ღარიბაშვილის დროებითი მთავრობა

“სოჭის ოლიმპიადის დამთავრებისთანავე საქართველოში დაიწყება ის პროცესები, რაც ახლა უკრაინაშია”

დარახველიძე, ფიფია, ხადური, ოდიშარია, სუბარი, გოგალაძე _ ეს იმ მინისტრების ჩამონათვალია, რომელთა ახალ კაბინეტში ყოფნა-არყოფნის საკითხი განიხილებოდა. თუმცა ღარიბაშვილმა გათვალა, რომ მათი დათხოვნით, ფაქტობრივად, იმ მთავრობის უმოქმედობას აღიარებდა, რომელსაც თავადაც წარმოადგენდა და მისი წინამორბედი ბიძინა ივანიშვილი აღფრთოვანებას ვერ მალავდა. მსოფლიოში ყველაზე ახალგაზრდა პრემიერმა პოლიტიკას სათანადოდ აუღო ალღო და ახალი მთავრობა ძველი შემადგენლობით დატოვა, თან წარდგენისას არგუმენტივით ასეთი რამ თქვა: “მე ერთი წელი ვიყავი ამ გუნდის წევრი და ისინი მუშაობაში მყავს გამოცდილი”. ამ ფრაზით პრემიერმა დიდი თავსატეხი გაუჩინა მინისტრთა კაბინეტის წევრებს _ იმ მთავრობას, რომელსაც ამ დროისთვის ნახევარ მილიარდზე მეტი გარღვევა აქვს თავისავე დაგეგმილ სახელმწიფო ბიუჯეტში.

გარდა ამისა, ვილნიუსის სამიტის წინ არასერიოზულიც იქნებოდა, მინისტრები გადაეხალისებინა. გაზაფხულზე კი, როდესაც მთავარი პოლიტიკური დარტყმები მეტ-ნაკლებად გადაგორებული იქნება, პრემიერ-მინისტრსა და სამოქალაქო სექტორში გადასულ ექსპრემიერ ივანიშვილს კიდევ ერთხელ მოუწევთ იმის გაანალიზება, ვინ უნდა დატოვონ გუნდში და ვინ _ არა. იმ პერიოდისთვის უკვე თვალნათელი იქნება ქართული საგარეო ვექტორიც, რომლის შეცვლაში დამნაშავე, სულაც არაა გამორიცხული, საგარეო საქმეთა მინისტრი “აღმოჩნდეს” და თვით პრეზიდენტიც კი, მაგრამ, რადგან მარგველაშვილი ხალხის მიერ არის არჩეული, უკმაყოფილება და საზოგადოებრივი რისხვა პოლიტიკურ პენსიაში გასაშვებ ფანჯიკიძეს დაატყდება თავს. ამ ყველაფრის წინაპირობა კი იგივე სოჭის ოლიმპიადა და ასოცირების ხელშეკრულების მოლოდინში რუსეთის მიერ საქართველოზე უკრაინის მსგავსი ზეწოლა იქნება.

რა თქმა უნდა, ცუდ დღეში შეიძლება ექვსი თვის თავზე აღმოჩნდეს ეკონომიკური გუნდი, თუმცა აქ მთავარი მოთამაშე მაინც ფინანსთა მინისტრია, რომელსაც მოუწევს არა მხოლოდ პრემიერ-მინისტრის, არამედ მილიარდერის დარწმუნებაც იმაში, რომ სოციალურ ბიუჯეტს ქვეყნის ეკონომიკა ვერ გაუძლებს. თუ ხადურმა ეს ვერ შეძლო, მაშინ არავის უნდა დააბრალოს, თავდადებისა და თავგამოდების მიუხედავად, რატომ შეიძლება მოექცნენ მასაც უმადურად.

სწორედ ხადურზე იქნება დამოკიდებული ეკონომიკური გუნდის სხვა მინისტრების ბედი.

ეკონომიკურ გუნდში ღარიბაშვილის განსაკუთრებული თავსატეხი სოფლის მეურნეობის მინისტრი იქნება. სხვა რომ არაფერი, მომავალ წელს, ასოცირების ხელშეკრულების ხელმოწერისთვის მზადების პერიოდში, სულაც არ არის გამორიცხული რუსეთმა ისევ დაკეტოს ქართული პროდუქციისთვის თავისი ბაზარი. თუ ფიფიას ამ ეტაპზე ივანიშვილის ძმა მფარველობს, რომლის სასოფლო-სამეურნეო ინტერესები და წილი ერთ-ერთ ღვინის კომპანიაში იმავე ბატონი ფიფიასთვის არაერთხელ იქცა თავის ტკივილად (პროდუქციის უხარისხობის გამო), საეჭვოა, რომ ღარიბაშვილმა ან თავისი კაბინეტის წევრი დაინდოს, ან მისი ძმის ვნებების მოთოკვის შესახებ არ მიმართოს ოლიგარქს. შესაბამისად, თუ ფიფია გაზაფხულისთვის სათანადოდ არ მოემზადება, მისი უეცრად გაკაშკაშებული ვარსკვლავი, რომელიც ახლა მხოლოდ ბჟუტავს _ ჩაქრება.

