რას გააკეთებს ივანიშვილი სამოქალაქო სექტორში?

“თუ ამას გააკეთებს, ეს იქნება ყველაზე კარგი რამ”

 მოძრაობა “ეროვნულების” ლიდერმა სანდრო ბრეგაძემ “პრემიერს” ექსკლუზიურად გაუმხილა, რომ სამოქალაქო საზოგადოებაში გადასული ბიძინა ივანიშვილი აპირებს, რამდენიმე არასაპარლამენტო ოპოზიციურ  პარტიას ფინანსური დახმარება გაუწიოს და გააძლიეროს. 

სანდრო ბრეგაძე:

_ არჩევნების შემდგომ გაორებული განცდა დამეუფლა მეც და ქართველი ხალხის უმრავლესობასაც. გვიხარია სააკაშვილის ავადმყოფური, ავტოკრატიული მმართველობა რომ დასრულდა, მაგრამ გვწყინს, “ნაციონალურმა მოძრაობამ”, ამ დამნაშავე პოლიტიკურმა პარტიამ პირველი ნაბიჯი რომ გადადგა, ქვეყანაში პოლიტიკურ ოპოზიციად რომ დამკვიდრდეს. ნაციონალების პოლიტიკიდან გაშვებისთვის რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნებიც საკმარისი იყო, მაგრამ კოალიციაში მყოფმა ზოგიერთმა პოლიტიკურმა ძალამ ყველაფერი იღონა, ნაციონალები რომ გადაერჩინა და პოლიტიკურ ოპოზიციად ექცია. ამის მედროშეები იყვნენ “რესპუბლიკელები”, რომლებიც მუდმივად საუბრობდნენ იმაზე, რომ ქართული დემოკრატიის მთავარი ამოცანა “ნაცმოძრაობის” გადარჩენაა. ხელოვნურად თავსმოხვეული კოაბიტაცია ყველას კარგად გვახსოვს. ახლა ამბობენ, თითქოს კოაბიტაცია დამთავრდა, მაგრამ მის დამთავრებას ორი მიმართულება აქვს: ერთ შემთხვევაში დამნაშავე ძალა ქრება პოლიტიკური ასპარეზიდან, მეორე შემთხვევაში კი ხდება მათი პოლიტიკური ქორწინება. უახლოეს დღეებში გამოჩნდება, ესენი რომელს გულისხმობდნენ, ამას რომ გვეუბნებოდნენ.

_ და მაინც, რომელი მოხდება ამ ორი მიმართულებიდან?!

_ ამის თქმა ახლა იმიტომ არ შემიძლია, რომ ჯერჯერობით ბიძინა ივანიშვილი პოლიტიკიდან არ წასულა და ქვეყნის რეალური მმართველი, ახალი პრემიერ-მინისტრიც არ გამოჩენილა. საქართველოს მოსახლეობას ეშლება ის, რომ ჰგონია, პრეზიდენტს კიდევ აქვს რაიმე უფლებამოსილება. დღეს საქართველოს პრეზიდენტი მხოლოდ სიმბოლური უფლებამოსილების მქონე ფიგურაა, რეალურ ძალაუფლებას კი მთავრობა და მისი მეთაური ფლობენ. აქედან გამომდინარე, იმის თქმისთვის, კოაბიტაციის დასრულება, ან ქვეყნის განვითარება რა ფორმით მოხდება, გადამწყვეტი მნიშვნელობა პრემიერ-მინისტრის კანდიდატურას აქვს. მმართველ გუნდში თვითდაჯერებულობა შეინიშნება, რაც ცუდი არ არის, მაგრამ ზედმეტი თვითდაჯერებულობა, რა თქმა უნდა, გარკვეულ კატაკლიზმებს იწვევს. წინასწარ მხოლოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ “ნაცმოძრაობის” ოპოზიციად ქცევა, ადრე თუ გვიან, სავალალო შედეგს გამოიღებს. შეიძლება ბევრ ადამიანს, ვინც ამ პროცესს ხელი შეუწყო, თავში ხელის შემორტყმა მოუხდეს. სააკაშვილმა, ბოკერიამ და ნაციონალების სხვა ლიდერებმა ღიადაც განაცხადეს, მეორე ადგილი შემდგომი წარმატების საფუძველს გვიქმნისო. 27 ოქტომბრის შედეგებით “ქართულ ოცნებაზე” გახარებულები და გამარჯვებულები ნაციონალები არიან, რადგან მათ ჰგონიათ “გაიპრავეს” ადგილი პოლიტიკურ ასპარეზზე. პირადად მე არა მგონია, მართლა ასე მოხდეს, რადგან ეს იქნება ნონსენსი. ვერ ვიტყვი იმას, რომ “ნაცმოძრაობის” ყველა წევრი დამნაშავეა, მაგრამ სწორედ დამნაშავე ლიდერებს უნდათ პოლიტიკაში უკან დაბრუნება, რაც არ უნდა დაუშვას კოალიციამ, მაგრამ არსებობს ერთი თუმცა.

