მამუკა არეშიძე: "პროკურატურაში არის ერთი ქალბატონი, რომელიც ნებისმიერ საქმეს, რომელიც პროკურატურაში შედის, იმ წუთში ატყობინებს ადეიშვილს"

"პრემიერს" ესაუბრა ექსპერტი მამუკა არეშიძე:

-საუბარი ე.წ. "მუხროვანის კადრებით" დავიწყოთ. ეს არის ოპერატიული მასალა. როგორც შსს-ს ყოფილი თანამშრომლები ამბობენ, ეს კადრები სწორედ შსს-ში ინახებოდა და ბევრად მოცულობითია, ვიდრე ის, რაც ჩვენთვის გაიმეტეს. როგორ ფიქრობთ, ვის სჭირდებოდა ამ კადრების გამოქვეყნება და რა მიზანს ემსახურება ეს ქმედება?

-მიზანი, რასაკვირველია, არის საზოგადოებრივ აზრზე ზემოქმედება. მაგრამ ვისი მხრიდან, მიჭირს ამის თქმა, რადგან ეს კადრები შეიძლება მოხვედრილიყო, როგორც შინაგან საქმეთა სამინისტროს, ასევე ნებისმიერი იმ ოპერატორის ხელში, რომელიც იმ დროს ადგილზე იმყოფებოდა. იქ კი იმ დროისთვის ოთხი ოპერატორი იმყოფებოდა. აქედან გამომდინარე, დადასტურებულად იმის თქმა, რომ გინდა თუ არა შსს-მ გაავრცელა, არ შემიძლია. თუმცა არც გამოვრიცხავ. ჩემთვის ამას არავითარი მნიშვნელობა არ აქვს. ეს არ არის პირადი ცხოვრების ამსახველი კადრები, ეს არის სახელმწიფო მნიშვნელობის თემა. რა თქმა უნდა, ცალკეული კითხვები ჩნდება, მაგრამ, მოგეხსენებათ, მიმდინარეობს მერაბიშვილის სასამართლო პროცესი და ჩვენ სიმართლეს თვალებში უნდა შევხედოთ -ყველა ის დანაშაული თუ ცდომილება, რაც მერაბიშვილმა ჩაიდინა, უნდა გამომზეურდეს და მათ შორის ეს საქმეც.

-ამ კადრებმა საზოგადოებას მუხროვანის ამბები გაახსენა, თუმცა ძირითადი აქცენტი მაინც "გვამებზე" კეთდება და არა თავად ამბოხების ფაქტზე. რა გამოდის, ეს ამბოხება გამართლებულია?

-ამბოხება, თავისთავად, არ არის გამართლებული. მაგრამ ისიც უნდა დადგინდეს და ითქვას, იყო თუ არა იქ რეალურად ამბოხება. ამ კადრების გავრცელებით, ჩემთვის პირადად მისასალმებელია, რომ მუხროვანის თემაზე დაიწყო საუბარი. მერაბიშვილის ან სხვების ქცევაზე კი არ ვაკეთებ აქცენტს, არამედ თვითონ ფაქტზე. ეს ამბავი იმიტომაც არის ნიველირებული, რომ წინა ხელისუფლებამ ამას უკვე მისცა შეფასება -სასამართლო ვერდიქტი გამოტანილია, მომხდარს ჰქვია ამბოხი, გავიდა დრო და ა.შ. ახლა კი უკვე გამოძიება სჭირდება ამ ყველაფერს. ჩემთვის, მაგალითად, ეს არის ამბავი -ნაწილობრივ რეალური და ნაწილობრივ დადგმული. საბოლოოდ კი ყველაფერმა ამან თეატრალიზებული სახე მიიღო.

-მაგრამ ნებისმიერ საქმესთან დაკავშირებით შესაძლებელია დაინტერესებულმა პირმა ან ვინმე პროვოკატორმა ე.წ. დამატებითი გარემოებები შემოაგდოს და გამოდის, პროკურატურამ და სხვა უწყებებმა წლიდან წლამდე უნდა აკეთონ ამ საქმეების რევიზია და გადაფასებები?