საქართველოს მომავალი პრემიერ-მინისტრის ირაკლი ღარიბაშვილის გადაწყვეტილებაზე ახალი მთავრობის შერჩევასთან დაკავშირებით “პრემიერს” ადვოკატი ვალერი გელბახიანი ესაუბრა:

_ ღარიბაშვილს შესაძლებლობა უნდა ჰქონოდა, შეერჩია ისეთი მინისტრთა კაბინეტი, რომელიც მას პროგრამულადაც და თანამოაზრეობითაც წარმოადგენდა. თუმცა, როგორც ჩანს, მემკვიდრეობითი პროცესი გარდამავალია და ირაკლი ღარიბაშვილი არსებულ მთავრობის წევრებთან, ალბათ, გარკვეული პერიოდის განმავლობაში იმუშავებს. აღნიშნული გადაწყვეტილება მიიღეს იმის გამო, რომ მინისტრთა კაბინეტში გადაადგილებებს არ გამოეწვია პოლიტიკური ინტერესთა კონფლიქტი. წინააღმდეგ შემთხვევაში დაირღვეოდა ის პოლიტიკური ბალანსი, რომელიც დღეს არსებობს. ღარიბაშვილმა პოლიტიკური გადაწყვეტილება მიიღო იმისთვის, რომ ძველ გუნდთან ერთად დროებით გააგრძელოს მუშაობა. თუმცა ეს დროის საკითხია და გარკვეული პერიოდის შემდეგ არსებული მთავრობა შეიცვლება.

_ ფიქრობთ, რომ ეს მთავრობა დროებითია? როდის ველოდოთ ცვლილებებს?

_ დაახლოებით, 6-8 თვეში.

_ თქვენი აზრით, ვის შეცვლის ირაკლი ღარიბაშვილი მინისტრთა კაბინეტის შემადგენლობიდან?

_ თუ გარდამავალი პერიოდის მომენტი ეფექტური არ იქნება, ალბათ, ის მინისტრთა კაბინეტის შემადგენლობას სრულად შეცვლის. ყველა პოლიტიკურ პარტიას, რომელიც კოალიციის შემადგენლობაში შედის, სხვადასხვა პროგრამული, პოლიტიკური შეხედულებები, ფასეულობები გააჩნია. გამომდინარე აქედან, ირაკლი ღარიბაშვილი მარიონეტი ვერ გახდება, ის უნდა იყოს წარმმართველი და სულისჩამდგმელი ყველა იმ პროექტისა, რაც მთავრობას ამოცანების სახით აქვს დასახული, მას დასჭირდება რისკიანი გადაწყვეტილებების მიღება, რომ დაითანხმოს თავისი კოლეგები, სხვანაირად შედეგი არ ექნება. რაც შეეხება საგარეო ფაქტორებს, მოსალოდნელია, რომ, როგორც კი სოჭის ოლიმპიადა დამთავრდება, საქართველოში დაიწყება ის პროცესები, რაც ახალა უკრაინაშია. ამიტომ არჩევანი ჩვენზე კი არ არის, ჩვენ არჩევანს გვაძალებენ და როცა სახელმწიფო ასეთი გამოწვევის წინაშე დგას და იქ გადაწყვეტილების მიღებისას ერთსულოვნება არ არის, ცხადია, ამგვარი მთავრობა ამ ტიპის გამოწვევებს ძნელად გადალახავს. ამიტომ ან უნდა იყოს მსოფლმხედველობრივად ერთიანი გუნდი, ან არ გამოუვათ ის, რასაც გეგმავენ.

_ კონკრეტულად რას გულისხმობთ საქართველოში უკრაინის მსგავსად პროცესების განვითარებაში?

_ გართულდა რუსეთ-უკრაინის ურთიერთობები, პრაქტიკულად, საზღვარი დაიკეტა, ტვირთები არ მოძრაობს, არ ხდება არც ექსპორტი და არც იმპორტი. შეიქმნა ენერგორესურსების პრობლემა. ეს ხდება იმის გამო, რომ უკრაინამ ევროკავშირის გზა არ აირჩიოს და იძულების გზით ევრაზიისკენ სვლით მიაღწიოს რუსეთთან.

_ რა უნდა გააკეთოს საქართველოს ხელისუფლებამ, რომ საქართველომ უკრაინული სცენარი თავიდან აიცილოს?