დღეს არის ეიფორია და ჩემი ნათქვამი შეიძლება მიზანშეუწონლად მოეჩვენოს ვინმეს. გავა რამდენიმე თვე და ყველა დარწმუნდება, რომ სიმართლე ვთქვი. პოლიტიკურ რუკაზე ახლა ადგილს ვაძლევთ ავანტიურისტებისგან დაკომპლექტებულ “პოლიტიკურ ძალას”, რომელსაც გააჩნია განუზომელი ფინანსები. სააკაშვილი, ბოკერია, ბენდუქიძე, ადეიშვილი, მერაბიშვილი, კეზერაშვილი და ა.შ. რა თქმა უნდა, თავის განუზომელ ფინანსებს მიმართავენ იმისთვის, რომ როგორმე დაბრუნდნენ ხელისუფლებაში. მათი ფინანსები ივანიშვილის ფინანსებზე მცირე კი არა, მეტიცაა. 9 წლის განმავლობაში ნაციონალებმა სერიოზულად ძარცვეს ქვეყანა, ამიტომ ახალი ხელისუფლება მუდმივად იდგება სერიოზული საფრთხეების წინაშე. ეს შეცდომა არ უნდა დაეშვათ, მაგრამ, სამწუხაროდ, მოსახდენი მოხდა.

_ თქვენ ამ შეცდომის ავტორად “რესპუბლიკელებს” ასახელებთ, თუმცა ბიძინა ივანიშვილი არჩევნების წინ თავდაჯერებული გვიცხადებდა, რომ დარწმუნებული იყო, პირველ ადგილზე მარგველაშვილი გავიდოდა, მეორეზე კი _ ბაქრაძე. მისი ნათქვამი იმ საზოგადოებისთვის, რომელიც მისით არის მოხიბლული, ერთგვარი მესიჯიც კი იყო და ამის თქმაც რესპუბლიკელებმა აიძულეს?!…

