ნინო სუხიშვილი: "კრიტიკა უფრო მეტ ენერგიასა და გაბედულებას გვმატებს"

ფოლკი, როკი და დიდი ფეხმარდობა

 ქართული ნაციონალური ბალეტის (სუხიშვილების) ახალი ფოლკ-საბალეტო პროექტი, რომლის პრემიერაც რუსთაველის თეატრში გაიმართა, უკვე ნახა მაყურებელმა და ის დისკუსიის საგნადაც იქცა. ილიკო სუხიშვილის თანამედროვე ქორეოგრაფიული იდეების, ნინო სუხიშვილის ბრწყინვალე კოსტიუმებისა და როკის, ფოლკისა და ჯაზის სინთეზმა შვა 45-წუთიანი მოდერნ-სანახაობა, სპექტაკლი სახელწოდებით "რამიშვილები" ანსამბლის სამხატვრო ხელმძღვანელმა, ილიკო სუხიშვილმა ბებიის, ცნობილი ქორეოგრაფის, ნინო რამიშვილის ხსოვნას მიუძღვნა.

_ პირველ რიგში, გილოცავთ წარმატებას, რომელსაც კრიტიკის გარეშე არ ჩაუვლია. აღნიშნავდნენ, რომ ახალ პროექტში გამოყენებული გაქვთ აღმოსავლური ცეკვის ელემენტები და კოსტიუმები, რომელსაც, ასევე, დაგრძელებული სახელოები აქვს.

_ უბრალოდ, მეცინება, ამას რომ გვაბრალებენ, რადგან დიდი ხნით ადრე ნინოსა და ილიკოს უკვე ჰქონდათ გამოყენებული მსგავსი დაგრძელებული სახელოები "ოსურში" და "ილოურში". ეს კოსტიუმები სოლიკო ვირსალაძემ 30-იან წლების ბოლოს შექმნა. გარდა ამისა, აღმოსავლური ცეკვის ფერადოვნება და შიფონის კაბები, დაგრძელებული სახელოებით, თითქმის ყველა კულტურაში გვხვდება. ამდაგვარი ბრალდება აბსურდულია. სიმართლე გითხრათ, ასეთი კრიტიკა უფრო მეტ ენერგიასა და გაბედულებას გვმატებს, რადგან ყველასთვის მოსაწონი ჩვენი პროგრამა არასოდეს იქნება. ნინო რამიშვილი გვეუბნებოდა, რაც უფრო გაბედულ ცეკვებს დადგამთ, მით მეტი წინააღმდეგობა შეგხვდებათო. ამას უკვე მივეჩვიეთ...

_ ისიც დაწერეს, რომ ცნობილი მოცეკვავის, მიხეილ ბარიშნიკოვისგან აიღეთ მუხლებზე გასრიალება...

_ როდესაც 80-იან წლებში სუხიშვილების ანსამბლი გასტროლზე იმყოფებოდა აშშ-ში, სწორედ მიხეილ ბარიშნიკოვი შემოვიდა ჩვენი კონცერტების შემდეგ კულისებში და ნინო რამიშვილს ხელები დაუკოცნა... სულ გენიოსი ეძახა. მერე მივიდა ჩვენს მოცეკვავეებთან და სთხოვათ, მისთვის მუხლებზე დაცემისა და გასრიალების ილეთი ესწავლებინათ... ასე რომ, მართლა სასაცილოა, როცა იმის მოპარვას გაბრალებენ, რაც შენგან სხვებმა ისწავლეს. რასაკვირველია, ბარიშნიკოვი უდიდესი მოცეკვავეა, მაგრამ სუხიშვილებს არაფერი სჭირდათ საიმისო, რომ მისგან ილეთი მოეპარათ. ჯერ კიდევ 30-იან წლებში ეფექტური დაცემა, მუხლზე გასრიალება, ჰაერში ტრიალი თუ პირუეტი ნინომ და ილიკომ იმისთვის შექმნეს, რომ ცეკვა ეფექტური და დინამიკური გაეხადათ. მუხლზე დაცემაც და გასრიალებაც სუხიშვილების ისტორიიდან მოდის და არავისგან აგვიღია.

_ მაყურებლის რაოდენობისა და მათი რეაქციის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ახალი პროექტი წარმატებული გამოვიდა. დარბაზი აღფრთოვანებით ხვდებოდა ყველა ნომერს.

_ რა თქმა უნდა, ასეთი რეაქცია ძალიან გასახარია, მით უმეტეს, როცა დარბაზში განსხვავებული გემოვნების მაყურებელია. პუბლიკა ჭრელია, ზოგი სიამოვნების მისაღებად მოდის, ზოგი ჩასაფრებულია, ზოგი _ მხარდამჭერი... ეს ჩვეულებრივი ამბავია. 

_ საიდან წამოვიდა "რამიშვილების" შექმნის იდეა?