_ ძნელი სათქმელია. იგივე უკრაინა, რომელსაც გაცილებით მეტი ეკონომიკური პოტენციალი აქვს, ვიდრე საქართველოს, უკვე ისეთი პრობლემები შეექმნა, რომ იძულებული გახდა, ევროპისთვის ხუთასი მილიონი მოეთხოვა კომპენსაციისთვის. არ ვიცი, რა გადაწყვეტილებას მიიღებს ევროკავშირი, არა მგონია, მან ამხელა ფინანსური დახმარება გასწიოს. უკრაინას, ფორმალური გაგებით რომ ვთქვათ, აქვს რესურსი, ივაჭროს, მაგრამ საქართველო გაცილებით მძიმე მდგომარეობაშია როგორც ეკონომიკურად, ისე სამხედრო პოტენციალით. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო პატარა სახელმწიფოა, მას დაკარგული აქვს ტერიტორიები, რომელიც რუსეთის გავლენის ქვეშაა. საქართველოს არა აქვს არანაირი რესურსი, საერთაშორისო საკითხების გადაწყვეტისას ივაჭროს. აქედან გამომდინარე, ალბათ, უნდა ამუშავდეს ბევრი ინსტიტუტი ქართულ-რუსულ ურთიერთობებში, კულტურული, დიპლომატიური, პირადი. საქართველოდან წასული ადამიანებიდან, დაახლოებით, 50 კაცი არსებობს რუსეთში, რომელთაც კაპიტალი მილიარდზე მეტი აქვთ და მათ პოლიტიკურ, დიპლომატიურ, ბიზნესსწრეებში სერიოზული კავშირები აქვთ, ეს ყველაფერი ერთად, როგორც მექანიზმი, უნდა ამოქმედდეს, მაგრამ არ ამოქმედდება და იცით, რატომ? სანამ ქვეყნის შიგნით ეროვნული თანხმობა არ მიიღწევა, მანამდე ყველა თავის კერძო ინტერესს გაუფრთხილდება და სახელმწიფოს, როგორც ყველაზე ამაღლებულ ინტერესს, ანგარიშს არავინ გაუწევს.

_ საქართველოს მოსახლეობა ხომ თანხმდება, რომ ჩვენი არჩევანი ნატო და ევროკავშირია?

_ რატომ გგონიათ თქვენ, რომ ყველა თანხმდება.

_ მოსახლეობის ევროპული არჩევანი ყველა სოციოლოგიური გამოკითხვით დასტურდება?

_ სოციოლოგია არ არის საგარეო პოლიტიკური გადაწყვეტილებები. ეროვნული ერთიანობის მისაღწევად მხარეებს შორის რეალური თანამშრომლობა უნდა არსებობდეს.

_ მინისტრთა კაბინეტის შემადგენლობისთვის რა მიგაჩნიათ მთავარ გამოწვევად?

_ მთავარი გამოწვევა ეროვნული უსაფრთხოებაა, რასაც არ აკეთებენ. დემოკრატია ოპონირებას არ გამორიცხავს, მაგრამ მტრობას კი გამორიცხავს. ქვეყნის შიგნით თუ პოლიტიკურ ძალებს შორის მტრობა იქნება, როგორ შეიძლება საგარეო გამოწვევას უპასუხო. ყველა ქვეყანა, რომელსაც მწვავე საგარეო პრობლემები აქვს ქვეყნის შიგნით, ერთსულოვანი უნდა იყოს. არ უნდა ეძებოს მტრის ხატები და არ უნდა შექმნას მარგინალური ძალები.

_ თქვენ ხედავთ საფრთხეს, რომ ბიძინა ივანიშვილის გუნდი ერთიანი არ არის და დაპირისპირება არსებობს?

_ ეს საფრთხე არ არის, რეალობაა. კოალიცია სხვადასხვა პოლიტიკურ ძალებს აერთიანებს და ერთიანი ვერ იქნება. თუმცა ბალანსი თუ არ შენარჩუნდა მთავრობა ვერ მიიღებს იმ შედეგს, რასაც გეგმავს.

მოვლენები საკმაოდ საინტერესოდ და დამაფიქრებლად ვითარდება. მთავარია, რომ დროებითი მინისტრთა კაბინეტის წევრებმა ის პროგრამა მინიმუმი მაინც შეუსრულონ პრემიერ-მინისტრს, რასაც საკუთარი საქმისადმი კეთილსინდისიერი სამსახური ჰქვია. სხვა მხრივ კი, თავად ღარიბაშვილის ბედი მაინც იმაზეა დამოკიდებული, უახლოესი 6 თვის განმავლობაში მოყვრებს მტრად იქცევს თუ არა.

მირანდა ნაბახტეველი, გაზეთი „პრემიერი“, 20-26 ნოემბერი

FaceBook