_ ფაქტი ის არის, რომ ნაციონალებთან მიმართებაში არასწორი კურსი იქნა არჩეული. ივანიშვილს მადლობას ვუხდი იმისთვის, რომ სააკაშვილი და “ნაცმოძრაობა” მოგვაცილა ხელისუფლებიდან; რომ პოლიტიკა გამოიყვანა სამართალდამცავი ორგანოებიდან; მედია გაათავისუფლა, გარკვეული ეკონომიური ნაბიჯები გადაიდგა ქვეყანაში, ბევრი ახალი მინისტრი და პოლიტიკური სახე გამოაჩინა; რომ სააკაშვილი აიძულა, საპრეზიდენტო არჩევნებში ისე დაეთმო ძალაუფლება, ხიდან ფოთოლიც არ ჩამოვარდნილიყო. თუმცა მადლობას ვერ ვეტყვი იმისთვის, რომ არ დანიშნა რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები და “ნაცმოძრაობა”, რომელსაც 42 პროცენტამდე დაუმსახურებლად აქვს მიღებული პარლამენტში, პოლიტიკურ მოუსავლეთში არ გაისტუმრა. ასე რომ მომხდარიყო, ახლა სრულიად სხვა რეალობის წინაშე ვიდგებოდით და პოლიტიკური სპექტრიც სრულიად სხვაგვარი გვექნებოდა. ამჯერად, ნაციონალების მაღალი პროცენტი გამოიწვია იმანაც, რომ ამომრჩეველთა 56 პროცენტი არჩევნებზე არ მივიდა. ეს ის ხალხია, ვისაც იმედები უკვე გაუცრუვდა და ნიჰილიზმმა შეიპყრო. ისინი ფიქრობენ, რომ ხელისუფლება სამართლიანობის აღდგენისკენ ეფექტურ ნაბიჯებს არ დგამს. მათ ხელი ჩაიქნიეს ქვეყნის პოლიტიკურ პროცესებში მონაწილეობაზე, რაც ისევ ნაციონალების სასარგებლო აღმოჩნდა. მარგველაშვილისთვის ხმა არ მიუცია საქართველოს ამომრჩევლების 56 პროცენტს. მას მხარი დაუჭირა ამომრჩეველთა სრული სიის დაახლოებით 34-35-მა პროცენტმა, “ნაციონალურ მოძრაობას” კი _ 6-7-მა პროცენტმა, რაც მეტყველებს იმაზე, რომ “ნაცმოძრაობამ” მოახდინა თავისი ამომრჩევლის 100-პროცენტიანი მობილიზება და მათ ასეთი მცირე მხარდაჭერა აქვთ. ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნები კი ამ პოლიტიკურ რუკას სხვაგვარად შეცვლიდა. მათგან ახლა ყველაფერს უნდა ველოდოთ, დაწყებული პროვოკაციებით, დამთავრებული იმით, რომ მართლაც დაბრუნდნენ ხელისუფლებაში. არ ვიცი, ასე ფიქრობდა თუ არა ივანიშვილი, მაგრამ შეცდომა რომ აქვთ დაშვებული, ეს ფაქტია. მარგველაშვილი ჩემი კოლეგაა _ ფილოსოფოსი, ერთ სკოლაში ვსწავლობდით, თუმცა მასთან მეგობრული ურთიერთობა არ მაქვს. ფილოსოფოსების ოჯახში ვარ აღზრდილი და მამაჩემისგან ვიცი, რომ ის ძალიან ნიჭიერი და განათლებული ადამიანია, რაც უდავოდ კარგია, თუმცა იმას, რომ ის იქნება გარანტი, ნაციონალების ავანტიურის პირობებში ქვეყანაში სტაბილიზაცია  შეინარჩუნოს, სკეპტიკურად ვუყურებ. არა მგონია, მან შეძლოს ქვეყანაში სიტუაციის დაჭერა. 

_ ერთ კვირაში ივანიშვილი პრემიერ-მინისტრის სკამს გაათავისუფლებს, თუმცა შემცვლელს თავად დაგვიტოვებს. ამას არ უთვლით შეცდომად ბატონ ბიძინას?!      