_ ილიკო სუხიშვილსა და მე ჩაფიქრებული გვქონდა, რომ დიდი ნინო რამიშვილისთვის მიგვეძღვნა რაიმე კომპოზიცია, ან სულაც მთლიანი პროგრამა. შთაგონების წყარო მაინც ნინო რამიშვილის მიერ შესრულებული ცეკვა გახდა, რომლის დროსაც მას ულამაზესი წითელი კაბა ეცვა. სხვათა შორის, სოლიკო ვირსალაძის შექმნილი ეს კაბა ახლა ანსამბლის მუზეუმში ინახება. ჩვენი პროგრამის ულამაზესი ტრიო _ გოგონები, რომელთაც წითელი კაბები აცვიათ, სწორედ ნინო რამიშვილის კომპოზიციის გამოძახილია.  კიდევ ერთი, გარდაცვალების წინ ბებიამ ილიკოს დაუბარა, რაიმე ახალი შეექმნა, რადგან ანსამბლის განვითარება აუცილებელი იყო. მოგეხსენებათ, ნინო რამიშვილი თავის დროზე ბალეტის მოცეკვავე იყო, მოდერნის დიდი თაყვანისმცემელი; ჯორჯ ბალანჩინიც უდიდეს პატივს სცემდა მას. ამიტომ, ბუნებრივია, რომ ილიკომ მისი თხოვნა შეასრულა.

_ ვინ არის კოსტიუმების ავტორი?

_ ყველა კოსტიუმი ჩემი იდეითა და კონცეფციით შეიქმნა, რომელსაც პარალელურად "ვარგებდით" თავად კომპოზიციის იდეასაც და მოცეკვავეებსაც. ცოტა თავხედობას ჰგავს, როდესაც სოლიკო ვირსალაძის შემდეგ გიხდება ახალი კოსტიუმების შექმნა, მაგრამ დრო თავისას ითხოვს. ნებისმიერი ხელოვნება დროსთან მჭიდრო კავშირში ვითარდება, მათ შორის ქორეოგრაფიაც...

_ რამდენადაც მივხვდი, სულ რამდენიმე კომპოზიცია გაქვთ, რომლებიც, ასევე, განსხვავდება მუსიკალური თემების მიხედვით.

_ დავაზუსტებ, რომ სულ რვა  კომპოზიცია სრულდება, რომელსაც მკაფიოდ გამოკვეთილი დრამატურგია აქვთ. პროექტი "რამიშვილები" იწყება  "ბაღდადით", რომელშიც იგრძნობა კლასიკური ცეკვის, "ჯეირანის" გამოძახილი. მეორე კომპოზიციის სახელწოდებაა "მეტერონომი", რომელიც აგებულია მკაცრ და უფრო გეომეტრიულ მოძრაობებზე. ამას მოჰყვება "ნინოური" (ზოგჯერ ვეძახით "ილოურსაც"), სადაც აქცენტი კლასიკურ მოძრაობაზე უფროა გადატანილი, თუმცა ცხადია, ისიც მოდერნისტულია. შემდეგია "ტანგო", ვნებით, სიმკაცრითა და თავშეკავებით გამორჩეული ცეკვა, რომელიც ძალიან ეფექტური გამოვიდა შავ-თეთრი ფორმებით. შემდეგ "ისინი" _ სამი წითელკაბიანი, თმაშეჭრილი  მოცეკვავის ნომერი, რომელიც იმდენად მოგვეწონა, რომ ლოგოზეც აღვბეჭდეთ. ამის შემდეგაა "სნაიპერი" _ მამაკაცების ცეკვა, რომელშიც ისინი კამუფლაჟით არიან შემოსილი.

_ ეს ძალიან ეფექტური კომპოზიციაა, თავისი უცნაური კოსტიუმით...

_ გაგიკვირდებათ, მაგრამ ეს არის ამერიკელი სამხედროების ფორმა, რომელსაც განსაკუთრებულ პირობებში იცვამენ. არის შავ-თეთრი, მწვანე  და ქვიშისფერი. შესაბამისად, თითოეულს დანიშნულების მიხედვით იყენებენ. როდესაც თავდაცვის სამინისტროს ვთხოვეთ მსგავსი ფორმები, უარი მივიღეთ, რადგან ყველა ეს ფორმა აღრიცხულია. ამიტომ მივმართეთ აშშ-ს თავდაცვის უწყებას, რომელმაც ეს ფორმები გამოგვიგზავნა. რასაც მაყურებელი სცენაზე ხედავს, ეს რეალურად ამერიკელი სამხედროების ფორმებია. ბოლო კომპოზიციაა "მიზანი", რომელშიც მთელი დასი მონაწილეობს. ბიჭების დავარდნა სცენაზე და სამი წითელკაბანი ქალის ეფექტი მართლაც შთამბეჭდავი გამოვიდა და ის უცვლელად დავტოვეთ რეპეტიციების დროს.

_ საინტერესოა ფოლკლორისა და ბალეტის სინთეზის პრინციპიც...

_ ეს ახალი არ არის. დაახლოებით თორმეტი წელია, ქორეოგრაფიული ანსამბლის პროგრამის განახლებაზე ვმუშაობთ. ჯერ კიდევ 2001-2002 წლებში გვქონდა ახალი პროგრამა, მოგვიანებით გავაკეთეთ "ასა ფართი", სადაც გამოჩნდა ჩემი და ილიკოს დამოკიდებულება ანსამბლისა და, ზოგადად, პროგრამისადმი. მიმაჩნია, "რამიშვილების" მსგავსი პროექტები უნდა გაგრძელდეს და მას აუცილებლად ექნება გამოხმაურება არამარტო საქართველოში.

