რამდენიმე პირი და დასაზუსტებელი რამდენიმე ინფორმაცია. მეორე ეტაპი, რაც ინფორმაციის ანალიზს გულისხმობს, მალე დაიწყება. თუმცა კონკრეტული თარიღის დასახელება, როდის დასრულდება მუშაობა, გამიჭირდება. სავარაუდოდ, ორი თვის მანძილზე შევძლებთ თავი მოვუყაროთ ამ ინფორმაციას და იმედი გვაქვს, გაზაფხულისთვის უკვე დაიდება გარკვეული დასკვნა”, - განაცხადა სახალხო დამცველმა.

საია-ს თავმჯდომარე კახა კოჟორიძე მიიჩნევს, რომ სახალხო დამცველის ინიციატივით ლაფანყურის სპეცოპერაციასთან დაკავშირებით შექმნილი საზოგადოებრივი კომისია ეფექტური ვერ იქნება, რადგან მას შესაბამისი სამართლებრივი ბერკეტები არ გააჩნია. “ვშიშობ, რომ ლაფანყურის სპეცოპერაციასთან დაკავშირებით შექმნილი საზოგადოებრივი კომისია ეფექტური ვერ იქნება, რადგან მას კანონმდებლობა შესაბამის სამართლებრივ ბერკეტებს, რომ ინფორმაციები მოიძიოს და პირები დაკითხოს, არ აძლევს. მიუხედავად ამისა, თუ კომისია აღნიშნულ საქმეში სინათლეს შეიტანს, კარგი იქნება”, - განაცხადა კოჟორიძემ. კომისიის შექმნისთანავე, მის ეფექტურობაში ეჭვი შეიტანა შს მაშინდელმა მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა. მინისტრის თქმით, შსს-ში გამოძიება საფუძვლიანად მიმდინარეობს და გამოძიების დეტალებს საზოგადოება უახლოეს მომავალში შეიტყობს.

“მათ ჰქონდათ უფლება, შეექმნათ ეს კომისია, მაგრამ ვფიქრობ, კომისია ეფექტური არ იქნება, ვინაიდან გამოძიება ძალიან ეფექტურად მიმდინარეობს, ძალიან მალე დავასრულებთ და პასუხს გავცემთ ნებისმიერ კითხვას”, - განაცხადა ირაკლი ღარიბაშვილმა.

კომისია სახალხო დამცველის უჩა ნანუაშვილის ინიციატივით შეიქმნა, რადგან ნანუაშვილი მიმდინარე გამოძიებით უკმაყოფილო იყო. “შეიძლება, პირდაპირ ითქვას, რომ, სამწუხაროდ, ერთი წლის განმავლობაში გამოძიება, ფაქტობრივად, არ ჩატარებულა, რის გამოც დღემდე უცნობია, რა მოხდა სინამდვილეში. გამოძიება გაჭიანურებულია. კითხვები, რომლებიც ერთი წლის წინათ დაისვა, კვლავ ძალაშია. მეტიც, რაც დრო გადის, მეტი კითხვა ჩნდება”, - განაცხადა ნანუაშვილმა და აღნიშნა, რომ ხელისუფლებამ ვერ შეძლო ლაფანყურის სპეცოპერაციასთან დაკავშირებით გაჩენილ კითხვებზე პასუხის გაცემა. მოჰფენს თუ არა ნათელს ახალი საზოგადოებრივი კომისიის შექმნა ლოპოტის ხეობაში მომხდარ სპეცოპერაციას და კმაყოფილია თუ არა კომისიის მუშაობით საქართველოში ჩეჩნური დიასპორის წარმომადგენელი მექა ხანგოშვილი? ამ კითხვებზე პასუხების მისაღებად “პრემიერი” მექა ხანგოშვილს დაუკავშირდა:

- ქალბატონო მექა, ლაფანყურის სპეცოპერაციის შესასწავლად სახალხო დამცველთან შექმნილი სპეციალური საზოგადოებრივი საგამოძიებო კომისია მუშაობას ასრულებს. თავის დროზე შს მინისტრმა, მთავარმა პროკურორმა და ზოგიერთმა არასამთავრობო ორგანიზაციამ კომისიის ეფექტურობაში ეჭვი შეიტანა, თქვენ თუ ხართ კმაყოფილი კომისიის მუშაობით?