_ ვინც უნდა დანიშნოს ივანიშვილმა პრემიერად, ფაქტია, რომ ცენტრალური ხელისუფლება შესუსტდება და ივანიშვილის წასვლის შემთხვევაში, ხელისუფლებას გარკვეულწილად რეიტინგიც დაეკარგება. მის გარეშე ხელისუფლება ისეთი ძლიერი ვერ იქნება, როგორც ახლაა, რითაც ისევ ნაციონალები მოიგებენ. თუ ადგილობრივი არჩევნებისთვის პროცესები ისე წავა, რომ კონკურენტი მხოლოდ ორი პოლიტიკური ძალა იარსებებს _ კოალიცია “ქართული ოცნება” და “ნაცმოძრაობა”, ეს უკვე იქნება კატასტროფა. ალბათ, კოალიციას უნდა გამოეყონ პოლიტიკური ძალები, რომლებიც დამოუკიდებლად გამოვლენ არჩევნებში და არასაპარლამენტო ოპოზიციიდანაც უნდა გამოიკვეთოს პარტიები, რომლებიც არჩევნებში ღირსეულ მონაწილეობას მიიღებენ. მხოლოდ ასეთ შემთხვევაში გახდება “ნაცმოძრაობა” ერთ-ერთი რიგითი ძალა, რომელსაც ვერანაირი გავლენა ვეღარ ექნება ადგილობრივ ხელისუფლებაზე. სხვანაირად ადგილობრივ დონეზეც დაკანონდება ნაციონალების არსებობა. ამისთვის მათ ხელს შეუწყობთ ის განუზომელი ფინანსები, რომელიც აქვთ, თუმცა არც კოალიცია უჩივის ფინანსებს. დანარჩენი პოლიტიკური ძალები კი, ფაქტობრივად, ნულზე არიან და არსებობის საშუალება არ აქვთ. თავის დროზე, როცა ბატონ ბიძინას შევხვდი, ამაზე გვქონდა საუბარი. მან მითხრა, რომ ის პოლიტიკიდან წასვლის შემდგომ ეცდება, ორი ან სამი არასაპარლამენტო პოლიტიკური ძალა გააძლიეროს და მათ ერთჯერადი ფინანსური დახმარება აღმოუჩინოს, რათა თავი დაიმკვიდრონ პოლიტიკურ ასპარეზზე. თუ ბატონი ბიძინა ამას გააკეთებს, ეს იქნება ყველაზე კარგი რამ, რაც დემოკრატიის განსავითარებლად საქართველოში გაუკეთებია. ასე რომ, ივანიშვილის ამოცანა, საზოგადოებრივ სექტორში გადასვლის შემდგომ, ალბათ, გახდება ის, რომ უზრუნველყოფს ჭრელ პოლიტიკურ სპექტრს.

_ მართლა?! თქვენ ისიც გეცოდინებათ, რომელი არასაპარლამენტო ძალების გაძლიერებას აპირებს ივანიშვილი სამოქალაქო სექტორში გადასვლის შემდგომ. თუმცა მინდა შეგახსენოთ, რომ ის იმასაც ამბობს, პოლიტიკაში აღარ ჩავერევიო. ეს ჩარევა არ იქნება?!

 _ ვერ გეტყვით, ვის გააძლიერებს ივანიშვილი პრემიერ-მინისტრის პოსტის დატოვების შემდგომ, ეს მისი გადასაწყვეტია. თუმცა ვფიქრობ, რომ სწორედაც რომ სამოქალაქო საზოგადოების საქმეა, ქვეყანაში არსებობდეს ისეთი ფონი, რომელიც საშუალებას მიცემს ყველანაირი პოლიტიკური იდეოლოგიის ძალებს, საკუთარი თავი წარმოაჩინონ პოლიტიკურ ასპარეზზე. ეს არის სამოქალაქო საზოგადოების უპირველესი ამოცანა და მოვალეობა. მე ვფიქრობ, პოლიტიკაში ყოფნა არ არის იმისთვის აუცილებელი, უზრუნველყო ასეთი პოლიტიკურ-დემოკრატიული ველი ქვეყანაში. რა თქმა უნდა, თუ ქვეყანაში კვლავ “ოცნება” და ნაციონალები დარჩნენ, ქვეყანას დემოკრატიული განვითარება არ უწერია.