_ თუ ნახეს ეს პროექტი უცხოელმა პროდიუსერებმა? ალბათ, უკვე არსებობს მათი მხრიდან დაინტერესება?

_ ნამდვილად, ჩვენი ახალი პროგრამა უკვე ნახეს ინგლისელმა, ბულგარელმა და ფინელმა პროდიუსერებმა. ასე რომ, მომავალ წელს რამდენიმე ფესტივალზე ვაპირებთ გამგზავრებას. პირველი კაპიტალისტური ქვეყანა, სადაც სუხიშვილები გაემგზავრნენ, სწორედ ფინეთი იყო 1948 წელს და მას შემდეგ ანსამბლი იქ აღარ ყოფილა. ასე რომ, ჩვენი მომავალი გასტროლი წარსულის ერთგვარი გამოძახილიც იქნება. გარდა ამისა, გვქონდა მოწვევა შტუტგარტის საბალეტო ხელოვნების ფესტივალიდან, თუმცა იქ ჩვენი ხარჯით უნდა გავემგზავროთ და ეს საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა.

_ სახელმწიფო არ გაფინანსებთ ასეთი გასტროლების დროს?

_ "სუხიშვილები" სახელმწიფო ანსამბლია და ბიუჯეტიდან ფინანსდება, მაგრამ ეს ძალიან მწირი თანხაა და მხოლოდ მოცეკვავეების ხელფასებს თუ სწვდება. სინამდვილეში დაფინანსების მოპოვება რთულია, ასევე დიდი ძალისხმევა გვჭირდება სპონსორის მოსაძებნად.

_ ნუთუ, "სუხიშვილების" სახელიც არ ჭრის?

_ თქვენ წარმოიდგინეთ, ანსამბლის დიდი პოპულარობის მიუხედავად, მისი შენახვა საკმაოდ ძვირი ჯდება და რომ არა გასტროლები, თავს ვერ შევინახავდით. ჩვენი ახალი პროგრამაც "სილქნეტმა" დააფინანსა.

_ თქვენი ახალი პროექტი იმითაც გამოირჩევა, რომ ცეკვები ცოცხალი მუსიკის თანხლებით სრულდება.

_ მართლაც, ძალიან დიდი ძალისხმევა გასწიეს ჩვენი ანსამბლის წევრებმა, ასევე მოწვეულმა მუსიკოსებმა, რომლებმაც ჩვენი პროექტისთვის სპეციალურად დაწერეს მუსიკა. რეპეტიცია რამდენიმე თვის განმავლობაში გრძელდებოდა. განსაკუთრებით მინდა გამოვყო დათო აზირაშვილის კომპოზიციები, თუმცა 2-3 კომპოზიცია თავად ილიკომაც შექმნა.

_ ხომ არ გეჩვენებათ, რომ პროგრამის ქრონომეტრაჟი, 45 წუთი, მცირეა. მით უმეტეს, მაყურებლის რეაქციის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, მას თითქოს უკმარისობის გრძნობა დარჩა.

_ არა მგონია, რომ 45 წუთი ცოტაა. ერთაქტიანი კლასიკური თუ მოდერნისტული ბალეტები ყოველთვის 40-45 წუთის, მაქსიმუმ ერთი საათის ფარგლებში ეტევა. თუნდაც ავიღოთ ბალანჩინის ერთაქტიანი ბალეტები. ჩვენი გამოსვლის დაწყებიდან თავის დაკვრამდე სწორედ 50-55 წუთია. ასე რომ, "რამიშვილები" არც ისე ხანმოკლეა, რომ მაყურებელს ემოცია გაუნელდეს. პირიქით, სჯობია, იფიქროს, რომ კონცერტმა სწრაფად ჩაიარა, ვიდრე გაწელილი და მოსაბეზრებელი მოგეჩვენოს.

_ ანშლაგის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, კიდევ უნდა ველოდოთ "რამიშვილების" სცენაზე გამოჩენას?..

_ ჩვენ გავითვალისწინეთ მაყურებლის დიდი ინტერესი და რამდენიმე კონცერტი დავამატეთ მომავალი წლის იანვარში. ასე რომ, ვისაც სურვილი აქვს, შეუძლია იანვრიდან უკვე ბილეთები შეიძინოს რუსთაველის თეატრში.

_ არის თუ არა დაგეგმილი ახალი პროექტის ჩაწერა DVD-ზე?

_ ვფიქრობთ, რომ ეს აუცილებელია, რადგან დღევანდელობა გვკარნახობს, რომ უფრო აქტიურად მივმართოთ პიარს... მომავალ წელს ვგეგმავთ როგორც DVD-ს გამოშვებას, ასევე მთლიანად კონცერტის აუდიოვერსის ჩაწერას "ბრავო რექორდსში".

დავით ბუხრიკიძე, გაზეთი "პრემიერი"

FaceBook