-წარმოვიდგინოთ ახლა, რომ, მაგალითად, გირგვლიანის საქმესთან დაკავშირებით გაჩნდა ახალი გარემოებები, არ უნდა მოხდეს რევიზია? ჩვენ ხომ კმაყოფილი არ ვიყავით იმ შედეგით, რაც დადგა? მათ შორის იმით, რომ კარგად ვიცოდით, ის ოთხი ადამიანი, რომლებიც ციხეში ისხდნენ, მეტწილად გარეთ დასეირნობდნენ. ამიტომ ნებისმიერ საქმეში გამოჩნდება თუ არა ახალი გარემოება, უნდა დაიწყოს ხელახალი გამოძიება. თუ ადამიანი თვლის, რომ მის მიმართ უკანონობა იყო ჩადენილი და მას აქვს შესაბამისი არგუმენტები, ეს უნდა გახდეს საფუძველი გამოძიების განახლებისა. თუმცა იმასაც ვიტყვი, გააჩნია, რა ტიპის არგუმენტები აქვს. თუ არაფერი არ აქვს ხელში და თითიდან გამოწოვილი თემით მიადგა პროკურატურას, რა თქმა უნდა, ასეთ საქმეებზე გამოძიება ვერ დაიწყება.

-გასაგებია საზოგადოების იმ ნაწილის დამოკიდებულებაც, რომელიც ამ კადრებმა აღაშფოთა. მესმის ისიც, რომ ცალკეული პერსონები საკმაოდ მძიმე შეფასებებსაც აკეთებენ, მაგრამ პოლიტიკოსების მხრიდან, თუნდაც იმავე პრემიერ-მინისტრის მხრიდან, რამდენად გამართლებულია გამოძიების დაწყებამდე შეფასებების გაკეთება? განა ამას არ ვედავებოდით წინა ხელისუფლებას, როდესაც თუნდაც პრეზიდენტმა სააკაშვილმა პარლამენტის ტრიბუნიდან არასრულწლოვანი ყოველგვარი გამოძიების გარეშე დამნაშავედ მოიხსენია? და ასეთი არაერთი ფაქტი შეგვიძლია მოვიყვანოთ წინა და ამჟამინდელი ხელისუფლების წარმომადგენელთა მონაწილეობით. 

-იცით, საქმე რა არის? შეიძლება ამაში დაგეთანხმოთ, რომ არ იყო საჭირო ასეთი განცხადების გაკეთება. მაგრამ ისიც არ დაგვავიწყდეს, რა პოლიტიკური ფონია შექმნილი ქვეყანაში და ეს დღევანდელ პრემიერს არ დაუმკვიდრებია ნამდვილად. ეს ტენდენცია მუდმივად არსებობდა. პოლიტიკური კულტურის ასეთი წესი გვაქვს საქართველოში. საკითხი სხვა რამეა, რომ მე, თქვენ, საზოგადოების სხვა წარმომადგენლებმა, ადამიანის უფლებების დამცველებმა უნდა ვიბრძოლოთ იმისთვის, რომ მომავალში ასეთი რამ აღარ მოხდეს. მართალია, გვინდა, რომ უკეთესი საზოგადოება ავაშენოთ, მაგრამ ბიოგრაფია, სამწუხაროდ, უკან გვქაჩავს.

-საზოგადოება ახსენეთ და ბარემ აქვე გკითხავთ, რამდენად შესაძლებელია, რომ თუნდაც ამ კადრების შემოგდებით საზოგადოების ყურადღება სხვა მიმართულებით გადაიტანონ და მოარიდონ სოციალურ-ეკონომიკურ და გნებავთ, პოლიტიკურ პრობლემებს, რომლის წინაშეც დგას დღეს ქვეყანა?

-ძალიან სერიოზული სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემებია ამჟამად ქვეყანაში, მაგრამ ამ საქმესთან მიმართებით ამაზე საუბარი არ შეიძლება. ახლა ეს უკვე ჟურნალისტებსა და საზოგადოებაზეა დამოკიდებული, რამდენად გაააქტიურებენ "მუხროვანის კადრების" საქმეს და მიჩქმალავენ სხვა პრობლემებს. დავუშვათ, ხელისუფლებას რაღაც უნდა, მაგრამ ეს სულაც არ ნიშნავს, რომ მაინცდამაინც ასე უნდა იყოს. გეთანხმებით, რომ სოციალურ-ეკონომიკური საკითხი საკმაოდ მძიმეა და საქართველო უმძიმესი გამოწვევების წინაშე დგას.

