ქეთევან დადიანი: ”მოსახლეობას უნდა აინტერესებდეს, რას მიირთმევენ ყოველდღიურად”

"საქართველოს ბაზარზე იმპორტირებული ხორცის 90%-ზე მეტი ციმბირული წყლულითაა დაავადებული"

თბილისსა და ბათუმში შაურმით დაახლოებით 50-მდე ადამიანი მოიწამლა. ეს იმ ადამიანთა რაოდენობაა, რომლებმაც ექიმს მიმართეს და შაურმით მოწამლულთა სტატისტიკაში მოხვდნენ. საბედნიეროდ, მოწამვლის ეს შემთხვევები მსხვერპლის გარეშე დასრულდა. მოგვიანებით, სოფელ კუმისთან მონადირეებმა ვირის სასაკლაო აღმოაჩინეს. სავარაუდოდ, ხორცი თბილისში არსებულ საშაურმეებსა და სახინკლეებში რეალიზდება. ექიმების განმარტებით, ვირის ხორცი ისეთ ფერმენტებს შეიცავს, რომლებიც ადამიანის ორგანიზმისთვის მავნებელია. თერმული გადამუშავების შემთხვევაშიც კი, აქტიური კომპონენტები უცვლელი რჩება, რის გამოც, ვირის ხორცს მსოფლიოში საკვებად არსად იყენებენ. თუმცა მოწამვლის მიზეზი მხოლოდ ვირის ხორცს არ უკავშირდება. სპეციალისტების თქმით, ძირითადი მიზეზი, ხორცის ხარისხთან ერთად, არაჰიგიენურ პირობებში მზადება და დამზადების დარღვეული წესია. კვების პროდუქტების ბიოტექნოლოგები აცხადებენ, რომ შაურმა, ისევე როგორც ქუჩაში გასაყიდი ხორცის სხვადასხვა ნაწარმი, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა, გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველოს ბაზარზე იმპორტირებული ხორცის 90%-ზე მეტი დაავადებულია ციმბირული წყლულით. რატომ იწამლებიან ადამიანები შაურმით? "პრემიერი" გ. ნათაძის სახელობის სანიტარიის, ჰიგიენისა და სამედიცინო ეკოლოგიის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ლაბორატორიის ხელმძღვანელს ქეთევან დადიანს ესაუბრა

ქეთევან დადიანი: „შაურმა მალფუჭებადი პროდუქტია, ამიტომაც აუცილებელია, პროდუქტის წარმოშობის, ტრანსპორტირების, შენახვისა და რეალიზაციის პირობების დაცვა. ზოგადად, სწრაფი კვების ობიექტებში, ჰიგიენური ნორმები მინიმალურ დონეზეა დაცული, რადგანაც მომსახურეობა ხდება ძალიან სწრაფად და ინტენსიურად, შესაბამისად, აქ არსებობს მაღალი რისკი იმისა, რომ პროდუქცია შეიცავდეს მავნე ტოქსიკურ ნივთიერებებს, ეს კი უარყოფით გავლენას ახდეს ადამიანის ჯანმრთელობაზე.

პროდუქციის დაბინძურება ხდება სხვადასხვა ეტაპზე. შესაძლოა, თავად ნედლეული იყოს დაბინძურებული, ან ეს მისი დამზადების პროცესში მოხდეს, მაგალითად, მომუშავეთა მხრიდან პირადი ჰიგიენის დაუცველობისას. საშიშია, თუ პერსონალი არის დაავადებული. მინდა გითხრათ, რომ დღეს კვების ობიექტებში მომუშავეების ჯანმრთელობის მდგომარეობის შემოწმება ძალიან დიდ პრობლემას წარმოადგენს. კანონმდებლობის მიხედვით, ვინც ასეთ დაწესებულებაში მუშაობს, სიცხის, დიარეის ან სხვა ინფექციური დაავადებისთვის დამახასითებელი კლინიკური ნიშნების შემთხვევაში, ვალდებულია, ამის შესახებ ხელმძღვანელთან განაცხადოს, მაგრამ ეს ასე არ ხდება ხოლმე, მარტივი მიზეზის გამო: ეშინიათ სამსახურის დაკარგვის. მომუშავე პერსონალის ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესწავლა აუცილებელია, რადგან ზოგი არის ბაცილამატარებელი, მაგრამ თავადაც არ იცის ამის შესახებ, მას ჯერ არ გამოვლენია რაიმე კლინიკური ნიშანი. გარდა ამისა, აუცილებელი მოთხოვნაა, მეშაურმე ატარებდეს ხელთათმანს მუშაობისას.

