რაც არ უნდა ოპტიმისტები ვიყოთ, ეკონომიკური ზრდა და აქტივობა შენელებულია

«ფაქტია, რომ, რაც არ უნდა ოპტიმისტები ვიყოთ, ეკონომიკური ზრდა და აქტივობა შენელებულია»

«საქართველოს პოლიტიკამ ქვეყნის ეკონომიკას ფეხებში ესროლა», _ ამ სათაურით აქვეყნებს გამოცემა Forbes სტატიას. «მიმდინარე წელს საქართველოს ეკონომიკა შენელდა, რამდენადაც ივანიშვილის კოალიცია «ქართული ოცნების» საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ უცხოურმა კაპიტალმა იკლო. ფრუსტრაცია და უკუსვლა ყველა ინდუსტრიას შეეხო, დაწყებული მშენებლობიდან, დამთავრებული საბანკო სექტორით. 2013 წელს პროგნოზირებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები ერთი მილიარდი დოლარით ნაკლები აღმოჩნდა, მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდა კი 2013 წლის მეორე კვარტალში 1,4%-მდე შემცირდა, როცა გასულ წელს ეს მაჩვენებელი 8,2% იყო», _ წერს სტატიის ავტორი და დასძენს, რომ შესაძლოა, ვინმემ ეკონომიკური კლება პოლიტიკურ ცვლილებებს დააბრალოს, თუმცა მომხდარი რამდენიმე მიზეზს უკავშირდება. «ივანიშვილის წასვლა იმაზე მეტ დარტყმას მიაყენებს ქართულ პოლიტიკასა და ეკონომიკას, ვიდრე საპრეზიდენტო არჩევნები, რადგან საქართველოს პრემიერ-მინისტრი პრეზიდენტზე დიდ როლს თამაშობს. აშშ-სა და ევროპისთვის საქართველო პოსტსაბჭოთა სივრცეში წარმატებული დემოკრატიული რეფორმების მაგალითი იყო», _ წერს სოლდაკი. «დღესდღეობით, ივანიშვილის გუნდი ეკონომიკაზე მეტად აქტუალურად სხვა საკითხებს მიიჩნევს _ ისინი სახელმწიფო ინსტიტუტების დეპოლიტიზებითა და წინა ხელისუფლების კრიტიკით არიან დაკავებული. თუმცა, სააკაშვილისა და ივანიშვილის მომხრეები თანხმდებიან, რომ წინა ხელისუფლებამ უფლებამოსილებას გადააჭარბა», _ აღნიშნავს სტატიის ავტორი კატია სოლდაკი. რამდენად ასახავს საქართველოს ეკონომიკურ მდგომარეობას Fორბეს-ში გამოქვეყნებული სტატია, ამასთან დაკავშირებით «პრემიერი» ექსპერტს ეკონომიკის საკითხებში გიორგი აბაშიშვილს ესაუბრა.

გიორგი აბაშიშვილი:

_ რაც შეეხება ივანიშვილის წასვლას, ბოლოდან რომ დავიწყოთ, წმინდა პოლიტიკურად მგონია, რომ ლიდერომანიის დამთავრების მცდელობაა და ეს მომწონს, თუმცა, ეკონომიკის განვითარებას მეტი პოლიტიკური სტაბილურობა სჭირდება და ივანიშვილის წასვლა პოლიტიკურ სტაბილურობას უფრო შეუწყობს ხელს, თუ პოლიტიკური დაძაბულობის კერების შექმნას, ეს პოლიტოლოგების პროგნოზირების თემაა.

_ ეს გასაგებია, მაგრამ რეალობაა, რომ «ქართული ოცნების» საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ უცხოურმა კაპიტალმა იკლო. უკუსვლა ყველა ინდუსტრიას შეეხო, დაწყებული მშენებლობიდან, დამთავრებული საბანკო სექტორით. პროგნოზირებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები ერთი მილიარდი დოლარით ნაკლები აღმოჩნდა, მთლიანი შიდა პროდუქტის ზრდა კი 2013 წლის მეორე კვარტალში 1,4%-მდე შემცირდა, როცა გასულ წელს ეს მაჩვენებელი 8,2% იყო».