-ფაქტია, რომ ქვეყანაში არის სამართლებრივი, სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები, ბევრი რამ გაურკვეველია როგორც საშინაო, ასევე საგარეო პოლიტიკაში და ამ ფონზე, მართალია, სამოქალაქო სექტორში, მაგრამ მაინც ბრუნდება ბიძინა ივანიშვილი...

-მიმაჩნია, რომ ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ამ ორგანიზაციის შექმნას, იმიტომ რომ კიდევ ერთი ძლიერი ძალა გამოჩნდება სამოქალაქო საზოგადოებაში. რამდენად შეძლებს ის სათანადო ნიშის დაკავებას, ამის შესახებ ჯერჯერობით ვერაფერს გეტყვით.

-თუმცა არის ინფორმაცია, რომლის მიხედვითაც ივანიშვილის ორგანიზაცია იმ ცალკეული ექსპერტების, საზოგადოებრივი ჯგუფებისა თუ პერსონების, ასევე, მედიასაშუალებებს ჩასაჩოჩებლად იქმნება, რომლებიც ხელისუფლებისთვის მწარე სიმართლის თქმის გამო გახდნენ მიუღებლები, რათა არენაზე გამოვიდნენ სხვა ადამიანები, რომლებიც უფრო ლოიალურები და ლმობიერები იქნებიან ხელისუფლების მიმართ. სამომავლოდ კი სწორედ ამ ადამიანებით იგეგმება "ოცნების" პოლიტიკური გუნდის ნაწილის ჩანაცვლება.

-როგორ წარმოგიდგენიათ, მოიყვანო ადამიანი, საშუალო ან მცირე ბაგაჟით, და მან შეასრულოს შენი ბრძანება. ძალიან რთულია ასე მარტივად ვინმეს ჩაჩოჩება, ამის მცდელობა ახლაც არის, ყოველგვარი ახალი ორგანიზაციების შექმნის გარეშე.  ეს სულ იყო, მაგალითად, ჩემს ცხოვრებაში. სულ ცდილობდნენ, მაგრამ, საბოლოო ჯამში, ეს მაინცდამაინც არ გამოსდიოდათ. აქ ხომ იმ ცოდნასა და გამოცდილებაზეა საუბარი, რომელიც ჩვენ წლების განმავლობაში დავაგროვეთ. მაგალითად, რა თემაზეც ახლა მე თქვენთან კომენტარს ვაკეთებ, ეს არ არის ჩემი სფერო, როგორც პროფესიონალის, მაგრამ ეს არის ჩემი, როგორც მოქალაქის საქმე. მაგრამ ჩემი, როგორც პროფესიონალის, საქმე მე ისე ვიცი, როგორც შეიძლება ორმა არ იცოდეს ამ ქვეყანაში. 

-ბატონო მამუკა, თქვენ პოლიტიკურ ისლამზე გაკეთებული კომენტარებისა და შეფასებების გამო არ მოუძულებიხართ ხელისუფლებას. იმავე ექსპრემიერთან შეხვედრის დროს საუბარი იყო აბსოლუტურად სხვა თემებზე, რამაც ბატონი ივანიშვილი ლამის წყობიდან გამოიყვანა.

-მართალი ხართ. მე რასაც ვთვლიდი, რომ შესაცვლელი და გამოსასწორებელი იყო, იმას ვამბობდი და ვამბობ პირდაპირ. მაგალითად, თუნდაც რაზეც იმ შეხვედრაზე ვიკამათეთ ბატონ ბიძინასთან, იყო ნარკომანიის ბუმთან დაკავშირებით თბილისში და მეორე, კონსერვატორებთან ნაციონალების მასობრივ ჩახუტებაზე გარდაბანში. როგორც აღმოჩნდა, ორივე საკითხში მართალი გამოვდექი. მინისტრმა ჭიკაიძემ მოახდინა ინიცირება და დღეს მთელი რიგი მედიკამენტები, რომელიც ნარკოტიკულ საშუალებად გამოიყენებოდა, უკვე სხვა რეჟიმში იყიდება. მეორეშიც მართალი გამოვდექი. მე ვანგა კი არ ვარ, პროგნოზები ვაკეთო მარტო. მე უნდა შევაფასო ქვეყანაში არსებული ვითარება ამა თუ იმ სფეროში.