ჯანმრთელობისთვის ძალიან საშიშია პროდუქცია, რომელიც იყიდება ღია ადგილებში, სადაც არის ტრანსპორტის ინტენსიური მოძრაობა. მტვერთან ერთად, საშაურმე ხორცზე შეიძლება ბაქტერიები, ვირუსები და მიკროსკოპული სოკოები გამრავლდეს, რაც ხდება ხოლმე მოწამვლის მიზეზი.

გასათვალისწინებელია, როგორი ხორცით მზადდება შაურმა. ჰიგიენისტებს გვაქვს პრეტენზიები, ვინაიდან ეს შეიძლება იყოს გაყინული ან ხელმეორედ გამღვალი. არც ერთი მათგანის მიღება არ არის სასურველი. გამღვალ ხორცში მიკრობები ძალიან სწრაფად მრავლდება, იმის ხელახლა შენახვა მიკრობებიანად არაა მიზანშეწონელი.

_ რას იტყვით ვირის ხორცზე? არსებობს ვარაუდი, რომ შაურმას სწორედ ვირის ხორცისგან ამზადებენ. რამდენად საზიანოა ის ადამიანის ჯანმრთელობისთვის?

_ ცალსახად გამოვრიცხავ ვირის ხორცის საკვებ პროდუქტად გამოყენებას, მასზე არც არანაირი ნორმატივები არ ვრცელდება. ვირის ხორცი ისეთი ფერმენტებს შეიცავს, რომლებიც ადამიანის ორგანიზმისთვის მავნებელია. თერმული გადამუშავების შემთხვევაშიც კი, აქტიური კომპონენტები უცვლელი რჩება.

_ ინტოქსიკაციის მიზეზი მხოლოდ ხორცის ხარისხისა და სანიტარული ნორმების დაცვის დარღვევაა?

_ არა მხოლოდ. საყურადღებოა შაურმის დამზადების ტექნოლოგია. მისი არასწორად შეწვის ან უმი ხორცის გამოყენების შემთხვევაში, მოსალოდნელია კვებითი ინტოქსიკაცია. ამას ისიც იწვევს, რომ ხშირად შაურმის აპარატზე ხორცი რამდენიმე დღეა მოთავსებული. თუ თერმული დამუშავება ბოლომდე არ ხდება, მიკრობების ინაქტივირება არ მოხდება (მისთვის დამახასიათებელი აქტიურობის დაკარგვა). ზამთარში ხორცი მაცივრის გარეშე 2 საათს შეიძლება გავაჩეროთ, ზაფხულში კი ნაკლებ ხანს. დაუშვებელია ღამით ხორცის აპარატზე დატოვება.

_ ყველაფრის მიუხედავად, მოთხოვნა მაინც არსებობს... გამოსავალი?

_ მოსახლეობას უნდა აინტერესებდეს, რას მიირთმევენ ყოველდღიურად. მათ შექმნილ სიტუაციაში მნიშნველოვანი როლი აქვთ, შეუძლიათ, შეიტანონ საჩივარი სურსათის ეროვნულ სააგენტოში, მარეგულირებელ ორგანოში, რომელსაც (განაცხადის შემთხვევაში) ევალება, ჩაატაროს არაგეგმიური ინსპექტირება, ადგილზე შეისწავლოს პროდუქცია, აიღოს ნიმუშები, გამოიკვლიოს ლაბორატორიულად, ნახოს, რამდენად დაცულია ჰიგიენური პირობები, საბოლოოდ ინპექტირების აქტი უნდა გაფორმდეს. გამოვლენილი შეუსაბამობის ორი სახე არსებობს: კრიტიკული და არაკრიტიკული. პირველ შემთხვევაში, დარღვევის გამოსწორებამდე ობიექტი იხურება, მეორეს დროს, გაიცემა რეკომენდაცია.

თამარ მექვაბიშვილი, გაზეთი „პრემიერი“

FaceBook