_ ნინო ბურჯანაძე აცხადებს, რომ ნაციონალები და “ოცნება” გარიგებული იყვნენ არჩევნებში და ასეთი შედეგიც ამიტომ მივიღეთ. შალვა ნათელაშვილი აქციებით იმუქრება, კობა დავითაშვილი, როგორც ამბობს, შედეგების ოფიციალურად გამოცხადების შემდგომ გადაწყვეტს, პოლიტიკიდან წავიდეს თუ არა. რას უნდა ველოდოთ მოკლე ხანში ამ პოლიტიკური ძალებისგან?

_ თუ აქციები დაიწყება, ეს მიიღებს მარგინალურ სახეს და სერიოზული ნამდვილად არ იქნება. რაც შეეხება ბურჯანაძეს, ის არის სერიოზული პოლიტიკოსი, მას ჰქონდა სერიოზული პროგრამა და შესანიშნავი შანსი, რომ კარგი შედეგი დაედო, მაგრამ ტაქტიკური ხასიათის შეცდომები დაუშვა. უმთავრესი შეცდომა კი ის იყო, რომ დაეყრდნო მხოლოდ და მხოლოდ თავის პარტიას და არ მოახდინა მთელი არასაპარლამენტო ოპოზიციის მობილიზება. ამ შეცდომამ გამოიღო ის შედეგი, რომ მას ნაცმოძრაობის კანდიდატმა აჯობა და მეორე ტურზე საუბარიც არ არის. თავის დროზე, ზვიად გამსახურდიამაც კი კოალიციური გაერთიანებით მოახერხა პოლიტიკაში მოსვლა. “მრგვალ მაგიდაში” რამდენიმე პოლიტიკური ძალა იყო გაერთიანებული. როცა “ნაცმოძრაობა” ხელისუფლებაში მოდიოდა, მასში შედიოდა ძიძიგურის გაერთიანება, “რესპუბლიკური პარტია”, “ბურჯანაძე-დემოკრატები” და ა.შ. ამიტომ დღეს საქართველოში, ივანიშვილის გარდა, არ არსებობს პოლიტიკოსი, რომელსაც მარტოს შეუძლია სერიოზული წარმატების მიღწევა. ეს არ სჯეროდათ ბურჯანაძის მომხრეებს, მაგრამ მწარე რეალობის წინაშე უკვე აღმოჩნდნენ.   

_ თქვენ მითხარით, ივანიშვილი სამოქალაქო საზოგადოებაში იმიტომ გადადის, არასაპარლამენტო ოპოზიციური ძალები რომ გააძლიეროსო, მაგრამ ბევრი ფიქრობს, რომ ის ჩრდილიდან აპირებს, მართოს თავისი დანიშნული პრემიერიც, ხელისუფლებაც და პრეზიდენტიც. ალბათ, ესეც არ უნდა იყოს ქვეყნისთვის კარგის მომტანი. 

_ არა მგონია, ივანიშვილი ასეთი ფორმით აპირებდეს ქვეყნის მართვას. ღმერთმა დაგვიფაროს ამისგან. რაც უნდა კარგი პოლიტიკოსი და ადამიანი იყოს, კულისებიდან სახელმწიფოს მართვის დროს მაინც მივიღებთ საშინელებას. თუ ჩვენ ვსაუბრობთ 21-ე საუკუნის ქვეყანაზე და დემოკრატიულ განვითარებაზე, იქ რუხი კარდინალები, დონები, ფაშები და სულთნები, რა თქმა უნდა, კიდევაც უნდა გამოვრიცხოთ. დარწმუნებული ვარ, ეს ადამიანი არ მიისწრაფვის დონობისა და ფაშობისკენ. ასეთი რამ თუ მაინც მოხდება, ეს ქვეყნისთვის იქნება კატასტროფა და ივანიშვილი ასეთი კუთხით ქვეყანას არ წაიყვანს.

ნონა დავითაშვილი, გაზეთი „პრემიერი“ 30 ოქტომბერი -5 ნოემბერი

FaceBook