«მე უფრო ანდერგრაუნდის მსახიობი ვარ, ვიდრე აკადემიური თეატრის»

ბაია დვალიშვილი «ტარტიუფსა» და «ჩემი ცოლის დაქალებს» შორის

დავით ბუხრიკიძე

ცნობილი მსახიობი ბაია დვალიშვილი დღეს იმდენად დაკავებულია, რომ დროის მუდმივი დეფიციტი აქვს. ცალკე მარჯანიშვილის თეატრი, ცალკე ტელევიზიის ყოველდღიური გიჟური რიტმი... და კიდევ ტელესერიალი «ჩემი ცოლის დაქალები», რომელშიც დედური მზრუნველობის სანიმუშო გამოვლენა უნდა მოახერხოს. ყველაფრის მიუხედავად, ამბობს, რომ დროის რაციონალურ განაწილებას დღეს უკეთ ახერხებს, ვიდრე მაშინ, როდესაც რუსთაველის თეატრში მხოლოდ რეპეტიციების მოლოდინში იყო.

პოპულარული მსახიობის, მარინა თბილელისა და რეჟისორ აკაკი დვალიშვილის ქალიშვილს, ბაია დვალიშვილს საკმაო ხანი დასჭირდა იმის დასამტკიცებლად, რომ მხოლოდ ცნობილი მშობლების შვილი არ არის. მის მიერ განსახიერებული დაახლოებით ორმოცდაათი როლი თეატრსა და კინოში სწორედ მისი წარმატებული სამსახიობო კარიერის დადასტურებაა.

ოდესღაც, წლების წინათ ასეთი რამ დაწერა: «როცა გრიმს ვიკეთებ, ზოგჯერ მგონია, რომ სარკიდან დედა მიყურებს. რაღაცით უკვე გარეგნულადაც ვამსგავსებ ჩემს თავს და ხანდახან აშკარად მიგრძნია, რომ ხმის ტონიც მიგავს, სცენაზე რაღაც ჟესტსაც მისებურად ვაკეთებ და ასე შემდეგ.… ერთხელ, დედას ნივთებში რაღაც ანკეტას წავაწყდი, ეკითხებიან: რისი გეშინიათ? სიბერისა და სცენის მიტოვების, _ პასუხობს. თქვენი ცხოვრების გაგრძელებას რაში ხედავთ? _ ჩემი ცხოვრების გაგრძელებას ჩემს შვილში ვხედავ, ის განაგრძობს ჩემს ცხოვრებას».

მოკლედ, ბაია დვალიშვილი ისევ რეპეტიციებს შორის «გამოვიჭირეთ». რეჟისორ ლევან წულაძის მიერ მარჯანიშვილის «ახალ სცენაზე» დადგმული «ტარტიუფის» შემდეგ, ისევ მასთან მუშაობს. ამჯერად თანამედროვე ამერიკულ პიესა «მთვარის შუქში».

_ როგორ ახერხებთ მარჯანიშვილის თეატრს, ტელესერიალ «ჩემი ცოლის დაქალებსა» და სატელევიზიო ეთერს შორის დროის განაწილებას? თითქმის ყოველდღიური რეპეტიციები, პირდაპირი სატელევიზიო ეთერი, კვირაში ორი სერია... არ არის ეს თქვენთვის დილემა?

_ უცნაური რამ უნდა ვთქვა: ადრე, როცა თეატრში ვმუშაობდი და მთელ დროს, ძალ-ღონეს თეატრს ვანდომებდი, ჩანს, არასწორად ვანაწილებდი დროს. ახლა, როცა ძლივს ვასწრებ ყველაფერს, დროის უფრო რაციონალური განაწილება ვისწავლე. ისე, ბევრი რამ გამართლებაზეცაა. თეატრმა იმდენი ტკივილი, სიხარული, განცდა (ყალბი თუ რეალური) დამიტოვა, რომ ახლა სამუშაოსადმი, კოლეგებისადმი თუ საკუთარი თავისადმი უფრო პრაგმატული თუ მომთხოვნი გავხდი. არ ვიცი, იქნებ ვაჭარბებ...

_ ანუ თქვენი არჩევანი უფრო პრაგმატული გახდა?

_ ვცდილობ, ყველაფერი შევძლო და ჩემს თავს ვეუბნები: ბაია, უნდა გააკეთო! ეს ერთგვარი კომპენსაციაა; მე იმდენი დრო დავკარგე, რომ ახლა ვიცი, რა და როგორი ტემპით ვიმუშაო. ზოგჯერ გამოგივა კარგი როლი, ზოგჯერ _ არა, ამას მნიშვნელობა არა აქვს... ყოველდღიური მუშაობა ენერგიასა და ხალისს მაძლევს. გარდა ამისა, როცა ასაკში შედიხარ, დროის ფუჭად დაკარგვა გენანება. კარგი მეხსიერება მაქვს და ამიტომ თეატრისგან კარგიც ბევრი მახსოვს და ცუდიც. იქნებ ამიტომაც ვარ უფრო პრაგმატული და ყველაფრის ანაზღაურება მიწევს.

_ ზოგჯერ ასეთი პარადოქსიც ამართლებს _ რაც უფრო ნაკლები დრო აქვს ადამიანს, მით უფრო მეტს ასწრებს.

_ ალბათ, ასეა. ყოველ შემთხვევაში, ნაკლები დრო და მეტი სამუშაო უფრო მეტ ძალას მაძლევს.

_ ხომ არ ცვლის, ან აზიანებს თქვენს არტისტულ იმიჯს როლი სერიალში «ჩემი ცოლის დაქალები»? არ გეჩვენებათ, რომ, ზოგადად, სატელევიზიო სერიალები აუფერულებს მსახიობის შესაძლებლობას, მის ნამდვილ სახეს.

_ არა, არა... ტელევიზია ხომ სინამდვილეში ძალიან სწრაფი ზემოქმედების საშუალებაა. სერიალები ადვილად აყვარებს და, ასევე, ადვილად ავიწყებს მაყურებელს მსახიობებს. საკმარისია, დრო გავიდეს და მსახიობი ეკრანზე არ გამოჩნდეს, რომ მერე მაყურებელმა იკითხოს, _ ეს სადღაც სერიალში არ ვნახეთ?

_ ე.ი. არ გენანებათ სერიალებში დახარჯული დრო?

_ არა, ცხადია. ეს სრულიად განსაკუთრებული რიტმით ცხოვრებას ნიშნავს. სერიალ «ჩემი ცოლის დაქალებში» ბევრ კარგ ადამიანს შევხვდი და გადაღებაზე სიამოვნებით მივდივარ... ძალიან კარგად ორგანიზებული პროფესიონალების ჯგუფია _ რეჟისორიდან და სცენარისტიდან დაწყებული, მსახიობებითა და ოპერატორებით დამთავრებული. სიმართლე გითხრათ, ბევრ სერიალში მითამაშია, მაგრამ ამჯერად სრულიად სხვა ვითარებაა. მართლა მიხარია გადასაღებ მოედანზე მისვლა, რადგან ყოველთვის რაღაც საინტერესო ხდება.

_ თქვენი პერსონაჟი, ნელიკო, სახასიათო და ძალიან ნაცნობია. რომელიმე კონკრეტული ადამიანისგან ხომ არ «ისესხეთ», თუ ის თქვენი გამონაგონია?

_ არავისგან, ნელიკო მთლიანად ჩემი ფანტაზიისა და გამოცდილების ნაყოფია; ცხადია, სცენარისტ ქეთი დევდარიანის დახმარებით. ალბათ, იმიტომაა ნაცნობი, რომ ბევრი ასეთი ქალი არსებობს ჩვენს ირგვლივ. მიუხედავად იმისა, რომ სერიალი მაინც კონვეიერული სისტემაა, მომწონს იმპროვიზაცია, რასაც გადასაღებ მოედანზე ვაწყდები.

_ შეადარებდით თეატრის რეპეტიციასა და გადასაღებ მოედანს?

_ ეს სრულიად სხვადასხვა რამეა. სერიალში, ასე ვთქვათ, მეტი მოულოდნელობა და ექსტრემალური რიტმია. პიესის ტექსტი უფრო აკადემიურია, ხოლო სცენარის ტექსტი სწრაფად იწერება და იცვლება. როდესაც იცი, რომ კვირაში აუცილებლად ორი სერია უნდა გადაიღონ და ამას ვერაფერი შეცვლის, ეს განსაკუთრებულ რიტმსა და დროის შეგრძნებას გაჩვევს...

_ როგორ წარმოგიდგენიათ თქვენი პერსონაჟის მომავალი? როგორია, თუ შეიძლება ასე ითქვას, მისი ფინალი? მესმის, რომ ეს დრამატურგის გადასაწყვეტია, მისი პრეროგატივაა...

_ ჩემი აზრით, მან უნდა შეძლოს და შეცვალოს შვილის ცხოვრება. შესაძლოა, საკუთარი ცხოვრებაც... მაგრამ ეს უფრო ძნელი იქნება. ნელიკო უფრო რთული და დრამატული ხასიათისაა, ძნელად მიიღებს რადიკალურ გადაწყვეტილებას. ვნახოთ, სცენარისტი რას შემოგვთავაზებს.

_ თქვენ მიერ განსახიერებულ ბოლო თეატრალურ როლზე მინდა გკითხოთ _ დორინა მოლიერის «ტარტიუფში». მიუხედავად იმისა, რომ პიესაში მეორეხარისხოვანი პერსონაჟია, ლევან წულაძის სპექტაკლში ის ლამის ცენტრალურ ფიგურად იქცა. ეს რეჟისორული ჩანაფიქრია?

_ რეჟისორის ჩანაფიქრი არ ყოფილა. სიმართლე გითხრათ, არც მახსოვს სხვა სპექტაკლი, რომელშიც დორინა რამდენადმე მნიშვნელოვანი პერსონაჟია. ალბათ, იმდენად დიდი იყო ახლად გახსნილ სარდაფში თამაშის სურვილი, რომ, ეტყობა, მეც გავცემდი რაღაც აქტიორულ ენერგიას, რომელიც თავად პერსონაჟზეც გადავიდა. როგორც ჩანს, მე არ ვარ აკადემიური თეატრის მსახიობი და კარგად ვგრძნობ თავს ისეთ თეატრში, სადაც უფრო ძალდაუტანებელი, უშუალო და შემოქმედებითი ატმოსფეროა. ცხადია, მნიშვნელოვანია, რა პიესაა, ვინ არის რეჟისორი, ან ვისი სცენარის მიხედვით გადაღებულ ფილმში ვთამაშობ. მაგალითად, უკვე ნახევარი წინადადების შემდეგ მესმის, რა უნდა ლევან წულაძეს.

_ პარადოქსულია, რომ დორინას საკმაოდ პატარა როლი ასეთი მნიშვნელოვანი აღმოჩნდა ლევან წულაძის სპექტაკლში...

_ სწორედ მარჯანიშვილის «ახალ სცენაზე» დადგმული «ტარტიუფის» მიხედვით ვერ გეტყვით, რომ ეს პატარა და უმნიშვნელო როლია. ალბათ, ძალიან მომენატრა ძველი სარდაფის თეატრი... ენერგია, იმპროვიზაცია, მონდომება... და ამ ყველაფერმა თავისი შედეგი გამოიღო.

_ ხომ არ შეიძლება ითქვას, რომ «ტარტიუფი» ერთგვარად იმეორებს რუსთაველის სარდაფში წულაძის მიერ დადგმულ «ფიგაროს ქორწინებას»? სხვათა შორის, რამდენიმე კრიტიკოსსაც გაუჩნდა იგივე მოსაზრება...

_ ნამდვილად არსებობს გარკვეული ესთეტიკური, ატმოსფერული და ვიტყოდი, თემატური მსგავსებაც, რაც ამ ორ სპექტაკლს აერთიანებს. ამაზე თავად ლევან წულაძე უფრო დეტალურად ისაუბრებს.

_ ამჟამად რა როლზე მუშაობთ?

_ ეს არის თანამედროვე ამერიკული პიესა «მთვარის შუქი», რომელსაც ასევე მარჯანიშვილის «ახალ სცენაზე» დგამს ლევან წულაძე. ეს იქნება უფრო «სალაროს» შემოსავალზე გათვლილი სპექტაკლი, სხარტი დიალოგებით, იუმორით, დრამით... ამავე დროს, კამერული სპექტაკლი მარტოობასა და ტკივილზე. რაც ცოტათი გაქვავებულ და ცინიზმს შეჩვეულ პუბლიკას გულს აუჩუყებს. სხვათა შორის, ამავე პიესის მიხედვით ფილმიც არის გადაღებული, ალ პაჩინოსა და მიშელ პფაიფერის მონაწილეობით.

_ როდის იხილავს მაყურებელი პრემიერას?

_ რაც შეიძლება მალე. იმიტომ რომ, ახალ თეატრს აუცილებლად სჭირდება ახალი პიესები, მეტი მაყურებელი და მეტი ფული. იმედია, ხარისხსა და სპექტაკლის მომავალზე რეჟისორი ასევე იფიქრებს.

_ ე.ი. სარდაფის ატმოსფეროც, ავანტიურაც, და აკადემიური სცენაც თქვენთვის თანაბრად მისაღებია.

_ ახლა ასეთი დროა, კრეატიული, როგორც ამბობენ. მსახიობს «მიწისქვეშა» ატმოსფეროს შეგრძნება, კარგი გაგებით, ავანტიურაში მონაწილეობა და დიდ სცენაზე თამაში თანაბრად უნდა შეეძლოს. ხელოვნებაში ავანტიურა გაცილებით მნიშვნელოვანია, ვიდრე, ვთქვათ, პოლიტიკაში.

_ რაც შეეხება კინოს, გაქვთ რაიმე შემოთავაზება?

_ ჯერჯერობით არაფერი... დიდი პაუზაა.

_ თეატრში? სხვა რეჟისორებთან თუ გაქვთ მუშაობის სურვილი და დრო.

_ სურვილი მაქვს, დრო _ ნაკლებად. თუმცა სიამოვნებით ვიმუშავებდი ახალგაზრდა რეჟისორებთან. პროფესიული თვალსაზრისიდან გამომდინარე, რომ გადარჩე, უნდა ეცადო, დროს ფეხი აუწყო და ახალგაზრდა თაობასთან კონტაქტი არ გაწყვიტო.

_ თუმცა, როგორც წესი, ბევრი მსახიობი მაინც ცნობილ რეჟისორებთან ამჯობინებს მუშაობას...

_ ვისთან იმუშაო, ამის მზა რეცეპტი არ არსებობს. ყველა მსახიობს სურს სიახლე, რაც აუცილებელია. ისე, იმდენი ვიმუშავე ცნობილ რეჟისორებთან, რომ, მგონი, საკმარისია. თუმანიშვილთან, რობერტ სტურუასთან. სიმართლე გითხრათ, ახალი იდეები და თემები უფრო მაინტერესებს. აღმოჩნდა, რომ მე უფრო ანდერგრაუნდის მსახიობი ვარ, ვიდრე აკადემიური თეატრის.

გაზეთი "პრემიერი", 4-11 სექტმებერი

FaceBook

კომენტარები გამორთულია