- ძალიან კმაყოფილი ვარ სახალხო დამცველისა და მასთან არსებული საზოგადოებრივი საბჭოს მუშაობით. რაც უჩა ნანუაშვილი მოვიდა სახალხო დამცველად, მისი დიდი სურვილი იყო, ობიექტურად გამოძიებულიყო ლაფანყურის ტრაგედია. ყოველთვის გამოვთქვამდი უკმაყოფილებას იმასთან დაკავშირებით, რომ ამ საქმეს ის უწყება იძიებდა, რომელმაც დანაშაული ჩაიდინა. ძალიან დიდი ეჭვი მქონდა, რომ ის ადამიანები, ვინც უშუალოდ მონაწილეობდნენ ლაფანყურის სპეცოპერაციაში, შსს-ს სისტემაში დარჩნენ და ჩემი სუბიექტური აზრია, მაგრამ ისინი ხელს უშლიდნენ, გამოძიება სწორი გზით წასულიყო.

- როდის დაასრულებს კომისია მუშაობას და როდის დაიდება შედეგი?

- უნდა გითხრათ, რომ პრეტენზიები იმასთან დაკავშირებით რომ გამოძიება ერთ და ორ თვეში არ დასრულდა, არ გვაქვს, იმიტომ რომ ეს ძალიან რთული საქმეა. ასე მალე არ მოხდებოდა ასეთი სიმძიმის საქმის გამოძიება. ლამის მილიონამდე ფურცელია ამ თემაზე გამოკითხულთა თუ სხვა... ამდენად, მე რომ პრეტენზიების გამოთქმა დავიწყო, მორალურადაც არ იქნება ჩვენი მხრიდან სწორი, მაგრამ ჩვენ ველოდებით და გვინდა, რომ მალე დასრულდეს ეს გამოძიება. ჩემი გულისტკივილი ის არის, რომ მაღალი თანამდებობის პირების მიერ ხდებოდა ამ ბიჭების ლამის ტერორისტებად გამოცხადება, მინდა, რომ ეს აღარ განმეორდეს ამ ადამიანებთან მიმართებაში. და გვინდა დაიდოს ის ვერდიქტი, რომელიც სიმართლეს შეესაბამება. ლაფანყურის სპეცოპერაციის დროს გადარჩენილი ადამიანების მხრიდან არის უნდობლობა. როდესაც რამდენიმე მათგანი ჩემთან კავშირზე გამოვიდა, მე მათ ვკითხე, ექნებოდათ თუ არა სურვილი გამოძიებასთან თანამშრომლობის, მაგრამ მათი მხრიდან არის უნდობლობა. თუმცა, თუ შესაბამისი უწყება მათთან ჩავიდოდა, ზოგიერთი მათგანი ავსტრიაში იყო, ისინი გამოძიებას ჩვენებას მისცემდნენ.  

- საზოგადოებრივი კომისიის მიერ ჩატარებულ გამოძიებას არანაირი იურიდიული ძალა არ ექნება, საბოლოოდ მაინც საგამოძიებო უწყებებმა უნდა თქვან თავისი სიტყვა...

- ვიცით, რომ ამას იურიდიული ძალა არ აქვს. მაგრამ კომისია იმდენად კომპეტენტური ადამიანებითაა დაკომპლექტებული, რომ ძალიან დიდი იმედი მაქვს, ასე თუ ისე, შეძლებს ისეთი ინფორმაციის მოძიებას, რომელიც საზოგადოებისთვის ჯერ კიდევ არ არის ცნობილი.

- კომისიის მიერ აღმოჩენილ ახალ გარემოებას ხომ ვერ გვეტყვით, თუ ასეთი არის, რა თქმა უნდა?

- ალბათ, აჯობებს, თავი შევიკავო, გამოძიების ინტერესებიდან გამომდინარე. რა თქმა უნდა, არის დეტალები, რომელიც ახალია და აქამდე საზოგადოებისთვის ცნობილი არ იყო, მაგრამ არც სწორი იქნება და არც მაქვს კომისიის მხრიდან ამის თქმის უფლება. დაველოდოთ საბოლოო შედეგს.

- თქვენ ითხოვთ, რომ ლაფანყურის საქმეში ბრალდებულები დაზარალებულად ცნონ, წინააღმდეგ შემთხვევაში აპირებთ, ევროსასამართლოს მიმართოთ. როგორც ამბობთ, კმაყოფილი ხართ კომისიის მუშაობით, თუმცა საბოლოო სიტყვა სხვა უწყებას ეკუთვნის...

- წინასწარ რაიმეს თქმის უფლება არ მაქვს. უნდა დაველოდოთ გამოძიების დასრულებას. ჩემი მოთხოვნა არის, რომ ამ ბიჭებს ტერორისტების იარლიყი არ მიაკერონ და დაზარალებულად ცნონ. თუ ისეთ განაჩენს გამოიტანენ, რაც ჩვენთვის მიუღებელია, მაშინ სხვაგვარად ვიმოქმედებთ.

თორნიკე ლაგვილავა, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook