გიორგი გვაზავა: “სოხუმში მოკლული დიპლომატი რუსული უშიშროების ოფიცერი იყო”

აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე გიორგი გვაზავა მიიჩნევს, რომ დიმიტრი ვიშერნიოვის მკვლელობა რუსულ-აფხაზური წინააღმდეგობების გამოვლინებაა.

 

_ ბატონო გიორგი. გასულ კვირას სოხუმში მოკლეს რუსეთის საელჩოს პირველი მდივანი დიმიტრი ვიშერნიოვი. რა ინფორმაციას ფლობთ ამ მკვლელობასთან დაკავშირებით?

 

_ ჯერჯერობით მხოლოდ ის ვიცით, რაც მედიით გავრცელდა: მოკლეს სახლთან, სადაც ცხოვრობდა. მართალი გითხრათ, გამიკვირდა, რომ ასეთ არაპრესტიჟულ უბანში ცხოვრობდა ესოდენ მაღალი რანგის რუსი დიპლომატი. ეს არის გარეუბანი, ე.წ. “რკინიგზელების რაიონი”, ანუ “Железнодорожный посёлок” იგივე “Старый посёлок” _ ძველი დასახლება.

საოცრებაა, რომ ვიშერნიოვი იქ ცხოვრობდა. აქვე შევნიშნავ, რომ პირველი მდივანი ელჩის მოადგილეა უშიშროების კუთხით. ეჭვი არ მეპარება, რომ დიმიტრი ვიშერნიოვი რუსული სპეცსამსახურების ოფიცერიც იყო და არამხოლოდ, ანუ არა იმდენად დიპლომატი. აცხადებენ, თითქოს ეს მკვლელობა საყოფაცხოვრებო ნიადაგზე მოხდა. სიმართლე ძნელად დასადგენი იქნება. ალბათ, იტყვიან, რომ ვიშერნიოვს რაღაც ბიზნესი ჰქონდა, ვიღაცის საყვარელი იყო და ა.შ.  თუმცა, ვიმეორებ, ძალიან ძნელი სათქმელია, რა მოხდა და როგორ მოხდა რეალურად.

 

 _ თქვენი ინფორმაციით, ვიშერნიოვი აფხაზეთში რუსული დაზვერვის რეზიდენტი იყო?

 

_ ეს ყველგან ასეა თანამდებობრივად.  პირველი მდივანი კურირებს უშიშროების საკითხებს.

 

_ სხვათა შორის, ფოტო გავრცელდა “Эхо Кавказа”-ზე: ვიშერნიოვს ორი M4 ამერიკული შაშხანა უჭირავს ხელში. ეს  M4, როგორც ჩანს, კოდორის ხეობიდან არის და...

 

_ კი, რა თქმა უნდა, კოდორიდან არის,

- ანუ ვიშერნიოვი იქ 2008 წლის ამბებშიც მონაწილეობდა?

 

_ რასაკვირველია, მონაწილეობდა! ეს მას სამსახურებრივად ევალებოდა, ანუ მისი თანამდებობრივი ვალდებულება იყო: რეზიდენტურა, უშიშროება და ა.შ.

 

_ აქვე მინდა გკითხოთ: 2008 წლის აგვისტოში ეს ამერიკული შაშხანები და კიდევ იარაღის მთები ასე სამარცხვინოდ იქ რატომ დატოვეს? ულტიმატუმი წაუყენეს და იძულებულნი გახდნენ,  უიარაღოდ გამოძურწულიყვნენ, რათა საკუთარი თავისთვის ეშველათ?

 

_ იქ მაშინ რა მოხდა, კიდევ ცალკე თემაა და ძალიან ძნელი გასაგებია. გულწრფელად გითხრათ, დღემდე ვერ გამირკვევია, რა და როგორ მოხდა მაშინ კოდორის ხეობაში.

 

_ ანუ თქვენ ამაზე რაიმე ინფორმაციას არ ფლობთ?

 

_ საქმე თითქოს მარტივადაა: კოდორში ხალხიც იყო და იმდენი შეიარაღებაც, რომ იქ ომი დღემდე იქნებოდა ბრძანების შემთხვევაში და კიდევ საამისო ნებისა. ჩვენი მეომრები, ბიჭები იქიდან უბრძოლველად გამოვიდნენ და ერთადერთი ახსნა იყო მათი მხრიდან, თანაც ჩემთვის სრულიად გაუგებარი: “იქ რომ ჩვენ ომი გაგვეგრძელებინა, მაშინ რუსები აიღებდნენ სრულიად საქართველოს, დაბომბავდნენ თბილისს და ა.შ და ა.შ.”

 

_ და ვინ თქვა ეს კონკრეტულად?

 

_ მაშინ ოფიციალურმა პირებმაც თქვეს ასე.

 

_ დავუბრუნდეთ ისევ ვიშერნიოვს. როგორც ჩანს, ის მართლაც პოზიციონირებდა, როგორც სამხედრო და სადაზვერვო პროცესების კურატორი აფხაზეთში.

 

_ რა თქმა უნდა, ეს მას ევალებოდა.

 

_ რას ნიშნავს ასეთი მკვლელობა დღევანდელ სოხუმში? 16-სართულიანი სახლის ეზოში, ათეულობით მოწმის თვალწინ კლავენ რუს დიპლომატს, შემდეგ უნიღბო მკვლელი მიდის გაჩერებაზე, სოხუმელ ტაქსისტებთან ფასზე ვერ თანხმდება, ჯდება ტროლეიბუსში და მიემგზავრება... საოცრება არაა?

 

_ (იცინის) ძალიან საინტერესო დეტალია. ერთი მხრივ, ეს მეტყველებს მკვლელის ძალიან მაღალ პროფესიონალიზმზე. მაგრამ თავად მკვლელობა ძალზე პრიმიტიულად ჩანს ორგანიზებული. მას ნერვებმა არ უმტყუნა, როგორც პროფესიონალს. ანუ მაგარი პროფესიონალია _ ერთი გასროლით გააკეთა ყველაფერი. მეორე მხრივ, არც მანქანა ელოდებოდა, არც ნიღაბი ჰქონია, არც სადმე დამალულა...  მოკლედ, ჩემთვის ეს ყოველივე, უბრალოდ, საოცრებაა.

 

_ ათასი პროცენტით დადასტურებულია, რომ ასე იყო. თვით აფხაზი ჟურნალისტები ყვებიან. მიგაჩნიათ, რომ ეს ყოველივე მაღალი პროფესიონალიზმის მაჩვენებელია? ხომ შეიძლება ტროლეიბუსის მგზავრებმა ამოიცნონ?

 

_ წარმოიდგინეთ საკუთარი თავი შემსრულებლის ადგილზე. თუ მას მანქანაც არ ელოდა, უბრალოდ, საოცრებაა, რა... ამოდენა საქმეზე კაცი მიდის, დიპლომატს კლავს... თანაც იქ რაღაც დანაღმულიც იყო, როგორც თქვეს...

 

_ არა, მულაჟი აღმოჩნდა...

 

_ რაღაც ხომ იყო, ერთი სიტყვით...  ესე იგი, ეს ადამიანი იმდენად მაღალი პროფესიონალი აღმოჩნდა, რომ რკინის ნერვები გამოამჟღავნა. გააკეთა, მშვიდად წავიდა... ტაქსისტების ეპიზოდი კი საერთოდ ფანტასტიკაა. ანუ, როგორც იტყვიან... Засветился.

 

_ თქვენ ირონიულად საუბრობთ პროფესიონალიზმზე, თუ მართლა მიგაჩნიათ, რომ ეს პროფესიონალიზმია?

 

_ არა, რატომ ირონიულად? საოცარი კონგლომერატია პროფესიონალიზმისა და დილეტანტიზმის. საოცარი ნერვები აქვს ადამიანს: არ გარბის, მიდის მშვიდად, მაგრამ, რაკი ტაქსი ვერ დაიჭირა, ტროლეიბუსით წავიდა ამოდენა რანგის რუსი დიპლომატის მკვლელობის შემდეგ... ეს ძალიან საინტერესო დეტალია.

 

_ კი, აფხაზი ჟურნალისტები წერენ, რომ იქ ტროლეიბუსის გაჩერებაზე დგანან ტაქსისტები.

 

_ დიახ, მაგრამ ხომ შეიძლებოდა, გაჩერებაზე მისულიყო და პირდაპირ ტროლეიბუსით წასულიყო, ტაქსისტებს რაღას ელაპარაკებოდა? ეს არანაირ სქემაში არ ჯდება.

 

_ ამას ასე ხსნიან, რომ ეს იყო აფხაზი, რომელმაც იცოდა, რომ აფხაზები მას არ გასცემდნენ.

 

_ კი ბატონო, მაგრამ ყველა ტაქსის მძღოლი ან ტროლეიბუსის მგზავრი აფხაზი ხომ არ იქნებოდა? გარდა ამისა, მითები იმის თაობაზე, რომ აფხაზი აფხაზს არ ჩაუშვებს და ასე შემდეგ...  რეალურად ასე არ არის, რა... როცა მოუჭერენ, ისე ალაპარაკდება აფხაზიც, ქართველიც და მარსიანელიც, რომ მოყვება ყველაფერს.

 

_ გამოდის, მას არ ეშინოდა, რომ რეალურად ვინმე ძებნას დაუწყებდა? 

 

_ აი, ეს უფრო ხსნის მთელ ამ სიტუაციას. ანუ დარწმუნებული იყო, ჰქონდა გარანტიები და ამიტომაც არ ეშინოდა არაფრის.

 

_ შეიძლებოდა, რომელიმე ქართველს სოხუმში ასეთი მკვლელობა ჩაედინა?

 

_ გამორიცხულია!

 

_ რატომ?

 

_ გამორიცხულია იმიტომ, რომ ამას ძალიან დიდი მომზადება უნდა, ბევრი რესურსი სჭირდება და ა.შ. მით უმეტეს, ასეთი მკვლელობის შემდეგ ქართველი ტროლეიბუსით არ წავიდოდა.

 

_ მაინც რა წინააღმდეგობები არსებობს დღეს სოხუმსა და მოსკოვს შორის, რასაც ასეთი მკვლელობა შეიძლებოდა გამოეწვია? რამდენადაც ვიცი, ეს ვიშერნიოვი ეთნიკური რუსების ბინებით იყო დაკავებული, რომლებიც მათ აფხაზებმა წაართვეს.

 

_ იქ რომ ფული ტრიალებდა, ორი აზრი არ არსებობს. შეიძლება ესეც იყოს მოტივი. არაფერს გამოვრიცხავ. მაგრამ ამისთანა პიროვნებებს ასე მარტივად არ ესვრიან. თუმცა კრემლსა და სოხუმს შორის ახალი ეტაპის დაწყებას ჯერ ვერ ვხედავ. კრემლი იქ ყველაფერს აკონტროლებს. მოსკოვი ცდილობს, დემოგრაფიული ბალანსი შეცვალოს იქ რუსების სასარგებლოდ, აფხაზებს კი ამგვარი  მცდელობები ძალიან არ მოსწონთ. ფაქტობრივად, აფხაზური ეთნოსი გაქრობის პირასაა. ამას ბევრი დრო არც დასჭირდება. კიდევ 20-30 წელიწადი და... არა მგონია, აფხაზი ეთნოსი გადარჩეს. სულ მარტივად _ 50 წელიწადი ეყოფა ყველაფერს. შეიძლება უფრო მალეც მოხდეს. ეს ესმით ნორმალურ აფხაზებს. თუმცა ჯერ ტალღა არ აგორებულა.

 

_ ვიშერნიოვმა ერთხელ თქვა,  ქართველების განცხადებებს ბინების დაბრუნებაზე არც კი განვიხილავთო...

 

 

_ დიახ, ეს ველიკოდერჟავული განცხადება იყო. როგორ გითხრათ: იქ თითო აფხაზს აქვს 20-25 სახლი.  ქართველთა სახლები ნაწილდება აფხაზურ მოსახლეობაში. დაჩაგრულები ჰყავთ სხვები. აფაზებს მიაჩნიათ, რომ საშოვარია, იშოვეს და ახლა მათია. თითო შვილს _ თითო სახლი. რატომაც არა? მერე კიდევ გაქირავება, საზაფხულო სეზონი... ეს ყოველივე ფულია.

 

_ ანქვაბი უკვე ამბობს, რომ მოხსნის შეზღუდვას რუსების მიერ ბინების ყიდვაზე აფხაზეთში.

 

_ დიახ, და როგორც კი მოხსნიან ამ შეზღუდვას, ჩათვალეთ, რომ სოხუმსა და გაგრას რუსები ძალიან მალე იყიდიან.  ბიჭვინთას დანამატად მიაყოლებენ. აქ არის კიდევ ოლიმპიადის თემა. რუსეთმა შეიძლება ეს მკვლელობა იმის საბაბად გამოიყენოს, რომ საზღვარი საერთოდ დაკეტოს.

 

ლევან ჯიშკარიანი, გაზეთი „პრემიერი“, 18-24 სექტემბერი

FaceBook