-გარდაბნის თემაზე გკითხავთ. ფეიქრიშვილის საკითხი პოლიტსაბჭოზე განიხილეს, რომლის წევრიც ამჟამინდელი პრემიერი იყო, მაგრამ, როგორღაც აღმოჩნდა, რომ მან ამის შესახებ არაფერი იცის. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, საქმე დევს პროკურატურაში, პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტში, მაგრამ არსაიდან ხმა, არსით ძახილი. რა ტენდენცია გვაქვს ჩვენ მაშინ, როდესაც "ქართული ოცნება" ებრძვის არაკოაბიტირებულ პოლიტიკურ ოპონენტებს -ბრალის დამტკიცებამდე არ ვამბობ დამნაშავეებს და იხუტებს კოაბიტირებულ ადამიანებს, რომელთა წინააღმდეგაც არსებობს კონკრეტული სამხილები? 

-ეს არის პარადოქსული სიტუაცია, თუმცა უნდა ითქვას, რომ ბოლო დროს ვითარება იცვლება. გარკვეული საქმეები დაიძრა. მაგრამ ტენდენცია ძირითადად მაინც შენარჩუნებულია და ამ ადამიანებს ჯერჯერობით არ ეხებიან. კარგით, ვთქვათ, რომ გარდაბნის სიტუაციაში მამუკა არეშიძე დაიჩაგრა და ამ ადამიანმა, თემურ ფეიქრიშვილმა ყველაფერი გააკეთა, რომ არჩევნები გაეყალბებინა. დავანებოთ იმასაც თავი, რომ ჩემი ოთხი საჩივარი დევს პროკურატურაში არჩევნებთან დაკავშირებით. მაგრამ ახლა რომ უზარმაზარ ინვესტიციას შეუტია თემურ ფეიქრიშვილმა -საუბარი მაქვს წავკისში გამაჯანსაღებელი კომპლექსის მშენებლობაზე, და რომ არა ვიცე-პრემიერი კვირიკაშვილი, საქმე გაჩერებული იქნებოდა, ეს როგორ ხდება?

-მაგრამ, როგორც აღმოჩნდა და როგორც მან ბრძანა, პრემიერმა ამის შესახებ არაფერი იცის.

-არ ვიცი, რატომ ამბობს ის ამას. ვიცე-პრემიერი თავად იყო მისული ამ მშენებლობაზე.

-მოდით, ასე დავსვათ საკითხი. ბიძინა ივანიშვილმა ჯერ კიდევ პრემიერის რანგში თქვა, და მერე ეს ამჟამინდელმა პრემიერმაც გაიმეორე, რომ მათ ყველა წინასაარჩევნო დაპირება შეასრულეს. თუ "ოცნების" ყველა დაპირება შესრულებულია, მაშინ ვერ ვისმენთ ახალ სამოქმედო გეგმას და ახალ პროგრამას, ახალ დაპირებებს? მაშინ რითია დაკავებული მთავრობა, ან რატომ არ ნიშნავს ვადამდელ არჩევნებს?

-რატომ არ ნიშნავენ ვადამდელ არჩევნებს, ამაზე ვერაფერს გეტყვით. რაც შეეხება დაპირებებს, გეტყვით, რომ მე არ ვიცი, სხვა რას ფიქრობს, მაგრამ დაპირებები "ოცნების" სახელით მეც გავეცი და დიდ ნაწილში ისინი შესრულებული არ არის. ეტყობა, ვიღაც მიიჩნევს, რომ შეასრულა, მე ვთვლი, რომ არ არის შესრულებული ჩემი დაპირებები. მე არა როგორც გარდაბნის ყოფილი მაჟორიტარი, არამედ როგორც "ქართული ოცნების" წარმომადგენელი დავპირდი საქართველოს მოსახლეობას.