_ ფაქტია, რომ, რაც არ უნდა ოპტიმისტები ვიყოთ, ეკონომიკური ზრდა და აქტივობა შენელებულია. მე არ ვთვლი, რომ მთავრობამ «რამე გააფუჭა», რადგან ეკონომიკური ზრდა და აქტივობა შენელდა, პირიქით მგონია, რომ რიგ შემთხვევებში ბიზნესის თავისუფლების კუთხით ქმედითი ნაბიჯებიც გადადგა. თუმცა, ამ ქვეყანაში ვერ ხერხდება მთავარი: პოლიტიკური სტაბილურობის მიღწევა და მოსახლეობაში სტაბილური ეკონომიკური ზრდის მოლოდინის შექმნა. თუ ეს ორი ფაქტორი არ დასტაბილურდა, მაშინ ვერ შევძლებთ ინვესტიციების ზრდას და ეკონომიკური აქტივობის უზრუნველყოფას.

_ აქვე ლინკოლნ მიტჩელის ციტატაც მოვიშველიოთ, «ხელისუფლებაში ყველა წუხს ეკონომიკაზე, მაგრამ რეალურად არ იციან, როგორ უნდა მოიქცნენ». ამას რა განაპირობებს?

_ გამიჭირდება ასე პირდაპირ თქმა რომ არ იციან, როგორ მოიქცნენ. ჩემი აზრით, მთავრობას, თუკი მას ეკონომიკური ზრდისა და სტიმულირების გეგმა აქვს, მართებს, ეს გეგმა საზოგადოებასა და ინვესტორებს უფრო აქტიურად გააცნოს. თავად კარგად შემუშავებულმა გეგმამაც კი შესაძლებელია, ბიზნესგარემოს სტაბილურობისა და ეკონომიკური აქტივობის კუთხით, გარკვეული დადებითი გავლენა იქონიოს.

_ ახალი ხელისუფლების მოსვლის შემდეგ არ მახსენდება არც ერთი ახალი ბიზნესის გამოჩენა რომელიმე ბაზარზე, გნებავთ ნავთობპროდუქტების, გნებავთ ფარმაცევტულ და სხვა ბაზრებზე, ეს რას ნიშნავს?

_ თუმცა, ერთი რამ გასათვალისწინებელია, ნავთობპროდუქტების ბაზარზე ახალი მცირე კომპანიები, არაქსელური ბენზინგასამართი სადგურები გამოჩნდა, რაც წინა ხელისუფლების დროს, პირიქით, თანდათან ქრებოდა.

_ ფაქტია, რომ ეკონომიკას შველა სჭირდება, მაგრამ მშველელი ასე ღიად არ ჩანს.

_ მე მაინც ვრჩები ჩემს აზრზე, რომ ამ ეტაპისთვის მთავარი პრობლემა ბიზნესგარემოს სტაბილურობა და მოსახლეობის განცდაა უკეთესი მომავლისკენ. თუ ბიზნესი სტაბილურობას იგრძნობს, გაიზრდება ინვესტირება და რეინვესტირება, მოსახლეობას თუ უკეთესი ცხოვრების მოლოდინი ექნება, მაშინ ეკონომიკურ აქტივობას პერსპექტივა აქვს.

_ მოსახლეობას ეს განცდა ჰქონდა, როცა 2012 წლის პირველი ოქტომბრის არჩევნებში ხმას აძლევდა ბიძინა ივანიშვილს, თუმცა ეს იმედი დაიკარგა ივანიშვილის მიერ უკვე ოფიციალური განცხადების შემდეგ, რომ პოლიტიკიდან მიდის...

_ სწორედ ამას ვგულისხმობდი, როცა ვამბობდი, რომ პრემიერის პოლიტიკიდან წასვლა ლიდერომანიას დაასრულებს ქვეყანაში, მაგრამ ბიზნესგარემოს სტაბილურობასა და მოსახლეობაზე როგორ იმოქმედებს, ამის პროგნოზირება უკვე რთულია. ფაქტები გვაჩვენებენ ყველაფერს.

_ ეთანხმებით თუ არა იმ მოსაზრებას, რომ საქართველოს პოლიტიკამ ქვეყნის ეკონომიკას ფეხებში ესროლა?

_ პოლიტიკურმა ცვლილებებმა რომ მოკლევადიანი პოლიტიკური არასტაბილურობა გამოიწვია, ფაქტია. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ პოლიტიკური ცვლილებები არ უნდა ხდებოდეს. უბრალოდ, მეტი ყურადღებაა საჭირო, რომ გადაჭარბებულმა პოლიტიკურმა ემოციებმა ეკონომიკის სტაბილურობას საფრთხე არ შეუქმნას.

ლაშა ნოდია, გაზეთი ”პრემიერი” 9-15 ოქტომბერი, #6

FaceBook