-როდესაც არსებობს წინა ხელისუფლების გამოცდილება, ნორმალურად გეჩვენებათ, როცა დღევანდელი ხელისუფლება ანალოგიურ შეცდომებს უშვებს? ან საერთოდ, მიგაჩნიათ, რომ ხელისუფლება შეცდომებს უშვებს?

-შეცდომებზე რომ ვსაუბრობ, იმიტომ მომიძულეს, განა სხვა რამის გამო. რა თქმა უნდა, უშვებს შეცდომებს და საკმაოდ სერიოზულს. მაგალითად, ის, რაც კეთდება სამართლიანობის აღდგენის კონტექსტში, ჩემთვის მიუღებელია. ვერ ვიტყვი, რომ მთლიანად, მაგრამ ვიტყვი, რომ ბევრი რამ. მე ვიცი, რომ ერთ წელიწადში და თუნდაც ორში ყველაფერი არ მოგვარდება, მაგრამ ტენდენცია უნდა გამოჩნდეს. ეს არის მთავარი. როდესაც შენს საკეთებელს ძალიან აქტიურად არ აკეთებ, მაშინ შენს მოწინააღმდეგეს აძლევ ბევრი რამის საშუალებას. კადრებთან დაკავშირებით არის ძალიან ბევრი შეცდომა. არ ვიცი, ეს მეხუთე კოლონა როდემდე უნდა იყოს ძალოვან სტრუქტურებში. საქმე იქამდე მიიყვანეს, რომ საკუთარ დანიშნულ ადამიანებს "ნაციონალური მოძრაობის" წევრები ამათ ხელში მკვლელებს ეძახიან. მე ვიცი, მაგალითად, პროკურატურაში ერთი ქალბატონი, რომელიც ნებისმიერ საქმეს, რომელიც პროკურატურაში შედის და აქტიური ხდება, იმ წუთში ატყობინებს ადეიშვილს. მეტი რა უნდა ვთქვა? რა გამოდის ასეთ პირობებში? ის, რომ უამრავი ადამიანის შრომა შსს-სა და პროკურატურაში ტყუილად იხარჯება

-ფაქტია, რომ ხელისუფლება ნებისმიერ კრიტიკას საკმაოდ მტკივნეულად აღიქვამს და მეტიც, კრიტიკის გამომთქმელ ადამიანს მტრად მიიჩნევს. მტრების სიებიც კი არსებობს უკვე. ამ ნაწილში რას ურჩევდით ხელისუფლებას?

-როცა ადამიანი იმიტომ გაკრიტიკებს, რომ უნდა, ვითარება გამოსწორდეს, მტრად კი არ უნდა მიიჩნიო, საქმე უნდა გამოასწორო. ამ ადამიანს, რომელიც შენთან ერთად იბრძოდა უმსგავსობის წინააღმდეგ, როგორც მინიმუმ, უნდა მოუსმინო. ამასაც რომ თავი დავანებოთ, შეიძლება შენთან ერთად არ იბრძოდა, მაგრამ არის პროფესიონალი, აქვს გამოცდილება და ცოდნა. როგორ შეიძლება, მისი შესაძლებლობები და რჩევები არ გამოიყენო? როგორ შეიძლება, მას არ მოუსმინო და მისი რჩევა არ გაითვალისწინო? სხვადასხვა სფეროებში გვყავს ძალიან მაღალი კლასის პროფესიონალები და მათი გამოუყენებლობა, თუნდაც ქვეყნის უსაფრთხოების მიზნით, არაფრით არ შეიძლება. ჩვენ ხომ ამ ქვეყნისთვის ვიღვწით. მარტო ოჯახი კი არ არის ყველაფერი. თუ ამ ქვეყანაში ყველაფერი ცუდად იქნა, ოჯახიც გვერდზე დაგვრჩება და ყველაფერიც. ხომ არ ვეუბნებით, თანამდებობები მოგვეცით-თქო. შემომთავაზეს მინისტრის პორტფელიც 2012 წლის ოქტომბერში, მაგრამ უარი ვთქვი. ჩვენ ვამბობთ, გამოიყენეთ ჩვენი გამოცდილება. არ გინდათ? ესეც გასაგებია. მაგრამ მტერს მაინც ნუ შექმნით ჩვენგან.

ალექსი ნოზაძე, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook